Бикипиэдьийэ

Дьуон Дьаҥылы: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Интерактивная навигация по истории
← Иннинээҕи уларытыыгаКэннинээҕи уларытыыга →
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
КөрөнБиики тиэкис
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
14 683 уларытыы
категорияҕа сигэннэ
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
14 683 уларытыы
ib, ПН
1 устуруока:
{{Суруйааччы2
[[Ойуу:ДьуонДьанылы.jpg|200px|thumb|right|Дьуон Дьаҥылы]]
|Аата = Дьуон Дьаҥылы
'''Дьуон Дьаҥылы''' — Макаров Гавриил Иванович (27.02.1914—06.03.1956) — поэт уонна тылбаасчыт, [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһугар 1945 с. киирбит.▼
|Ойуу = ДьуонДьанылы.jpg
|Ойуу ис хоһооно =
|Кэтитэ = 120px
|Төрөөбүт аата = Макаров Гавриил Иванович
|Суруйар ааттара =
|Төрөөбүт күнэ = 27.02.1914
|Төрөөбүт сирэ = [[Кындал (Чурапчы улууһа)|Кындал]], {{ТөрөөбүтСирэ|Болтоҥо нэһилиэгэ|Болтоҥо нэһилиэгэр}}, [[Чурапчы улууһа]], [[Саха уобалаһа]]
|Өлбүт күнэ = 06.03.1956
|Өлбүт сирэ = <!--{{ӨлбүтСирэ|}}-->
|Дойдута = Россия империята, ССРС
|Дьарыга = поэт, тылбаасчыт
|Көхтөөхтүк суруйбут сыллара =
|Хайысха =
|Жанр =
|Айымньыларын тыла = [[Саха тыла|саха]]
|Бастакы кинигэтэ = Төрөөбүт күүлэбэр (1936)
|Наҕараадалара = {{Мэтээл «Бойобуой өҥөлөрүн иһин»|1945}}
}}
{{амыдайдар|Макаров}}
 
▲'''Макаров Гавриил Иванович''' ('''Дьуон Дьаҥылы''') — Макаров Гавриил Иванович (27.02.1914—061914, [[Кындал (Чурапчы улууһа)|Кындыл]], [[Болтоҥо нэһилиэгэ]], [[Чурапчы улууһа]], [[Саха уобалаһа]] — 06.03.1956) — поэт уонна тылбаасчыт, [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһугарсойууһун 1945чилиэнэ с. киирбит(1945).
 
== Олоҕун олуктара ==
* [[1914]] сыллаахха [[олунньу 27]] күнүгэр [[Чурапчы улууһа|Чурапчы улууһугарулууһун]] [[Болтоҥо нэһилиэгэ (Чурапчы улууһа)|Болтоҥо нэһилиэгэр]] [[Кындал (Чурапчы улууһа)|Кындалга]] төрөөбуттөрөөбүт.
* 1932 сылтан бэчээттэнэн барбыт.
* 1936 с. — Бастакы хомуурунньуга «Төрөөбүт күүлэбэр» күн сирин көрбүт.
* 1943 сыллаахха Чурапчы оройуонун военкоматынан Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Забайкальскай фронт, 152-с СП, 94-с СД, красноармеец. ССРС—Япония сэриитигэр кыттан [[«Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээл|«Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээлинэн]] наҕараадаламмыт (11.09.1945)<ref>{{Подвиг Народа|37599087|title=Наградные документы}}</ref>.
* 1946 с. — «Уйбаанчык» диэн гражданскай сэрии туһунан хоһоонунан роман бастакы чааһын таһаарбыт. Хоту дойду табаһыттарын уонна булчуттарын туһунан хоһоон циклын суруйбут.
* 1949 с. — Дьокуускайдааҕы учуутал институутунинститутун бүтэрээт, орто оскуолаҕа учууталлаабыт.
* 1955 с. — М. Горькай аатынан Литературнай институту бүтэрбит.
Дьуон Дьаҥылы — биир саамай биллиилээх нуучча поэзиятын тылбаасчыта. Кини А. Пушкин «Сказка о попе и его работнике Балде», М. Лермонтов «Мцыри» уонна «Узник», Н. Некрасов «Княгиня Трубецкая» айымньыларын тылбаастаабыта. Саха литератууратыгар биллэр көстүүнэн буолбута А. Пушкин «Евгений Онегин» айымньытын тылбааһа. Олоҕун бүтэһик сылларыгар А. Твардовскай «Василий Теркин» поэматын тылбааһынан дьарыктаммытадьарыктаммыт.
 
== Библиография ==
* Төрөөбүт күүлэбэр. Хоhооннор. — Якутскай{{Дь.}}, 1936.
* Хоhооннор. — ЯкутскайДь., 1940.
* Кыайдыбыт. — ЯкутскайДь., 1946.
* Хоhооннор, поэмалар. — ЯкутскайДь., 1958.
* Сахам сиригэр саас иhэр. Хоhооннор, поэмалар. — ЯкутскайДь., 1962.
* Хоhооннор, поэмалар. — ЯкутскайДь., 1974; 1985.
* Хотугу хоһууттар. — ДьокуускайДь.: «Бичик», 2004. — ISBN 978-5-7696-1585-0
 
== Ырыа буолбут айымньылара ==
25 устуруока ⟶ 47:
 
== Аймахтара ==
* [[Макаров Гаврил Георгиевич]] — быраата, история билиминбилимнэрин кандидата.
* [[Саввин Степан Афанасьевич]] — кэргэнин бииргэ төрөөбүт убайа, суруйааччы.
 
== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}
 
== Суруйааччы туһунан ==
* Тумат. Дьуон Дьаҥылы. — Якутскай{{Дь.}}, 1994.
* [http://www.kyym.ru/old/?nid=242&id=2434 Аймахтыы суруйааччылар]
 
== Сигэлэр ==
== Ылыллыбыт сирэ ==
*Большая советская энциклопедия
*[http://psakha.narod.ru/ Писатели Якутии]
*[http://www.nlib.sakha.ru/Resoures/Data/Inquirys/Writer/Union_writers/Djon_Djangly.html Члены Союза писателей России и РС(Я)]
 
{{Writer-stub2}}
 
{{Саха суруйааччылара}}
[[Category:Дьоннор алпабыытынан]]
[[Category:1914 сыллаахха төрөөбүттэр]]
[[Категория:Олунньу 27 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:Чурапчы улууһугар төрөөбүттэр]]
[[Категория:1956 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Кулун тутар 6 күнүгэр өлбүттэр]]
[[Категория:Саха биллиилээх дьоно]]
[[Category:Саха суруйааччылара|Дь]]
[[Категория:Тылбаасчыттар]]
[[Category:Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара:Чурапчы улууһа]]
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/wiki/Дьуон_Дьаҥылы»