|
[[1893]] сыл [[сэтинньи 11]] күнүгэр [[Боотур Уус улууһа|Боотур Уус]] ([[Таатта]]) улууһун [[Чөркөөх]] сэлиэнньэҕэ дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. 14 саастааҕар оскуолаҕа киирбитэ. Ону бүтэрэн баран Дьокуускайга көспүтэ, учуутал семинариятыгар үөрэммитэ.
[[1917]] с. бастакы айымньытын «Үлэһит ырыата» хоһоону суруйбута. 1919 с. аатырбыт «Син биир буолбаат?» диэн [[Аммосов Максим АммосовкаКирович|Максим Аммосов]]ка анаммыт хоһоонун суруйбута. 1922 с. Саха АССР совнаркомун{{comment|совнарком|Совет народных комиссаров}}ун Бэрэстээтэлинэн аныыллар. Онтон {{comment|ЦИК|Центральный исполнительный комитет}} бэрэстээтэлинэн үлэлиир. [[1935]] с. Национальностар ИнтситуттарыгарИнституттарыгар лингвистика наукаларынбилимин кандидатыгар диссертация көмүскүүр. Тыл уонна култуура чинчийэр институтун тэрийэр уонна бастакы дириэктэрэ буолар.
Платон Алексеевич олоҕун бүтүннүүтүн төрөөбүт дойдута сайдыытыгар анаабыта.
П. А. Ойуунускай дэгиттэр талааннаах суруйааччы этэ,. олОл курдук бэйэтин кэмигэр революционнай поэт быһыытынан киэҥник биллибитэ, саха биир бастакы кэпсээнньитэ, сэһэнньитэ этэ, хас да драманы суруйбута, атын омук суруйааччыларын айымньыларын сахалыы тылбаастаабыта. Фольклор матырыйаалларыгар олоҕуран «Улуу Кудаҥса» философскай сэһэни, «Кыһыл Ойуун» олоҥхо-тойугу, «Дьулуруйар Ньургун Боотур», «Туналыйбыт ньуурдаах Туйаарыма Куо» олоҥхолору айбыта. Саха сирин суруйааччыларын союһун бастакы председателэ этэ.
[[1939]] с. репрессияламмыта,. хаайыыгаХаайыыга сытан [[1939]] сыл [[алтынньы 31]] күнүгэр өлбүтэ. Кинигэлэрин боппуттара, аатын ааттаммат оҥоро сатаабыттара. [[1955]] с. алтынньы 15 күнүгэр үтүө аата сөргүтүллүбүтэ.
Саха бырабыыталыстыбата 1966 с. [[П. А. Ойуунускай аатынан ГосударственнайСудаарыстыбаннай бириэмийэ|П. А. Ойуунускай аатынан Государственнай бириэмийэни]] олохтообута,. киниКини аатын [[П.А. Ойуунускай аатынан Академическай Саха театра|Саха Академическай драматическай театра]], Литература музейа сүгэллэр. Кини аатынан Дьокуускай киин уулуссаларыттан биирдэстэрэ ааттаммыта.
== Тахсыбыт кинигэлэрэ ==
Т. 2. Кэпсээннэр. — 211 с.
Т. 3. Пьесалар. — 280 с.
Т. 4. Дьулуруйар Ньургун Боотур: Олоҥхо. 1, 2, 3-с ырыалара. −315— 315 с.
Т. 5. Эмиэ. 4, 5 ырыалара. — 288 с.
Т. 6. Эмиэ. 7, 9 ырыалара. — 312 с.
* Талыллыбыт айымньылар: Икки томнаах. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1975.
Т. 1. Хоһооннор. Поэмалар. Тылбаастар. Драматическай айымньылар. — 440 с.
Т. 2. Кэпсээннэр, сэһэннэр, ахтыылар. Ыстатыйалар. Этиилэр. −432— 432 с.
* Талыллыбыт айымньылар: 3 томнаах. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота. — 1992. — 1993.
Т. 1. Хоһооннор, тылбаастар, драмалар, поэмалар. — 335 с.
Т. 2. Кэпсээннэр, сэһэннэр, пьесалар. Ахтыы. — 448 с.
Т. 3. Якутский язык и пути его развития. — 480 с.
