Спиридонов Иван Григорьевич: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Спиридонов Иван Григорьевич''' (10.02.1930-29.03.2003) -- литературовед, кириитик. Тыл үөрэҕин хандьыдаата. СӨ норуот хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, П.А. Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай Бириэмийэ лауреата (1996), Арассыыйа суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ (1994 сылтан), РФ суруналыыстарын Сойууһун чилиэнэ, "Бочуот бэлиэтэ" уордьаннаах, биэс мэтээллээх, Үрдүкү Сэбиэт Президиумуттан Бочуотунай Кырааматалардаах. <br />
Сунтаар улууһун Кириэстээх нэһилиэгэр төрөөбүт. 1953 сыллаахха Дьокуускайдааҕы пединститут саха тылын уонна литературатын салаатын, 1956 сыллаахха ЫБСЛКС КК хомсомуоллар киин оскуолаларын, 1964 сыллаахха ССКП КК уопсастыбаннай наука Академиятын бүтэрбитэ. <br />
1950-1951 сс. Тойбохой оскуолатыгар учууталлаабыта, Дьокуускайдааҕы педучилищеҕа уһуйааччынан үлэлээбитэ. 1953-1954 сс. -- пединститут ыстаарсай уһуйааччыта, 1954-1958 сс. -- "Эдэр коммунист" хаһыакка эрэдээктэри солбуйааччы, эрэдээктэр, 1958-1975 сс. -- ССКП куораттааҕы кэмитиэтин салаатын сэбиэдиссэйэ, сэкиритээрэ, 1975-1983 сс. - СГУ проректора, 1983-1987 сс. -- устуоруйа-тыл факультетын декана, 1987-1991 сс. -- саха тылын, литературатын кафедратын доцена, 1991-1993 сс. -- устуоруйа, тыл, искусство Институтун ыстаарсай научнай үлэһитэ, 1994-1998 сс. -- Институт литератураҕа уонна искусствоҕа салаатын сэбиэдиссэйэ, 1998 с. суруйааччылар Сойуустарын Бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлинэн талыллыбатталыллыбыта. <br />
1973 сыллаахха "Реализм в якутской поэзии" диэн билим хандьыдаатын диссертациятын көмүскээбитэ. 7 монографиялаах, элбэх билим ыстатыйалаах, кинигэлээх: "Яктуская литература вчера и сегодня: Статьи о якутской литературе" (1995), "Якутская литература и охрана природы" (1995), "И. Арбита поэзията" (1998), "Үүммүт үйэни көрсө" (2000), "Бу тыллар буолбатах кубалар..." (2002), "Көҥүл дохсун күннэргэ" (2003), "Ойунский и наше время" (2003), "Формирование метода социалистического реализма в якутской поэзии" (Сб.: Национальное и интернациональное в литературе и искусстве. -- М., 1964), "И песня, и стих -- это бомба и знания: Якутская поэзия в годы Великой Отечественной войны" (1985), "Экология и якутская литература" (1991), "Башарин и якутская литературная критика" (Сборник статей. -- Я., 1993), "Подвиг ученого" Предисловие к 2-му изданию монографии Г.П. Башарина "Три якутских реалиста-просветителя" (Я., 1994), "Красный шаман" П. Ойунского в контексте новой литературной критики" (С. ЯГУ к 100-летию П.А. Ойунского. -- Я., 1993), "С веком наравне" (Писатели Якутии. -- Я., 1995), "В строю победителей -- и наша поэзия" (Чолбон. -- 1995. -- № 6), о.д.а.<br />
1973 сыллаахха "Реализм в якутской поэзии" диэн билим хандьыдаатын диссертациятын көмүскээбитэ. 7 монографиялаах, элбэх билим ыстатыйалаах, кинигэлээх: ""
Кинигэлэрэ:
# Ахсааннаах тиһик бэлиэтэ 1. Аар тайҕа абылаҥа: Саха литературата уонна айылҕа харыстабыла. -- Дьокуускай: 1995. -- 88 с. 2. Литературабыт бэҕэһээ уонна бүгүн: Ыстатыйалар уонна бэлиэтээһиннэр. -- Дьокуускай: Бичик, 1995. -- 192 с. 3. И.Арбита поэзията. -- Дьокуускай: Литограф, -- 1998. -- 120 с. 4. Үүммүт үйэни көрсө. -- Дьокуускай: Бичик, 2000. -- 256 с. <br />
Кини туһунан:
# Ахсааннаах тиһик бэлиэтэ 1. Кириллин, Д. Литератураны чинчийээччи: Борисов П. Литература сыһыытын эрэллээх буойуна // Чолбон. -- 2000. -- № 2. -- С. 95. 2. Пархоменко, М.Н. На переломном этапе / Новые горизонты якутской литературы. -- Якутск, 1967. -- С. 167. 3. Сыромятников, Г.С. Литературно-художественная критика в Якутии (1939-1975). -- Якутск, 1990. -- С. 173, 177, 217, 248, 314, 322, 325. 4. Башарина, З, Дьоһуннаах үлэлэр автордара: П.А. Ойуунускай аатынан Гос. бириэмийэҕэ түһэриллибит үлэлэр // Саха сирэ. -- 1996. -- Алтынньы 25 к. 5. Лауреат Государственной премии имени П.А. Ойунского Спиридонов Иван Григорьевич: Биобиблиографический указатель / Нац. б-ка РС (Я). Сост. М.М. Дьяконова, ред. А.Н. Иванова. -- Якутск, 1998. -- 24 с.