Барахов Исидор Никифорович: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
4 устуруока:
[[1898]] сыллаахха урукку ааҕыынан тохсунньу 31, аныгынан [[олунньу 13]] күнүгэр [[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү улууһун]] [[Харбалаах (Үөһээ Бүлүү)|Харбалааҕар]] сүөһү иитиитинэн дьарыктанар сэниэ ыалга төрөөбүт. Аҕата Бараах уола Ньалбаахаан Микииппэр (Иванов Никифор Иванович) - дьадаҥы уола, бэйэтин хара күүһүнэн уонна үлэтинэн байбыт-тайбыт киһи. Саха биллиилээх устуоруга [[Алексеев Егор Егорович|Е.Е. Алексеев]]<ref>Е.Е. Алексеев. ''Барахов Исидор Никифорович: Олоҕун уонна үлэтин туһунан очерк.'' - Дь. Кудук, 1998 ISBN 5-7863-0125-7</ref> суруйарынан байарыгар үс суолу тутуспут - хаарты, сир оҥорон бурдук үүннэрии уонна сүөһү иитиитэ. Ийэтэ Өлөөнө [[Өргүөт]] нэһилиэгин Арбаҕастаах аҕатын ууһуттан төрүттээҕэ. Бу ыал оҕо өлүүлээх буолан Исидор төрөөбүтүгэр оччотооҕу сиэринэн абааһыттан куоттаран үс сыл ийэтин аймахтарыгар Баһылай Наҕабыыһыннаахха (Чэччэйдээххэ) Өргүөккэ үс сыл ииттэрбиттэрэ. Онтон ыалга иккис уол Дьуона төрөөбүтэ, оҕолоругар ханыы гынаары элбэх оҕолоох аймахтарыттан өссө биир уолу Анньыыһыны ииттэ ылбыттара.
 
Куорамыкыга [[Монастырев Василий Григорьевич|Монастырев]] учууталга аан бастаан үөрэммитэ. [[1914]] с. начальнай училищены бүтэрбитэ. Дьокуускайга учительскай семинарияҕа үөрэнэр сылларыгар Е. М. Ярославскай революционнай куруһуогар дьарыктаммыта.
 
1921 сыллаахха хомуньуус баартыйа X сийиэһигэр Саха сириттэн куоластыыр бырааптаах соҕотох дэлэгээт быһыытынан кыттыбыта (иккис дэлэгээт Былатыан Ойуунускай совещательнай куоластаах этэ). Бу сийиэс Москубаҕа Кириэмилгэ кулун тутарга буолбута. Киин хонтуруоллуур хамыыһыйа дакылаатын, профсоюзтар үлэлэрин, разверстканы продналогунан уларытыыны, омуктар ыккардыларынааҕы сыһыаны, баартыйа сомоҕо буолуутун, анархо-синдикалисткай укулуон туһунан боппуруостары дьүүллээбитэ. Бу сийиэскэ Владимир Ленин кыттыбыта. [[1921]]—[[1924]] сс. партия губбюротун секретарынан, САССР Совнаркомун председателинэн үлэлээбитэ, партия X, XII, XV сийиэстэрин дэлэгээтэ, ССРС уонна Саха сирин Киин ситэриилээх кэмитиэттэрин чилиэнэ этэ. [[1926]]—[[1928]] сс. партия Саха сиринээҕи баартыйа тэрилтэтин салайбыта.