* Ырыа-хоһоон. — Дьокуускай: НКП изд-вота, 1923. — 26 с.
* Кыһыл ойуун: 4 оонньуулаах олоҥхо-тойук. — Дьокуускай: Саха кэскилэ, 1925. — 45 с.
* Ырыа-хоһоон, кэпсээн. — Дьокуускай: Ленинец, 1925. — 56 с.
* Ырыа-хоһоон. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1927. — 65 с.
* Бассабыык: Драма. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1928. — 96 с.
* Дьулуруйар Ньургун Боотур: Олоҥхо. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1930. — 84 с.
* Религия үөскээбитэ: Айыы-таҥара, иччи-айыы, удаҕан-ойуун. -— Дьокуускай: Саха Гос кинигэтин бэчээтэ, 1930. — 27 с.
* Туналҕаннаах ньуурдаах Туйаарыма Куо: Үс оонньуулаах олоҥхо. (Норуот олоҥхотуттан). — Дьокуус-кайДьокуускай: Саха Гос. кинигэтин бэчээтэ, 1930. — 92 с.
* Ырыа-хоһоон. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1930. — 25 с.
* Ньургун Боотур: Олоҥхо. 2, 3-с ырыалара. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1931. — 286 с.
* Ырыа, хоһоон кинигэтэ. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1934. −72— 72 с.
* Дьэбэрэттэн тахсыы: Кэпсээн. — -М.: Учпедгиз, 1936. — 43 с.
* Хоһооннор. — М.: Учпедгиз, 1936. — 56 с.
* Көҥүл ырыата / Хомуйан оҥордо С. Ойунская. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1968. — 440 с.
* Өрүөл кэриэһэ: (Кыра саастаах оҕолорго хоһооннор). — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1972. — 16 с.
* Дьэбэрэттэн тахсыы: Сэһэн. Улахан уонна орто саастаах оскуола оҕолоругар. — Дьокуускай: Кини-гэКинигэ изд-вота, 1978. — 40 с.
* Харачаас: Кыра саастаах оҕолорго. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1978. — 16 с.
* Кэлэр кэскил ырыата: Хоһооннор / Хомуйан оҥордо Н. Е. Виноку-роваВинокурова. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1983. — 128 с. — Сахалыы уонна нууччалыы тылынан.
* Көҥүл ырыата: Ырыалар, хоһооннор, кэпсээннэр, ахтыылар: Орто уонна улахан саастаах оскуола оҕолоругар / Хомуйан оҥордо А. Е. За-хароваЗахарова. — Дьокуускай: Кинигэ изд-вота, 1988. — 136 с.
* Уруйа улааттын: Ырыанньык / Муз. ред. З. К. Степанов. Нотатын оҥордо Н. П. Стручков. — Дьокуускай: Ситим, 1993. — 47 с.
* Дьулуруйар Ньургун Боотур: П. А. Ойуунускай олоҥхотун оҕолор-гооҕолорго ааьарааҕар кинигэ / Саха Респ. үөрэ-5инүөрэҕин мин-вота. Н. В. Антонов оҥордо. — Дьокуускай, 1993. — 92 с; Пер. на эвен. яз. Д. В. Кривошапкин. — Якутск, Бичик, 1996. — 296 с. — эвен. яз.
* [[Улуу Кудаҥса]]: Үһүйээн. — Дьокуускай: Сахаполиграфиздат, 1995. 88с— 88 с. — Сахалыы, нууччалыы.
* Красный шаман / Пер. А.Бояров и П. Черных-Якутский. — Якутск: Якутгосиздат, 1930. — 55 с.
* Избранное. — М.: Худож. лит., 1963. — 295 с.
* Нюргун Боотур Стремительный: Якут. героич. эпос олонхо / Пер. В.Державин. Послесл. и коммент. И. В. Пухова. Ил. Э. Сивцева и др. -— Якутск: Кн. изд-во, 1975—431 с; То же. — 2-ое изд. — 1982. — 431 с.
* Стихотворения / Вступ. статья С. П. Данилова, Г. Г. Окорокова; Сост. И. В. Пухов. — Л.: Сов. писатель. Ле-нингрдЛенингрд. отд-ние, 1978. — 414 с. — (Б-ка поэта. Большая серия. — 2-е изд.).
