Күннүк Уурастыырап: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
к Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4322659 (translate me) |
хаартыската уларыйда |
||
1 устуруока:
[[Ойуу:
'''Новиков Владимир Михайлович''' — '''Күннүк Уурастыырап''' (09.09.1907—30.04.1990), саха норуодунай поэта.
== Олоҕун олуктара ==
* [[1907]] сыллаахха [[ыам ыйын 9]] күнүгэр [[Амма улууһа|Амма улууһугар]] [[Эмис]] нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
* [[Абаҕа, Амма улууһа|Абаҕатааҕы]] оскуола-интернаты бүтэрбитэ.
* [[1942]] сыллаахха Саха Сиринээҕи пединститут тыл уонна литература факультетын бүтэрбитэ.
===== Үлэлээбит сирдэрэ: =====
:«[[Кыым, хаһыат|Кыым]]» хаһыат редакцията
:«Эдэр большевик» хаһыат редакцията
:«Бэлэм буол» хаһыат редакцията
:Дьокуускайдааҕы кинигэ кыһата, редактор
:Радиокомит, музыкальнай драматическай биэриилэргэ сүрүннүүр редактор
:«Хотугу сулус» альманах, сүрүннүүр редактор
:Саха суруйааччыларын Сойууһа, солбуйар бэрэссэдээтэл
== Айар үлэтэ ==
1925 сылтан суруйан барбыта. 1932 сыллаахха «Уһуктубут кыраайга» кинигэтэ тахсыбыта. Манна киирбит хоһооннорун сорҕото уостан түспэт ыралара буолбуттара. [[1938]] сылтан ССРС сурйааччыларын
▲1925 сылтан суруйан барбыта. 1932 сыллаахха «Уһуктубут кыраайга» кинигэтэ тахсыбыта. Манна киирбит хоһооннорун сорҕото уостан түспэт ыралара буолбуттара. [[1938]] сылтан ССРС сурйааччыларын сойууһун чилиэнэ.
«Коммунист Семен» — саха советскай поэзиятын биир бөдөҥ айымньыларыттан биирдэстэрэ буолар. Сүрүн геройа — норуоттан тахсыбыт, гражданскай сэрии кыттыылааҕа, көскө сылдьар дьону кытта эдэр эрдэҕиттэн алтыһан өрөбөлүүссүйэҕэ кыттыспыт киһи. Поэмаҕа уруккута быстар дьадаҥы дьон саҥа олоххо киирэн бэйэлэрин баҕаларын хоту көҥүл үлэлии-хамсыы сылдьаллара кэпсэнэр. Айымньы биир киһини умсугутар күүстээх өрүтүнэн буолар айылҕаны туойуу, хоһуйуу.
К. Уурастыырап — норуот ырыаларын толорооччуннан, ону ааһан импровизатор ырыаһыт быһыытынан биллэрэ. Кини «Куоралдьын Кугас аттаах тойон Дьаҕарыма бухатыыр» диэн олоҥхону тупсаран кумааҕыга түһэрбит улахан өҥөлөөх. Улуу сэрии кэмигэр ийэ дойдуну таптааһын туһунан сүрүн санаалаах хоһооннор хомуурунньуктарын таһаартарбыта. Сэрии туһунан айымньыларыттан ордук биллибиттэрэ уонна сэргэммиттэрэ «Хотугу кустук» поэма. Бу айымньыга Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Федор Попов хорсун быһыыта ойууланар. 1951 с. К. Уурастыырап улахан эпическэй диэн ааттанар «Ымыы уонна Налбыhах» диэн поэматын бүтэрбитэ. Манна суруйааччы {{comment|НЭП|Новая экономическая политика}} уонна коллективизация саҕаланыытынааҕы кэмигэр тыа олоҕун ойуулаабыта. Киһи киһини көлөһүннүүрүн утарар дьон туһунан «Былыргы кэм кэпсээннэрэ» сэһэн суруйбута.
Талааннаах тылбаасчыт быһыытынан А. Пушкин, Т. Шевченко, Джамбул Джабаев, Микола Бажан, А. Сурков, Лебедев-Кумач уонна да атын омук суруйааччыларын айымньыларын сахалыы саҥардыбыта.
18 устуруока ⟶ 28:
== Общественнай үлэтэ ==
== Наҕараадалара уонна ытык ааттара ==
▲1990 сыллаахха муус устар 30 күнүгэр өлбүт.
* Саха норуодунай поэта
* «Үлэ Кыһыл Знамята» уордьан
* Норуоттар доҕордоһууларын уордьана
* «Ытык Бэлиэ» уордьан
== Аатын үйэтитии ==
* Кини аатынынан Амма улууһугар Эмис орто оскуолата ааттаммыта.
* Дойдутугар дьиэ-музей аһыллыбыта.
== Сигэлэр ==
* [http://wiki.sakhatyla.ru/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%9A%D2%AF%D0%BD%D0%BD%D2%AF%D0%BA_%D0%A3%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%8B%D1%80%D0%B0%D0%BF СахаТыла.ру]
* [http://psakha.narod.ru/ Писатели Якутии]
* [http://www.sakha.gov.ru/print.asp?c=11670 Знаменательные даты и события:Памятные
* [http://www.sakhalit.com/node/171 Якутский государственный литературный Музей имени П. А. Ойунского:Владимир Михайлович Новиков — Күннүк Уурастыырап]
{{Template:Саха норуодунай суруйааччылара}}
38 устуруока ⟶ 56:
[[Категория:1990 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Муус устар 30 күнүгэр өлбүттэр]]
[[Категория:Саха норуодунай
[[Категория:Саха биллиилээх дьоно]]
[[Категория:Амма улууһа]]
| |||