Таас бас: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
4 устуруока:
 
== Тарҕаныыта ==
Саха сиригэр элбэх өрүстэргэ уонна үрэхтэргэ үөскүүр. Киэҥник ыллахха Хотугу Муустаах байҕалга түһэр өрүстэргэ ([[Обь]], [[Иртыш]], [[Енисей]], [[Ангара]] салаалара, [[Өлүөнэ]], [[Дьааҥы (өрүс)|Дьааҥы]]). Дьааҥыттан илин көстүбэт.
 
== Тас көстүүтэ ==
11 устуруока:
 
=== Ойуулааһын ===
Көннөрү таас бастан ''Сибиир таас баһа'' маннык уратылардаах: өрөҕөтүн лаапчааннара эмэһэтин үүтүгэр тиийэллэр, ол лаапчааныгар туора хараҥа сурааһыннара суох.
Этэ-сиинэ уһун. Төбөтүн, көхсүн, ойоҕоһун тириитэ хойуу уҥуох инньэлэрдээх. Өҥө бороҥ, кыра хараҥа эбирдэрдээх. Лаапчааннара туора хараҥа сурааһыннардаахтар. Төбөтө саллаҕар, төбөтүн кэтитэ үрдүгүнээҕэр арыый кыра. Айаҕа улахан. Тиистэрэ кыраларбытархайдар. Хараҕа кыра, бэйэ-бэйэтиттэн тэйиччилэр. Көхсүн лаапчааннара силлиһэ сылдьаллар.
 
== Олохсуйар сирэ ==
Таастаах сирдэри сөбүлүүр. Саас [[балык ыама|ыыр]] сиригэр (чычаас, аһылыктаах сиргэ), күһүн кыстыыр сиригэр (дириҥҥэ) көһөр.
 
== Аһылыга ==
Веснянка, поденка уонна ручейник личинкалара, гаммарида. Улааппыт балык атын балык ыаматын сиир. Бултуур ньымата - саһа сытан.
 
== Ууһааһына ==
Өлүөнэҕэ 5-6-с сааһыгар ситэр (Ангарааҕа 4-5 сааһыгар). Искэҕэ 209-614 туорахайдаах. Ыыр кэмэ сааскы [[Халаан|халааны]] уонна муус барыытын кытта сөп түбэһэр. ТаасИскэҕин таас алын өттүгэр ыыр. Атыыра искэхтэрин харабыллыыр эбит<ref>Атлас пресноводных рыб России, 2002</ref>.
 
== Суолтата ==
Бултаныллыбат көрүҥ. [[Алыһар]] уонна [[бил]] аһылыгар улахан суолталаах (Богданов, 2000).
 
== Быһаарыылар ==