* Стихотворения и поэмы. — М.: Худож. лит., 1993. — 270 с.
== Олоҕун уонна айар үлэтин туһунан ==
* Андросов П. Х. Ойуунускай туһунан ахтыылар. — Дьокуускай, 1993.- — 32 с.
* Андросов Е. Д. П. А. Ойуунускай төРДө-ууһа, аймахтара. — Дьокуус-кай-Дьокуускай — Ситим, 1993. — 23 с. — (Таатта °Ройуонуноройуонун дьаһалтата).
* Данилов С. П. П. А. Ойуунускай -а*а— аҕа норуотун улуу уола. — Дьокуускай: Полиграфист, 1993. — 26 с.
* Киэн тутта ааттыыбыт: Респ. үөрэнээччилэрин айымньылара. -— Нам: Сахаполиграфиздат, 1994. −104— 104 с.
* Ойуунускай туһунан ахтыылар: Ыстатыйалар хомуурунньуктара / Саха Республикатын үөрэҕин мин-вота. — Нам, 1993. — 31 с.
* П. А. Ойуунускай айар үлэтигэр бэлиэтээһиннэр: Ыстатыйалар / Хомуйан оҥордо В. Б. Окорокова. -— Дьокуускай: Саха гос. изд-вота, 1993,-. — 104 с.
* П. А. Ойуунускай биир көлүөнэ-лээхтэринкөлүөнэлээхтэрин ахтыыларыгар / РФ үрдүк үөрэхтээһиҥҥэ Комитета, М. К. Аммосов аатынан СГУ. Хомуйан оҥордо Е. П. Чемезова. — Дьокуускай: ЯГУ изд-вота, 1994. — 48 с. — Саха-лыыСахалыы, франц.
* П. А. Ойунский: взгляд через годы: Сб. науч. ст. / АН РС(Я), Ин-т гуманитар. исслед. — Новоси-бирскНовосибирск: ОИГГМ, 1998. — 210 с.
* Проблемы развития националь-нойнациональной культуры и русско-якутских языковых связей: Тез. докл. респ. науч. конф., посвящ. 100-летию П. А. Ойунского. — Якутск: Изд-во ЯГУ, 1992. — 64 с.
* Татта — родина П. А. Ойунского: Фотоальбом / Сост. Д. К. Сивцев.- — Якутск: Бичик, 1993. — 110 с.
* Тыл кэриэһэ тыыннаах буолуоҕа. — Чурапчы, 1993. — 16 с.
* Федосеев И. Е. Ойуунускай өлүүтэ уонна тиллиитэ. — Дьокуускай: Кинигэ, 1993. — 72 с.
* Үһүс төгүлүн, букатыннаахтык эргиллии: 1893—1993: Өлбөт өрөгөй ырыаһыта П. Ойуунускай 100 сыл-лаахсыллаах үбүлүөйэ / Хомуйан оҥордо Д. В. Кустуров. — Дьокуускай: Бичик. −1997— 1997. — 269 с.
* Билюкина А. А. Общечелове-ческоеОбщечеловеческое и национальное в пьесах П. А. Ойунского // Билюкина А. А. На-циональноеНациональное и общечеловеческое в якутской драме 20-х годов. — Якутск, 1997. — С. 70-8370—83.
* Бурцев А. А., Максимова П. В. «Алмазная застежка»: Тв-во П.Ойун-ского Ойунского в контексте мировой литера-турылитературы // Бурцев А. А., Максимова П. В. На крылатом коне. — Якутск, 1995.- — С. 36-5136—51.
* Дымщиц А. Песни о прекрасном грядущем // Слово русской совет-скойсоветской критики о якутской литерату-релитературе.- — Якутск, 1986. — С. 86-8786—87.
* Ефимов Г. Кудаҥса — улуу киһи эбит // Чолбон. — 1999. — № 9. — С. 74-7774—77.
* Копырин Н. З. Октябрь буойуна уонна ырыаһыта // Копырин Н. З. Кустук араас өҥүнэн. — Дьокуускай, 1992. — С. 4-64—6.
