Былатыан Ойуунускай: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
ib |
||
1 устуруока:
{{Суруйааччы2
|Ойуу
|Ойуу ис хоһооно =
▲| name = Былатыан Ойуунускай
|Кэтитэ = 200px
|Төрөөбүт аата = Слепцов Платон Алексеевич
|Суруйар ааттара =
|Төрөөбүт күнэ = 11.11.1893
|Төрөөбүт сирэ = {{ТөрөөбүтСирэ|Чөркөөх}}, [[Боотур Уус улууһа]], [[Саха уобалаһа]]
|Өлбүт күнэ = 31.10.1939
|Өлбүт сирэ = {{ӨлбүтСирэ|Дьокуускай}}
|Дойдута = Россия империята, ССРС
|Дьарыга = суруйааччы
|Көхтөөхтүк суруйбут сыллара =
|Хайысха
|Жанр =
|Айымньыларын тыла = [[Саха тыла|саха]]
|Бастакы кинигэтэ =
|Бириэмийэлэрэ =
|Наҕараадалара =
|Lib =
|Ситим-сир =
|Викицитатник =
}}
{{амыдайдар|Слепцов}}
'''Платон Алексеевич Ойуунускай (Слепцов)''' (11.11.1893—31.10.1939) —
[[1893]] сыл [[сэтинньи 11]] күнүгэр [[Боотур Уус улууһа|Боотур Уус улууһугар]]<ref>Билиҥҥинэн
▲'''Платон Алексеевич Ойуунускай (Слепцов)''' (11.11.1893—31.10.1939) — Саха советскай литературатын төрүттээбит суруйааччы, Саха судаарыстыбаннаһын тэрийсибит, XX үйэ саҥатыгар олох-дьаһах чыҥха уларыйыытын оҥорсубут уһулуччулаах политическэй диэйэтэл, лингвист-учуонай, наука салайааччыта.
▲[[1893]] сыл [[сэтинньи 11]] күнүгэр [[Боотур Уус улууһа|Боотур Уус]] ([[Таатта]]) улууһун [[Чөркөөх]] сэлиэнньэҕэ дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. 14 саастааҕар оскуолаҕа киирбитэ. Ону бүтэрэн баран Дьокуускайга көспүтэ, учуутал семинариятыгар үөрэммитэ.
[[1917]] с. бастакы айымньытын «Үлэһит ырыата» хоһоону суруйбута. 1919 с. аатырбыт «Син биир буолбаат?» диэн [[Аммосов Максим Кирович|Максим Аммосов]]ка анаммыт хоһоонун суруйбута. 1922 с. Саха АССР {{comment|совнарком|Совет народных комиссаров}}ун Бэрэссэдээтэлинэн аныыллар. Онтон {{comment|ЦИК|Центральный исполнительный комитет}} бэрэстээтэлинэн үлэлиир. [[1935]] с. Национальностар Институттарыгар лингвистика билимин кандидатыгар диссертация көмүскүүр. Тыл уонна култуура чинчийэр институтун тэрийэр уонна бастакы дириэктэрэ буолар.
36 устуруока ⟶ 39:
== Тахсыбыт кинигэлэрэ ==
* Айымньылар: 7 томнаах. —
Т. 1. Ырыа-хоһоон. — 224 с.
Т. 2. Кэпсээннэр. — 211 с.
44 устуруока ⟶ 47:
Т. 6. Эмиэ. 7, 9 ырыалара. — 312 с.
Т. 7. Ахтыылар, этиилэр, ыстатыйалар, кэпсээннэр. — 224 с.
* Талыллыбыт айымньылар: Икки томнаах. —
Т. 1. Хоһооннор. Поэмалар. Тылбаастар. Драматическай айымньылар. — 440 с.
Т. 2. Кэпсээннэр, сэһэннэр, ахтыылар. Ыстатыйалар. Этиилэр. — 432 с.
* Талыллыбыт айымньылар: 3 томнаах. —
Т. 1. Хоһооннор, тылбаастар, драмалар, поэмалар. — 335 с.
Т. 2. Кэпсээннэр, сэһэннэр, пьесалар. Ахтыы. — 448 с.
Т. 3. Якутский язык и пути его развития. — 480 с.
