Александр Самсонов - Айыы Уола: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
аҕыйах истиил өттүнэн көннөрүү, категория эбии |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
17 устуруока:
'''Александр Иннокентьевич Самсонов – Айыы Уола''' ([[1978]], [[тохсунньу]] 7, [[Иккис Малдьаҕар|Улахан Аан]], Орджоникидзевскай оройуон (билиҥҥитэ [[Хаҥалас улууһа]]), [[Саха АССР]] – [[1998]], [[алтынньы]] 12) – саха эстрадатын ырыаһыта, ырыа айааччыта, мелодиһа. Сүүрбэ эрэ сааһыгар ыарахан ыарыыттан (диагноһа “капиллярный токсикоз почечной формы” ) олохтон туораабыта. Төһө да кылгас олоҕу олордор, 2 альбом таһаарбыта, видеоклип устубута, ырыанньыгын бэчээттэппитэ. Айыы Уола саха эстраднай музыкатыгар элбэх саҥа сүүрээни киллэрбитэ. Айар үлэтин үгэнэ 90-с сыллар бүтүүтүгэр буолбута. Ыччат, дьон-сэргэ биһирэмин сырдык иэйиилээх тылларынан, ураты матыыбынан ылбыта, [[Саха Сирэ (хаһыат)|“Эдэр Саас”]] хаһыат геройа буолбута. Үрдүк үөрэххэ [[Аммосов М.К. аатынан Хотугулуу Илиҥҥи федеральнай университет|СГУ]] саха факультетыгар культурология салаатыгар 1998 сыллаахха киирбитэ да, ол күһүн биһиги кэккэбититтэн туораабыта. Үһүс хомуурунньугун таһаараары сылдьыбыта.
==== Оҕо сааһа. ====
Александр Самсонов күн сирин [[1978]] сыллаахха Ороһуоспа түүн, тохсунньу 7 күнүгэр көрбүт. Төрөөбүт дойдута Бөртө, [[Иккис Малдьаҕар|Улахан Аан]] ([[Хаҥалас улууһа|Хаҥалас]]).
Ийэтэ Марфа Иннокентьевна Самсонова кэпсииринэн, төрүөҕүттэн Шурик (таптал аата) ыллыыр дьоҕурдааҕа биллибит – балыыһаҕа саамай улаханнык кини ытыыр үһү. Быраастар тута “ырыаһыт буолуо” диэн сэрэйбиттэр.
37 устуруока:
Бастакы ыарыыта оскуоланы бүтэрэр сылыгар күһүн ардахтаах баҕайы күҥҥэ оҕолор буолан хортуоска хостуу барбыттарыгар киирбит. Онтон ыла ийэтин кытта балыыһалары кэрийиитэ саҕаламмыт. Ийэтэ ахтарынан, “ити кэмнэргэ, ыалдьа сытан, ырыаларын үксүн суруйбута. Диагноһа: капиллярный токсикоз почечной формы. Гитараҕа оонньоотоҕуна, тарбахтарын тымырдара быһа бараллар этэ. Ону ол диэбэккэ, тулуйан оонньуур, тыаһатар этэ...”
[[1995]] сыл [[алтынньы|алтынньы ыйыттан]] нөҥүө сыл ыам ыйыгар диэри балыыһаҕа сыппыт, онтон быраастар “эмтэммэт ыарыылаах” диэннэр балыыһаттан таһаарбыттар. ''“Ыарыыта күүстээх, сөптөөҕүн эмтээтибит, таҥара буолбатахпыт”'', — диэн быһа ийэлээх уолугар эппиттэр. Балыыһаттан тахсаат, ийэтэ сахалыы эмчити көрдөөбүт. Абрамова диэн эмчит олус көмөлөспүт. Кэлин эмиэ эмчиттэргэ эмтэнэн, ардыгар куоракка балыыһаҕа киирэн, син атаҕар турбут. Бу кэмнэргэ альбомнарын таһаартарбыт.
Ийэтин кэпсээниттэн: ''“Быраастар ыллыырын, биллэн турар, көҥүллээбэттэр этэ. Концерка киирээри туран, күүстээх “обезболивающай” укуол ылара. Мин, укуоллууру сатаабат киһи, кыһалҕаттан үөрэммитим. Уонча-сүүрбэччэ мүнүүтэнэн ыарыыта аматыйбытын кэннэ, сыанаҕа ыллыы тахсара. “Адьас үчүгэй буоллум”, — диирэ. Дьон кини ыалдьарын билбэт этэ. Сыанаҕа аҥардас ыллаабат этэ, хайаан да үҥкүүлүүрэ. Ыллыы-ылыы үҥкүүлүүр муоданы кини киллэрбитэ. Ол иннинэ бары туран эрэн ыллыыллара... Хас концерт кэнниттэн олус сылайара, ыарыыта көбөн кэлэрэ. Нэһиилэ оронун булаатын кытта, укуол туруоруута, эмп иһиитэ саҕаланара. Атаҕа бүтүннүү хаан буолан, аһыйара. “Бу айылаах буола-буола, тоҕо ыллыыгын?!” — диир буоллаҕым дии. Ону: “Ороҥҥо сытан буолбакка, сыанаҕа ыллыы туран оҕуннахпына, саамай дьоллоох киһи буолуом”, — диирэ”.''
| |||