* Нестерова Л. Дьон-норуот сүрэ-5эрсүрэҕэр; Попов Н. Н. Ойуунускайга сыһыаннаах түгэннэртэн; Потапова З. С. Мин П. А. Ойуунускайдыын көрсүһүү-лэримкөрсүһүүлэрим // Чолбон. — 1998. — № 11. -— С. 70-7970—79.
* Окорокова В. Б. П. А. Ойуунускай айар үлэтигэр улуу киһи уонна ис-торияистория // Окорокова В. Б. Билиҥҥи литература проблемалара. — Дьо-куускайДьокуускай, 1997. — С. 55-6255—62.
* Саха суруйааччылара: Санаа-ларСанаалар, этиилэр / Хомуйан оҥордо В. Н. Протодьяконов. — Дьокуускай: Бичик, 1994. — 108 с. О нем. — С. 101—106.
* Спиридонов И. Г. Ойуунускай уонна билиҥҥи кэм; П. А. Ойунский -— писатель-мыслитель // Спиридо-новСпиридонов И. Г. Литературабыт бэҕэһээ уон-науонна бүгүн. — Дьокуускай, 1995. — С. 5-125—12; С. 121—141.
* Филиппов Г. П. А. Ойуунускай фольклортан ситимнээх образтара // Чолбон. — 1999. — № 1. — С. 66-7166—71.
* Кириллин Д. В., Павлова В. Н., Шевков С. Д. Писатели земли Олон-хоОлонхо: Биобиблиогр. справочник. -— Якутск: Бичик, 1995. — 303 с. О нем. — С. 69-8169—81.
* Платон Алексеевич Ойуунускай (1893—1939): Биобиблиогр. ыйынньык / Я. А. Захарова. — Дьокуускай: Саха-полиграфиздат, 1992. — 144 с.
== Тылбаастара ==
* Куоскалаах асчыт (И. Крыловтан). 1916 1916cc. сэтинньи 15 к. Собрание избранных сочинений. Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Саппыкылаах куоска (В. Жуковскайтан). 1922c1922 c. ахсынньы 5к5 к. Собрание избранных сочинений. Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Саардары сайылаа! (Шандор Петифиттэн Петефиттэн). Собрание избранных сочинений. Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Мохсоҕол түһунан ырыа (М. Горькайтан). 7/VIII-1917c — 1917 c. — Томскай. Собрание избранных сочинений. Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Интернационал. Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Алгыс (На мотив «В минуту жизни трудную…» М. Ю. Лермонтова). 1922с1922 с. алтынньы 6 к. — Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Куоттарбыт кутурҕана (Фаустан). 1924с1924 с. Кулун тутар 26к26 к. Тифлис, «Палас». Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Былыт (А. Пушкинтан). 1922 1922cc. ахсынньы 7 к. Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Бороруок (А. Пушкинтан)1936с. 1936 с. олунньу 26к26 к. Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Кынчаал (А. Пушкинтан)1936с. 1936 с. олунньу 27к27 к. Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* А. С. Пушкин «Борис Годуновуттан ». 1936с1936 с. олунньу 29 к. Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Буурҕаһыт (М. Горькайтан). Собрание избранных сочинений. — Том первый. — Н.К.И.”Бичик” «Бичик», 2005.
* Макар Чудра.- — В кн.: Горький М. Избранные произведения. — М., Гослитиздат, 1934, стр.8-23 8—23.
* Челкаш.- — В кн.: Горький М.Избранные произведения. — М., Гослитиздат, 1934, стр.24-63 24—63.
* Братишки (Для детей дошкольного возраста). Барто А. М., — Молодая гвардия, 1933.
* Манифест Коммунистической партии. Маркс К. и Энгельс Ф. — Якутск, 1930. — стр. 44.
== Айымньылара нуучча тылынан ==
* Стихи разных лет: Железный конь.-— Харачас- — Власть Советам!- — Бокал-Жаворонок пел-. — Мимоза-. — Море.- — Прощай.- — Новый мир-, 1957,. — №12,. — стр.98-10798—107.
* Песня якутских красноармейцев.- — Полярная звезд, Якутск, 1956,№2,. — № 2 — стр.191-192 191—192.
* Китайскому народу. Стих. (А. Лаврик.). — Полярная звезда, Якутск, 1956,. — №2, — стр.189-191 189—191.
