Амма-Наахара нэһилиэгэ (Амма улууһа): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
к Ykt www Амма Наахарата сирэй аатын маннык Амма-Наахара нэһилиэгэ (Амма улууһа) уларыппыт
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
imagemap
1 устуруока:
<imagemap>
[[Ойуу:Амма12.PNG|400px|thumb|right|Амма Наахаратын нэһилиэгэ Амма улууһун каартатыгар]]
Билэ:Амма12.PNG|450px|thumb|right|Амма улууһа|
poly 306 159 327 129 370 181 342 188 330 170 [[Амма нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Амма нэһилиэгэ]]
poly 241 161 241 205 266 255 295 255 306 300 300 366 353 397 384 318 301 214 292 142 272 172 [[Болугур нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Болугур нэһилиэгэ]]
poly 364 85 397 100 419 126 448 155 417 168 367 140 367 119 354 105 [[Абаҕа нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Абаҕа нэһилиэгэ]]
poly 465 189 465 234 494 212 [[Абаҕа нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Абаҕа нэһилиэгэ]]
poly 345 87 353 115 363 143 388 170 413 177 428 177 458 202 458 230 398 243 398 201 383 184 344 139 327 109 378 171 [[Бөтүҥ нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Бөтүҥ нэһилиэгэ]]
poly 301 46 356 52 318 100 286 66 [[Алтан нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Алтан нэһилиэгэ]]
poly 433 252 433 282 460 252 460 282 [[Чапчылҕан нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Чапчылҕан нэһилиэгэ]]
poly 477 105 489 193 459 170 451 143 [[Соморсун нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Соморсун нэһилиэгэ]]
poly 426 60 474 87 437 104 372 78 [[Соморсун нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Соморсун нэһилиэгэ]]
poly 348 197 377 197 394 252 410 260 402 293 365 273 358 253 369 237 [[Чакыр нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Чакыр нэһилиэгэ]]
poly 461 22 476 47 455 61 445 38 [[Сулҕачы нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Сулҕаччы нэһилиэгэ]]
poly 306 167 306 210 328 176 338 197 361 238 340 246 341 222 322 222 [[Маай нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Маай нэһилиэгэ]]
poly 252 72 281 72 290 96 317 110 317 132 301 138 291 131 280 134 280 150 267 160 231 146 [[Эмис нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Эмис нэһилиэгэ]]
poly 64 192 116 236 236 226 295 306 284 317 284 363 185 428 75 428 19 277 19 215 [[Амма-Наахара нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Амма-Наахара нэһилиэгэ]]
poly 340 26 347 46 312 46 301 29 328 32 [[Сатаҕай нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Сатаҕай нэһилиэгэ]]
poly 417 110 444 110 459 102 459 123 428 123 [[Мээндиги нэһилиэгэ (Амма улууһа)|Мээндиги нэһилиэгэ]]
rect 340 3 452 20 [[Чурапчы улууһа]]
rect 142 8 287 54 [[Мэҥэ-Хаҥалас улууһа]]
rect 7 124 149 178 [[Хаҥалас улууһа]]
rect 10 449 138 466 [[Алдан улууһа]]
rect 390 326 508 459 [[Уус-Маайа улууһа]]
</imagemap>
 
[[Ойуу:Болугур.jpg|400px|thumb|right|Амма өрүс Өнньүөс уонна Болугур икии ардынан]]
'''Амма Наахарата нэһилиэк'''. [[Амма улууһа|Амма улууһун]] нэһилиэгэ, киинэ [[Өнньүөс (Амма улууһа)|Өнньүөс]].
 
Улуус кииниттэн 81 км соҕуруулуу-арҕаа диэкки [[Амма өрүс]] хаҥас кытылыгар сытар.
 
Нэһилиэнньэтин ахсаана 632 киһи (2007 сыл), ол иһигэр: [[Өнньүөс (Амма улууһа)|ӨнньүөскэӨнньүөс]]кэ - 599, '''Ефремовоҕа'''[[Ефремово -(Амма улууһа)|Ефремово]]ҕа — 21, '''Төгүлтэҕэ'''[[Төгүлтэ (Амма улууһа)|Төгүлтэ]]ҕэ - 19 киһи.
 
Мэлдьи сырыылаах суол. Олохтоохтор дьарыктара бурдук уонна оҕуруот аһын үүннэрии.
 
 
== Историяттан ==
== Остуоруйаттан ==
Амма Наахаратыгар-Наахараҕа, 19-ус үйэҕэ, өр кэмҥэ баһылыгынан Даадар кулуба олорбут.
 
Кини саҕана Наахара саамай улаата сылдьыбыт, [[Вацлав Серошевскай|Серошевскай]] «Якуты» кинигэтигэр нэһилиэктэртэн киһи ахсаанынан үһүс миэстэҕэ турар эбит.
31 устуруока ⟶ 55:
Даадар кулуба олорбут балаҕанын уһуна 22 м, кэтитэ 3 м., үрдүгэ 3 м., остуолбаларын иккилиитэ туруорбуттар эбит уонна ирбэт тоҥ мууска дылы дириҥҥэ хаһыллыбыт эбит.
 
7 эркиннээх, хас эркинин аайы түннүктээх эбит, балаҕан тула 1,5 м. тиийэ кэтиттээх нааралар бааллар эбит.
 
== Нэһилиэктэн төрүттээхтэр ==
* [[Яковлев Василий Андреевич]] (биллибэт — 1907), сахалартан бастакы үрдүк үөрэхтэммит киһи.
* [[1918]] сыл [[балаҕан ыйын 13]] күнүгэр [[Александров Семен Лаврентьевич]] -(13.09.1918—28.08.1986) — саха живописеһа.
* [[1950]] сыл [[муус устар 22]] күнүгэр төрөөбүтэ [[Магатырова Мария Николаевна]] -(22.04.1950—31.01.1992) - саха живописеһа,.
 
== Өнньүөс өйдөбүлэ ==
 
географияҕа: кырдаллар икки ардыларынааҕы дириҥэ суох инчэҕэй уһун куоһаах, хотоол, уу былыргы сүнньэ.
 
== Сигэлэр ==
== Ылыллыбыт сирэ ==
* [http://www.sakha.gov.ru/amginsky Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Амгинский улус]
 
* [http://naslegy.ru/sakhasire/amga naslegy.ru:Амма улууһун нэһилиэктэрэ]
''Якутская АССР'', словарь-справочник, Якутск, 1980 г.
* [http://www.gosspravka.ru/14/005/000000.html gosspravka.ru:Амгинский улус]
''* «Якутская АССР''», словарь-справочник,. — Якутск, 1980 г.
* География Якутии: учеб. для 9-го Кл. сред. шк./ И. И. Жирков [и др.]. Якутск: Бичик, 2004. -300, [1] с.: ил, карты; 20 см. ISBN 5-7696-1049-2
 
{{Amma-uluus-geo-stub}}
География Якутии: учеб. для 9-го Кл. сред. шк./ И.И. Жирков [и др.]. – Якутск: Бичик, 2004. -300, [1] с.: ил, карты; 20 см. ISBN 5-7696-1049-2
[[Категория:Амма Нэһилиэктэрулууһун нэһилиэктэрэ]]
[[Категория:Нэһилиэктэр]]