Үөдүгэй нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
16 устуруока:
== Устуоруйата ==
Үһүйээннэр уонна сурукка тиһиллибит ахтыылар кэпсииллэринэн [[Үөдүгэйдэр|Үөдүгэй дьоно]] билиҥҥи Үөһээ Бүлүү улууһун сирдэригэр XVII үйэ ортотун диэки кэлбиттэр. Бу дьон биир уус дьоно олоччу көһөн кэлбиттэр курдук, ол аата урукку олорбут сирдэригэр, Өлүөнэ өрүс хаҥас өттүгэр, ким да хаалбатах. Краеведтар этэллэринэн Саха сиригэр итинник бүтүннүү ууһунан көҥүлү батыспыт уус суох. Көспүт төрүөттэрэ - нуучча кэлиитигэр бэйэлэрин-бэйэлэрэ дьаһанан олороору.
Үөдүгэйдэр Үөһээ Бүлүү сирин булалларыгар онно эрдэ кэлэн өргүөттэр уонна Көбдө баһылыктаах Нам дьоно олохсуйбуттар эбит. Өргүөттэр арааһа булду батыһар табалаах дьон буоллалларын быһыытынан сискэ, үрэх баһыгар олохсуйбуттар. Оттон намнар сүөһүлээх, сылгылаах дьон буоланнар Бүлүү өрүс үрдүгэр сытар дьоһун сирдэри булан, билиҥҥи [[Нам (Үөһээ Бүлүү)|Намы]] төрүттээбиттэр. Үөдүгэйдэр кэргэн-чаҕар дьоннорун илдьэ барыта 18 ыал күһүн кэлбит. Өрүс уҥа өттүгэр [[Күҥкү]] баһылыктаах [[Быйакы]], [[Чочу (киһи)|Чочу]], [[Бакы]], [[Чап]], [[Быыгынас Боотур]], [[Дьаархан (киһи)|Дьаархан]], [[Күүлэ]], [[Халбаакы (киһи)|Халбаакы]] хаалаллар. Оттон өрүс хаҥас өттүгэр [[Наакаан]] баһылыктаах [[Дэди]], [[Мотуруос (Үөдүгэй киһитэ)|Мотуруос]], [[Лүһүрүкээн]], [[Асхабыл]], [[Эгэй]], [[Өбүкэ]], [[Суор Ойуун]], [[Түүлээх Түлэҕэй]] тахсаллар<ref>Үөдүгэй. Былыргы уонна аныгы. Дьокуускай, 2008</ref>.
| |||