* Крым.- — Полярная звезда, 1956,№2,. — № 2 — стр. 194.
* Заветы орла. — Полярная звезда, 1956,№2,. — № 2 — стр.188-189 188—189.
* Песня свободы.- — Железный конь- — “Я метко стреляю...” (Стихи). (А. Лаврик.)- — Сибирские огни, 1956,№6,. — № 6 — стр.40-42 40—42.
* Господин гененралгенерал. Песня. –Полярная— Полярная звезда,192-193 192—193.
* Песня свободы.- — Песня якутских красноармейцев.- — “Я метко стреляю...”. (А. Лаврик), Крым (П. Черных-Якутский) — Мол.коммунист,1956,1апр. — 1 апр.
* Господин генерал. (С. Кулачиков)- — Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Дитя ловит рыбу. (С.Кулачиков)- — Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Огни утеса. (С.Кулачиков)- — Соц.Якутия Якутия, 1937,1мая. — 1 мая.
* Песня якутских красноармейцев. (С.Кулачиков)- — Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Да здравствует (Балкыырдаах бай5алым...байҕалым…) (Эллэй)- — Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Власть советам. (Эллэй)- — Соц.Якутия Якутия, 1934,. — 18 марта; Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Заветы орла. (Эллэй)- — Соц.Якутия Якутия, 1934,. — 24 февраля; Соц.Якутия Якутия, 1937,. — 30 марта.
* Отрывок из поэмы “Красный шаман” (Монолог шамана из 1годействия1-го действия). (С.Кулачиков).- — Авт. Якутия, 1926.
* Крым. (Черных П. Н.)- — Якутские зарницы. 1926,№3,. — № 3 — Стр. 1.
* Песня труженика. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Не все ли ровно?! (А. Кафанов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Песня свободы. (А. Кафанов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература», 1993.1993г
* Любимой Феклуше. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского. ,Москва.Художественная литература.1993г.
* Крым. .(О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Море. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Мимоза. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Господин генерал. (Г. Юнаков). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* На смерть вождя. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Благословение отца. (А. Кафанов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература», 1993.1993г
* Любовь моря. (А. Кафанов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература», 1993.1993г
* Ликование солнца. (Подражание Доронину) . (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Жаворонок воспел. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Власть –Советам— Советам! (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Железный конь. (А. Сендык). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Клятва. (Б. Макаров). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Песня о прекрасном грядущем. (А. Кафанов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Дума (Завещание). (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Завещание орла. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Начальный танец ысыаха. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Осуохай. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Кулун куллурусуу. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Дьиэрэнкэй. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Кружатся поднятыми руками. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Бьют ногой об ногу. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Чохчоохой. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Артели, славьте! (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Прощай. (И. Дремов). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Песня синицы. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Ожидание. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Харачаас. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Над Таттой-рекой. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Этот огненный бокал. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* На могиле матери Евдокии. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Я метко стреляю. (О. Шестинский). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Здравствуй, славная девушка Ариша! (О. Шестинский).Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Красный шаман .песня олонхо в четырех действиях. (В. Корчагин). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г», 1993.
* Ньургун Боотур стремительный. (Заключительные подвиги). (В. Державин). Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского,Москва. — Москва «Художественная литература.1993г.», Кудангса Великий1993.
* Кудангса Великий. Александр Македонский. (А. А. Борисова-Слебцова — Слепцова). — «Бичик», 2002г2002.
== Тылбаастарын туһунан ==
'''“Интернационал”'''
«Интернационал» тылын Эжен Потье суруйбута. Онтон ылланар мелодиятын Пьер Дегейтер айбыта. Аан дойду үлэлээн иитиллээччилэрин гимнэрэ. Нууччалыы тылбааһын 1902с.1902 сыллаахха А. Я. Коц оҥорбута. Сити нууччалыы текстан сахалыы тылбаастанан ылламмыт ырыа.
