Кытайдар: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
к r2.5.1) (робот уларытта: mn:Хан үндэстэн |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
1 устуруока:
{{атын суолталара|Кытай (суолталара)}}
{{Infobox Ethnic group
|group = Хань (кытайдар) <br />(ханьцзу: 漢族 эбэтэр 汉族)
|image = <!--Please avoid using any political images between PRC/ROC issue--> [[Билэ:Sunyatsen1.jpg|70px]][[Билэ:Jackie Chan 2002-portrait edited.jpg|70px]]<br />[[Билэ:Sun Yat-sen and Sung Qing-ling 1911 (Cropped).jpg|80px]] [[Билэ:Xiao Hong.jpg|65px]][[Билэ:Yao Ming Interview.jpg|65px]]
|caption = <!--Please avoid using any political images between PRC/ROC issue--> <small>[[Сун Ятсен]]{{·}}[[Дьэки Чэн]]<br />[[Суҥ Чиҥ-лиҥ]]{{·}}[[Сяо Хоҥ]]{{·}}[[Яо Миҥ]]</small>
130 устуруока:
|-bgcolor="#E3E3E3"
|}
== Ахсааннара ==
Хань омук улахан ахсаана — 1,2 млр. тахса киһи - Кытай Дьон Республикатыгар олорор (92%). Маны таһынан, хань омук ахсаана Гонкоҥҥа (95%), Макаога (96%) уонна Тайбааҥҥа (98%), эбэтэр Кытай Республикатыгар баһылыыр.
Атын омук дойдуларыгар кытайдар эмиэ элбэхтэр. Кытайтан төрүттээх дьону ''хуацяо'' (华侨, Huáqiáo), эбэтэр ''хайвайхуажэнь'' (海外华人 hǎiwàihuàrén - "муора нөҥүө баар кытай дьоно") диэн ааттыыллар. Ол курдук тас кытайдар ахсааннара аан дойдуга 40 мөл., олортон 30 мөл. киһи Соҕурууҥу-Илин Азия дойдуларыгар олороллор. Маны таһынан элбэх кытай эмиграннара Америкаҕа, Канадаҕа, Перуга, Арассыыйаҕа, Дьоппуоҥҥа, Аустралияҕа, Соҕуруу Африкаҕа, Улуу Британияҕа уо.д.а. дойдуларга олороллор.
== Тыллара ==
Хань омук улахан аҥарын төрөөбүт тыла — [[кытай тыла|кытай тыла]] буолар. Кытай тыла хас да араас диалектардаах. Бу диалектар бэйэ бэйэлэриттэн туспа араас Түрк эбэтэр Славян тылларын курдук уратылаахтаар, ол иһин араас кытай диалектарынан саҥарар дьон бэйэ бэйэлэрин өйдөһөллөрө уустук буолааччы. Кытай диалектарыттан саамай киэҥник тарҕаммыт, кэлин хал буолбут диалект - Путуҥхуа. Кытайга олорор үгүс дьон бары бу тылы билэллэр. Путуҥхуа Кытайга, Тайбааҥҥа, Гонкоҥҥа, Макаога уонна Сингапурга официал тыл буолар. Кантон (Гуаҥдуҥ) тыла - өссө биир киэҥник тарҕаммыт кытай диалега буолар.
Кытай диалектара төһө да дорҕооннорунан араас буоллаллар (холобур, путуҥхуа 4 фонетическай тоннардаах, Кантон тыла - 6), суруктара биир. Кытай суругар былыргыттан ыла кытай иероглифтара туттуллаллар. Онон кытай иероглифтара араас диалектарынан саҥарар дьоҥҥо өйдөнүөн сөп. Холобур, путуҥхуалыы "дорообо" 「你好」 диэн "''ни хао''" (nǐ hǎo), кантоннуу — "''нэй хоу''" (néih hóu).
[[Категория:Омуктар]]
| |||