Күкэр: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Soppuruon (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Kaganer (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Сиэрэ''' — араҕас дьүһүннээх кытаанах кристалл сэбдьи. металл буолбатахтар курдук кини итиини эмиэ куһаҕаннык аһарар, электричествоны аһарбат. Чиҥэ 2-гэ чугас, онон сиэрэ тооромосторо ууга тимирэллэр, ол гынан баран бороһуога, ууну сыһыарбат буолан, дагдайан тахсар.<br />
Сиэрэ — Д. И. Менделеев периодическай систематын үһүс периодын 16-с группатын элимиэнэ, атомын нүөмэрэ 16.
* Бэлиэтэ: S
* Электроннай конфигурацията: Ne 3s2 3p4
* Атомын нүөмэрэ: 16
* Хаһан арыллыбыта: 2000 г. б.э.и.
* Хас кыраадыска ууллара: 115,2°C
* Атомная массата: 32,065 ± 0,005 а. е. м.
Сиэрэ айылҕаҕа баар үгүс холбоһугун мэлийдэххэ, ууну эмиэ сыһыарбат. сиэрэ ити айылгыта рудаттан "кураанах боруодатын" араарарга туһаныллар. Руданы итинник байытыы флотация дэнэр уонна практикаҕа киэҥник туттуллар.<br />
Сиэрэ ууга суураллыбатын кэриэтэ. Ол оннугар [[сиэрэ-углерод|сиэрэ-углеродка]], [[толуол|толуолга]] о.д.а. [[сэбдьи|сэбдьилэргэ]] үчүгэйдик суураллар.<br />
112,8<sup>о</sup>С температураҕа сиэрэ ууллан саһархай дьүһүннээх убаҕас буолар. салгыы ититтэххэ хараарар уонна хойдор. 444,6<sup>о</sup>С кырадыска сиэрэ оргуйар. Оргуйуор диэри итийбит сиэрэни тымныы угга куттахха эрэһиинэ курдук уунаҥнас [[пластика сиэрэ]] диэн үөскүүр. <br />
Кислород икки [[аллотроп]] көрүҥ кубулуйуута - кислород уонна озон. [[Кристалл]] уонна пластика сиэрэлэр эмиэ сиэрэ аллотроп көрүҥ кубулуйуута буолаллар. <br />
Кристалл сиэрэ түргэнник ууллар, ити кини молекула кристалл эрэһэлээҕин туоһулуур. Рентгенография, онтон да атын ньыманан чинчийэн, сиэрэ кристалл эрэһэтэ төгүрүччү ситимнэспит молекулалартан турарын билбиттэрэ. Ититтэххэ, сиэрэ аҕыстыы эркиннээх төгүрүччү ситимнэспит молекулата ыһыллан, уһуур-кылгыыр кыахтаах уһун ситимҥэ кубулуйар.
 
Сиэрэ айылҕаҕа баар үгүс холбоһугун мэлийдэххэ, ууну эмиэ сыһыарбат. сиэрэ ити айылгыта рудаттан "кураанах боруодатын" араарарга туһаныллар. Руданы итинник байытыы флотация дэнэр уонна практикаҕа киэҥник туттуллар.<br />
 
Сиэрэ ууга суураллыбатын кэриэтэ. Ол оннугар [[сиэрэ-углерод|сиэрэ-углеродка]], [[толуол|толуолга]] о.д.а. [[сэбдьи|сэбдьилэргэ]] үчүгэйдик суураллар.<br />
 
112,8<sup>о</sup>С температураҕа сиэрэ ууллан саһархай дьүһүннээх убаҕас буолар. салгыы ититтэххэ хараарар уонна хойдор. 444,6<sup>о</sup>С кырадыска сиэрэ оргуйар. Оргуйуор диэри итийбит сиэрэни тымныы угга куттахха эрэһиинэ курдук уунаҥнас [[пластика сиэрэ]] диэн үөскүүр. <br />
 
Кислород икки [[аллотроп]] көрүҥ кубулуйуута - кислород уонна озон. [[Кристалл]] уонна пластика сиэрэлэр эмиэ сиэрэ аллотроп көрүҥ кубулуйуута буолаллар. <br />
 
Кристалл сиэрэ түргэнник ууллар, ити кини молекула кристалл эрэһэлээҕин туоһулуур. Рентгенография, онтон да атын ньыманан чинчийэн, сиэрэ кристалл эрэһэтэ төгүрүччү ситимнэспит молекулалартан турарын билбиттэрэ. Ититтэххэ, сиэрэ аҕыстыы эркиннээх төгүрүччү ситимнэспит молекулата ыһыллан, уһуур-кылгыыр кыахтаах уһун ситимҥэ кубулуйар.
<ref>Химия. Орто оскуола 9 кылааһын учебнига. Дьокуускай, 1996</ref>
 
== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}
 
{{rq|stub}}
 
[[Категория:Химия элеменнара]]