Фарадей Майкл: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
'File:Michael Faraday - Project Gutenberg eText 13103.jpg|thumb|right|Джон Уоткинс түһэрбит хаартыск…' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
1 устуруока:
[[File:Michael Faraday - Project Gutenberg eText 13103.jpg|thumb|right|Джон Уоткинс түһэрбит хаартыскатыгар Майкл Фарадей.]]
'''Майкл Фарадей''' (Ньюиҥтон Баттс,<ref>Both place of birth are now in SW London.</ref> [[Суррей]], 1791 балаҕан ыйын 22 – Хэмптон Корт, Суррей,1867атырдьах ыйын 25) англия [[химик|химига]] уонна [[физик|физига]].
Оскуолаҕа кыракыйдык үөрэммит да буоллар чинчийээччилэртэн биир ордук ытыктынар учуонай буолар. Бэйэтэ бэйэтин үөрэтэр этэ. Фарадей уон тохсус үйэ биир улахан экспериментальнай физика буолбута.<ref>{{cite book | last =Russell | first = Colin | authorlink = | coauthors = | title= Michael Faraday: physics and faith | publisher=Oxford University Press | year=2000 | location=New York | pages= | url = | doi = | id = }}</ref><ref>[http://www.bath.ac.uk/news/2006/10/25/gulp-ford251006.html "best experimentalist in the history of science"] Peter Ford, University of Bath Department of Physics. Retrieved January 2007.</ref>
Кини олорор бириэмэтигэр Фарадей курдук дьоннору ''айылҕа философтара'' диэн ааттыыллара. Ол бириэмэҕэ [[электричество]] туһунан улаханнык биллибэт этэ. Майкл Фарадей уот туһунан элбэҕи арыйбыта, ол курдук уот провод нөҥүө ааһан иһэн [[магнит]] курдук үлэлиирин (билигин [[электромагнетизм]] диэн ааттанар). Ону тэҥэ химическай эттик нөҥүө аастаҕына уларыйарын арыйбыта ([[электрохимия]]).
Магнетизм сырдык [[сардаҥа|сардаҥатын]] уларытыан сөбүн уонна ити икки феномен икки ардыгар сибээс баарын көрдөрбүтэ.<ref name="EncBrit">[http://www.1911encyclopedia.org/Michael_Faraday Michael Faraday] entry at the 1911 Encyclopædia Britannica hosted by LovetoKnow Retrieved January 2007.</ref><ref name="IEEUK">[http://www.theiet.org/about/libarc/archives/biographies/faraday.cfm "Archives Biographies: Michael Faraday", The Institution of Engineering and Technology.]</ref> Кини чинчийиилэрэ электрическай [[двигатель|двигателлары]] оҥорорго биир улахан төрүтү олохтообуттара. Кини бастакы электрическай мотуору оҥорбута.
Химик быһыытынан Майкл Фарадей [[бензол|бензолу]] арыйбыта, Бунзен уматыгын иннинэ арыллыбыт, уонна араас технологиялары, ол курдук анод, катод, электрод уона ион, тарҕаппыта. Кини бастакы Великобритания Королева Институтугар Фуллер химияҕа профессора буолбута.
[[Альберт Эйнштейн]] Фарадей хаартыскатын
UQP, reviewed by Jane Gleeson-White, 10 November 2003, The Sydney Morning Herald.</ref>
| |||