Соҕуруу Буг (укр. Південний Буг; пол. Południowy Buh) — Украина соҕуруулуу илинигэр баар 806 км усталаах өрүс. Бассейна 63 700 км². Украина иһигэр бүттүүн киирэр соҕотох бөдөҥ өрүс[1].

Аата уларыт

В. В. Лобода суруйарынан былыргы гириэктэр бу өрүһү Гипанис, Ипанис дииллэр эбит, оттон былыргы нуучча летопистарыгар — Богъ, Бъоугъ диэн ааттанар. Чопчу суолтата биллибэт. Польша тыл үөрэхтээҕэ Тадеуш Лер-Сплавинский балтика-славян Bog («сүүрүк») эбэтэр bougb («туора барыы, эриллии-буруллуу») диэн тылларыттан буолуон сөп диир. Франция гидрограба Элизе Реклю бог (таҥара) диэн тылынан быһаарар. Ян Розвадовский уонна Макс Фасмер былыргы ниэмэс Bach («үрэх») диэн тылыттан таһаараллар.

Гидрографията уонна бассейна уларыт

 
Николаев куйаартан көстүүтэ. Уҥа — Ингул Соҕуруу Бугка түһүүтэ

Соҕуруу Буг Подольеттан саҕаланар, онтон илин диэки Винница нөҥүө ааһар, онтон чугас соҕуруулуу-илин эргийэр Буг лиманыгар түһэр, онтон Днепрдыын Днепр-Буг лимана буолан былыргы Ольвия куорат таһынан ааһар уонна Хара муораҕа түһэр. Үөһээ тардыытыгар бадарааннаах сиринэн устар, намыһах кытыллардаах; орто сүүрүгэр — дириҥ хочонон устар; харгыстардаах. Онтон Хара муоратааҕы хапталынан устар.

Уута баһыйар сорҕото хаар уута.

Быһаарыылар уларыт

  1. Кравчук П. А. Рекорды природы. — Любешов: Эрудит, 1993. ISBN 5-7707-2044-1

Халыып:Stub