Историк З. В. Гоголев этэринэн, бу тылбаас 1917с.1917 Кулунсыл кулун тутарыгар оҥоһуллубут. Ол туоһутунан өссө буолуон сөп Семен Андреевич Новгородов архивыттан буллубутбулуллубут «Марсельеза» уонна «Интернационал» тус –туспа-туспа илиистэргэ, атын-атын буочардарынан суруллубут сахалыы тылбаастара. «Интернационал» (Ойуунускай буочарыгар майгынныыр эрээри, онуоха графилологическайграфологическай дакаастабыл наада) суруллубут илиитин кэннигэр атын буочарынан «элбэх уһулун.» уонна ол аннынан «(Учр.собр.)» диэн харандааһынан суруллубут. Арааһа ыраахтааҕы былааһа сууллубутун туһунан мунньахха – бу ырыаны дьон ыллыырыгар ананан суруллубут кумааҕылартан биирдэстэрэ. Новгородов бэйэтэ билинэринэн: «К сожалению и стыду своему должен признаться, что не имею и не знаю точного текста «Интернационала», посему не может быть и речи о переводе его на якутский язык». Онон, «устуу» (список) быһыытынан сылдьан ылламмыт,былатыан Былатыан Ойуунускай тылбааһа диэн сабаҕалыахха сөп.
Ойуунускай тэтэрээтигэр «1921с1921 с. ахсынньы 7 күнэ » диэн бэлиэтэммит. тылбаас 1921с1921 с. ахсынньы 15 күнүгэр «Ленский коммунар » хаһыакка бэчээттэммитэ. Автор 1925 сыллаахха тылбааһын сорох сирдэрин уларытан, тупсаран, букатыннаахтык редакциялаан биэрбитэ.
Саха поэттарын 20-с.20—с сыллардааҕы бастакы хомуорунньуктара («Ырыа- хоһоон», 1922c., «Кыһыл хоһоон»,1925 с. уонна 1926сс1926 с.), Ойуунускай бэйэтин кинигэлэрэ («Ырыа-хоһоон», 1923 с. уонна 1925 ссс.,1937С1937 с. бэлэмнээбит хомуорунньуга) “ Интернационалынан”«Интернационалынан» саҕаланар.
'''“Саардары сайылаа!”'''
Биһиги сабабаҕалыырбытынансабаҕалыырбытынан, Венгрия улуу поэтын Шандор (Александр) Петефи (1823-18491823—1849) революционнай хоһоонун В.Левик Левик нууччалыы тылбааһыттан П. А. Ойуунускай сахалыы тылбаастабыттылбаастаабыт буолуон сөп. Энциклопедияҕа сурулларынан, ПетифиПетефи «выступал за полную ликвидацию феодализма , призывал к углублению революции, к созданию независимой демократической Венгрии. Поэт-трибун требовал полного осуществления народных прав: «Национальная песня», «На виселицу королей!» бу хоһоон сахалыы тылбааһа аан маҥнай Ойуунускай «Ырыа- хоһоон» (1927) кинигэтигэр тахсыбыта. Тылбааһа эрдэ оҥоһуллуон сөп, Былатыан Ойуунускай кистэлэҥ куруһуоктарга дьарыктанарын саҕана.
Ламберг Франц Филипп* (1791-18481791—1848)- — граф, Австрия императорын Венгрия5а наместнига, Венгрия армиятын кылаабынай командующайа. 1848с1848 с. революция са5ана ытыллыбыта.
Латур Теодор Байе** (1780-18481780—1848)- — Австрия военнай министирэ, реакция салайааччыларыттан биирдэстэрэ. Кинини 1848с1848 с. Вена5а революционнай норуот ыйаан өлөрбүтэ.
'''Куоскалаах асчыт (И. Крыловтан).'''
Ойуунускай тэтэрээтигэр 1916с1916 с. сэтинньи 15к15 к. Бэлиэтэммитбэлиэтэммит.
'''СаппакылаахСаппыкылаах куоска (В. Жуковскайтан)'''
П. А. Ойуунускай бу тылбааһа поэт «Ырыа-хоһоон, кэпсээн» (1925) диэн хомуорунньугугар бэчээттэммит. Тэтэрээккэ 1922с1922 с. ахсынньы ый 5 к. бэлиэтэммит.
