Улуу Хоро: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Sanda:r (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
 
1 устуруока:
{{атын суолталара|Хоро (суолталара)}}
[[Сэһэн Боло|Сэһэн Боло]] суруйарынан, [[Сахалар|саха омук]] үс суол өбүгэлээх. [[Эллэй|Эллэйи]] уонна [[Омоҕой|Омоҕойу]] сэргэ Улуу Хоро ааттанар. [[Хоролор]] көһөн кэлиилэрин туһунан атын номоххо кэпсэнэр. Улуу Хоро диэн ааттаах киһи, элбэх киһилээх, [[сүөһү|сүөһүлээх]] [[илин]] диэкиттэн кэлбит. Бэйэтэ оҕус миҥэлээх көһөн испит. [[Алдан (өрүс)|Алданы]], [[Амма (өрүс)|Амманы]], Тааттаны туораан иһэн, ааттаан ааспыт. Билиҥҥи Бороҕон улууһугар, [[Мүрү (күөл)|Мүрү күөлүгэр]] тохтообут. Манна этиллэринэн, [[Таатта (үрэх)|Таатта өрүһүн]] аата Улуу Хоро «Ээт татай» диэн саҥа аллайыытыттан тахсыбыт. Билиҥҥэ диэри Таттай диэн харыстыыр аат [[Байкаал|Байкал]] таһынааҕы хоролорго туттуллар эбит, улаханнык соһуйдахтарына, үөрдэхтэринэ, хомойдохторуна өмүрэн этиллэр эбит.<br>
[[II Камчатскай экспедиция]] матырыйааллара көрдөрөллөрүнэн, [[Омоҕой]] бииһигэр кэлин бурят-хоринецтар холбоспуттар. Онон хоролор туора омук дьоно буолаллар, кэлин сахаларга холбоспуттар, кинилэр ортолоругар олорон өр кэмнэкэмҥэ диэри бэйэлэрин тылларын тутатутта сылдьыбыттар.
 
Хоролор Улуу Хоро уонна [[Тыгын|Тыгын]] баһылыктаах соҕурууттан кэлбиттэр, уонна элбэх сылгы, ынах сүөһүнү үүрэн аҕалбыттар. Олохтоох [[тоҥустар|тоҥустары]] кырган баран, кинилэр сирдэригэр олохсуйбуттар. Тыгын хоролору кытта Ытык Күөл ([[Туймаада хочото|Туймаадаҕа]] баар) таһыгар олохсуйбут. Байан баран, бэйэтин бас билэр сирдэрин кэҥэтэргэ санаммыт. Yгүс сирдэри, [[Алдан (өрүс)|Алданы]], [[Амма (өрүс)|Амманы]], [[Таатта (үрэх)|Тааттаны]], [[Бүлүү (өрүс)|Бүлүүнү]], [[Дьааҥы (өрүс)|Дьааҥыны]] кини маҥнай ааттаабыт. Туймаадаҕа урут эмиэ хоролор олорбуттар. Кэлин сэрииһит Тыгын Тойон, Хоро ууһун күүстээх бухатыырын өлөрөн баран, урут хоролор сирдэрин ылбыт, уонна бэйэтигэр холбообут.