Модьуун (сүөһү ыарыыта)

МОДЬУУН Сүрүннээн ьшах сүөһү, сылгы уонна сэдэхтик куоска, ыт, оннооҕор сэдэхтик сүөһү атын көрүҥнэрэ ыалдьал-лар. Ордук кэбэҕэстик ыччат сүөһү ыалдьааччы. Ынах сүөһүгэ ыарыыны көбүтээччинэн трихофитон, сылгыга — микроспорон диэн ааттанар түүнүк тэллэйин (грибок) бииһин уустара буолаллар. 26

Тас эйгэҕэ түүнүк тэллэйэ сүрдээх тулуйумтуо. Модьууннаах сүөһү тириититтэн хоҥнон түспүт хоҕоһо-тугар 7 сылга диэри, сир кырсыгар уонна ноһуомҥа 8 ыйтан ордук, ууга 8 хонукка диэри өлбөккө сытар. Вазе-лиҥҥа, үүнээйи, арыытыгар 8 хонукка диэри тулуйар, оргутууга өлөр, тфшныыга кэнсиэрбэлэнэр. Ыарыы олохсуйуута уонна тарҕаныыта Модьуунунан ыалдьыбыт сүөһүлэр, кининэн сутул-лубут сүөһү турар тутуулара, тэлгэх от, көлүнэр сэп уонна сүөһүнү көрөргө-аһатарга туттуллар тэзбирин ба-рыта модьуун көбүтээччитин олохсуйар эйгэтэ. Доруо-бай сүөһү ыарыылааҕы кытта бииргэ тутуллуутуттан, ону таһынан тас эйгэ араас эттиктэриттэн сыстыһар. Модьууннаах сүөһүттэн ыарыы дьоҥҥо эмиэ сыстыан сөп. Ыарыы көстүүтэ Кистэлэҥ кэмэ ортотунан 30-ча хонук. Ынах сүөһүгэ сүрүннээн төбөтүн, моонньун, кутуругун төрдүн тирии-тэ, ыччат сүөһүгэ төбөтүгэр араас кээмэйдээх тимэх кур-дук асбеска маарынныыр хохтуйуулара көстөөччү. , Сибиинньэ көхсүн, түөһүн, буутун уонна арҕаһын ти-риитэ, оттоҥ ыт төбөтүн, моонньун уонна атахтарын ти-риилэрэ хохтуйаллар. Куоска модьууна, син эмиэ ыт киэнин курдук, ол гы-нан баран киһиэхэ сыстар сүрдээх кутталлаах буолаач-чы. Диагнозтааһын Ыарыы диагноһын микроскобунан хохтуйбут миэстэ-лэриттэн ылыллыбыт түүлэри көрөн быһаарыынан би-гэргэтиллэр. Маныаха чзгиэн миэстэ ыарыылааҕы кыт-та быысаһар сириттэн пинцетинэн (искэх, сыпсы) түүтүн үргээн ылан, хоҕун хоҥнорон ылан, 5—10 мүнүүтэ уста-та 20%-наах аһыы солоххо уган сымнатан, микроскоп кыра улаатыннарыытыгар көрүллэр. Наада буоллаҕы-на итинник матырыйаалы сөптөөх иһиккэ уган, суулаан лабораторияҕа ыытыллар. 27

Эмтээһин Сүөһүнү аналлаах миэстэҕэ эмтэниллэр. Эмтээһиҥ-ҥэ алтан хоппуруоһун 20%-наах нашатьфнай испииргэ суурадаһынын, 10%-наах салициловай кислота суурада-һынын, 5—10%-наах дьуот суурадаһынын, 50 кы-. раадыска диэри ититиллйбит хатыҥ дьүөкэтин туһаяыл-лар. Эмтээн бүтзэт, туох хаалбыт хохтуйууну, түүнү, баата мөчөхтөрүн эҥини хомуйуллар уонна уматыллар, оттон сүөһүнү эмтээбит сири дезинфекцияланар эбэ-тэр иһэрдэр лаампа уотунан кэриэрдиллэр. Эмтээһиҥҥэ модьууну утары ЛТФ-130 диэн вакцина маннык бэрээдэгинэн уонна дозаларынан туттуллар: ньирэйдэргэ 4 ыйдарыгар диэри—10 мл, ньирэйдэр-гэ 5-тэн 8 ыйдарыгар диэри—15 мл, аҕыс ыйыттан өрө саастаах сүөһүлэргэ — 20 мл. Бу препараты 10—14 хонук арыттаан икки төгүл былчыҥар укуолланар. Сүөһү модьууҥҥа наһаа буорай-быт буоллаҕына иккис укуол кэнниттэн 10 хонон баран үсүһүн урукку өлүүнэн укуолланар. Ыарыыны утары охсуһуу уонна сэрэтии дьаһаллара Сэрэтии дьаһал быһыытынан ЛТФ-130 вакцинаны 10—14 хонук арыттаан иккитэ сүөһү буутугар биир си-

ринэн укуолланар: ньирэйгэ 1—4 ыйыгар диэри—5 мл,

5-тэн 8 ыйыгар диэри — 8 мл, аҕыс ыйыттан өрө саас- таах сүөһүлэргэ —10 мл. . Тиһэх укуол кэнниттэн биир ый буолан баран сүө-һүгэ 4 сыл устата дьайар иммунитет үөскүүр. Укуол ан-ньыллыбыт сиригэр 10—15 хонон баран 2 см диаметр-даах хохтуйуу (хаҕырыы) үөскүүр, маны тыытар, эмтиир сатаммат. Эмтэммит сүөһүлэри кичэйэн түүлэрин-өҥ нөрүн кэтээн көрүллэр. Онуоха модьуунунан ыалдьан барбыттары эбэтзр саарбаҕаланааччылары арааран, тус-па сиргэ тутан туран эмтэниллэр (куосканы маннык тү-бэлтэҕэ өлөрөн, уматыллар). Доруобайа суох пуунтан сүөһүнү таска таһаарыы бо-буллар. Дезинфекцияҕа серно-карболовай булкааһык итии суурадаһынын туттуллар, ону биир чаас арыттаан иккитэ дезинфекцияланар тээбириннэргэ кутуллар. Сүө-һү тириитин ыраастыыр суокканы, кырыатыыры, иһэх-тиири, буутайы. эҥини итии формалин кыраһыыннаах 28

эмульсиятыгар 30 мүнүүтэ устата уган дезинфекцияла-нар, онно тирии оҥоһуктары угар сатаммат. Баартыгы, халааты, бириһиэни, биэдэрэни 30 мүнүүтэ устатыгар оргутуллар. Маны таһынан түүнүк тэллэйинэн сутуллу-бут тас эйгэ эттиктэрэ уонна маллара, дезинфекцияла-ныахтарын иннинэ, кичэйэн ыраастаныллар. Хоһулаан дезинфекцияны декадаҕа биирдэ ыытыллар. Ноһуому бэйэтин күҥкүтүү ньыматынан дезинфекцияланар.