'''Мохсоҕол туһунан ырыа (М. Горькайтан)'''
Бу Россия революционердарын хас да көлүөнэлэрин иитиспит аатырбыт айымньыны тылбаастыырыгар 1917 сыл күһүнүгэр Былатыан ОйунускайОйуунускай Томскайга тиийэн саҥардыы студент буолбут кэмэ этэ. Ол да буоллар, кининикини политическай охсуһуу үөһүгэр үөһүгэр сылдьыбыта, {{comment|РСДРП|Российская социал-демократическая рабочая партия}} икки аҥы арахсыытыгар бассабыыктарга кыттыбыта. Сотору кэминэн үөрэхтэн уһуллан Казанка дэриэбинэтигэр көскө ыытыллыбыта.
Суруйааччы бэйэтэ бэлиэтээбит хомуорунньугар (1-кы том, 1958) киирбитэ, кэлин бары таһаарыыларыгатаһаарыыларыгар тахсар.
'''Алгыс'''
М. Ю. Лермонтов «Молитва» (В минуту жизни трудную…) диэн хоһоонун тылбааһа П. А. Ойуунускай «Ырыата-хоһооно» диэн кинигэҕэ (1923с1923 с.) тахсыбыта. Иккистээн, икки томнаах «Талыллыбыт айымньыларын» бастакы томугар (1975) бэчээттэммитэ. Ойуунускай тэтэрээтигэр «6/XII -1922г— 1922 г., Якутск» диэн бэлиэтэммит. Манна Лермонтов “Молитва”«Молитва» диэн хоһоонун тылбаастаабыт икки вариана баар (үрдүтүнэн хос силимнээбит), биир хоһоон аннынан «На мотив: «В„В минуту…минуту…“», иккиһигэр (үтүктүү) диэн буолбут.
'''Былыт (А. Пушкинтан)'''
Тылбаас П. А. Ойуунускай “Ырыа- хоһоон, кэпсээн” (1925) диэн хомуорунньугугар киллэриллибит. Тэтэрээккэ “1922c“1922 c. ахсынньы ый 7 к.” диэн бэлиэтэммит.
'''Куоттарбыт кутурҕана («Фаустан»)'''
Поэт бастакы кэргэнин Ф. А. Сокольникованы сүтэрэн, букатыннаахтык бырастыылаһан дириҥ хомолтоҕо ыллара сылдьар кэмигэр оҥорбут тылбааһа. Автор “Ырыа-хоһоон, кэпсээн” (1925) диэн хомуорунньугар “Доҕорбор Сүөкүччэҕэ” уонна «Куоттарбыт кутурҕана » сэргэстэһэ бэчээттэммиттэр. Дьиктитэ баар бу ырыалар автор баарыгар да, былаҕайга былдьаммытын да кэнниттэн холбонон биир «норуот ырыата» буолан ылламмыттар эбит.
== Туһаныллыбыт сирдэр ==
* Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык. Дьокуускай, «Бичик», 2000, ISBN 5-7696-1001-8
* Платон Ойунский- — «Мои заветные слова». — Я.,: «Бичик», 2006.
* П. А. Ойунский –— «Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского». — М., «Художественная литература», 1993.
* П. А. Ойунский (1893-19391893—1939). Доклады к 65-летию со дня рождения. — Саха сиринээ5исиринээҕи кинигэ издптельствотаиздательствота, Я., 1959.
* «Основоположник якутской советской литературы». — Я.,: Кн.изд-во, 1974.
* П. А. Ойунский. Избранные произведения,. том— Том 2. — Якутская респб.типогр-яресп. типография, 1975.
* П. А. Ойунский. Избранные произведения,том3. — Том 3. — Я.,: «Бичик», 1993.
* П. А. Ойунский. Избранные произведения,том2. — Том 2. — Я.,: «Бичик», 2005.
* Слово о Платоне Ойунском. — Якутское книжное изд-во, 1985.
* П. А. Ойунский. Избранные произведения,том1. — Том 1. — Я.,: «Бичик», 2005.
* Краткий якутско-русский словарь. — Я.,: «Бичик», 2006.
* Краткий русско-якутский словарь. — Я.,: «Бичик», 2006.
* С. И. Ожегов. Словарь русского языка.Москва — М.: «Русский язык», 1990.
* Т. И. Петрова, А. А. Васильева. — Нууччалыы-сахалыы тылбаас. — Дь., 2000.
* А. Г. Ильина. — Конференция. — Дь., 2012.
{{Bio-stub}}
| 