* Ырыа-хоһоон. —
* Кыһыл ойуун: 4 оонньуулаах олоҥхо-тойук. —
* Ырыа-хоһоон, кэпсээн. —
* Ырыа-хоһоон. —
* Бассабыык: Драма. —
* Дьулуруйар Ньургун Боотур: Олоҥхо. —
* Религия үөскээбитэ: Айыы-таҥара, иччи-айыы, удаҕан-ойуун. —
* Туналҕаннаах ньуурдаах Туйаарыма Куо: Үс оонньуулаах олоҥхо. (Норуот олоҥхотуттан). —
* Ырыа-хоһоон. —
* Ньургун Боотур: Олоҥхо. 2, 3-с ырыалара. —
* Ырыа, хоһоон кинигэтэ. —
* Дьэбэрэттэн тахсыы: Кэпсээн. — М.: Учпедгиз, 1936. — 43 с.
* Хоһооннор. — М.: Учпедгиз, 1936. — 56 с.
* Көҥүл ырыата / Хомуйан оҥордо С. Ойунская. —
* Өрүөл кэриэһэ: (Кыра саастаах оҕолорго хоһооннор). —
* Дьэбэрэттэн тахсыы: Сэһэн. Улахан уонна орто саастаах оскуола оҕолоругар. —
* Харачаас: Кыра саастаах оҕолорго. —
* Кэлэр кэскил ырыата: Хоһооннор / Хомуйан оҥордо Н. Е. Винокурова. —
* Көҥүл ырыата: Ырыалар, хоһооннор, кэпсээннэр, ахтыылар: Орто уонна улахан саастаах оскуола оҕолоругар / Хомуйан оҥордо А. Е. Захарова. —
* Уруйа улааттын: Ырыанньык / Муз. ред. З. К. Степанов. Нотатын оҥордо Н. П. Стручков. —
* Дьулуруйар Ньургун Боотур: П. А. Ойуунускай олоҥхотун оҕолорго ааҕар кинигэ / Саха Респ. үөрэҕин мин-вота. Н. В. Антонов оҥордо. —
* [[Улуу Кудаҥса]]: Үһүйээн. —
* Красный шаман / Пер. А.Бояров и П. Черных-Якутский. — Якутск: Якутгосиздат, 1930. — 55 с.
* Избранное. — М.: Худож. лит., 1963. — 295 с.
* Нюргун Боотур Стремительный: Якут. героич. эпос олонхо / Пер. В. Державин. Послесл. и коммент. И. В. Пухова. Ил. Э. Сивцева и др. — Якутск: Кн. изд-во, 1975—431 с; То же. — 2-ое изд. — 1982. — 431 с.
* Стихотворения / Вступ. статья С. П. Данилова, Г. Г. Окорокова; Сост. И. В. Пухов. — Л.: Сов. писатель. Ленингрд. отд-ние, 1978. — 414 с. — (Б-ка поэта. Большая серия. — 2-е изд.).
* Стихотворения и поэмы. — М.: Худож. лит., 1993. — 270 с.
== Олоҕун уонна айар үлэтин туһунан ==
* Андросов П. Х. Ойуунускай туһунан ахтыылар. —
* Андросов Е. Д. П. А. Ойуунускай төРДө-ууһа, аймахтара. —
* Данилов С. П. П. А. Ойуунускай — аҕа норуотун улуу уола. —
* Киэн тутта ааттыыбыт: Респ. үөрэнээччилэрин айымньылара. — Нам: Сахаполиграфиздат, 1994. — 104 с.
* Ойуунускай туһунан ахтыылар: Ыстатыйалар хомуурунньуктара / Саха Республикатын үөрэҕин мин-вота. — Нам, 1993. — 31 с.
* П. А. Ойуунускай айар үлэтигэр бэлиэтээһиннэр: Ыстатыйалар / Хомуйан оҥордо В. Б. Окорокова. —
* П. А. Ойуунускай биир көлүөнэлээхтэрин ахтыыларыгар / РФ үрдүк үөрэхтээһиҥҥэ Комитета, М. К. Аммосов аатынан СГУ. Хомуйан оҥордо Е. П. Чемезова. —
* П. А. Ойунский: взгляд через годы: Сб. науч. ст. / АН РС(Я), Ин-т гуманитар. исслед. — Новосибирск: ОИГГМ, 1998. — 210 с.
* Проблемы развития национальной культуры и русско-якутских языковых связей: Тез. докл. респ. науч. конф., посвящ. 100-летию П. А. Ойунского. — Якутск: Изд-во ЯГУ, 1992. — 64 с.
* Татта — родина П. А. Ойунского: Фотоальбом / Сост. Д. К. Сивцев. — Якутск: Бичик, 1993. — 110 с.
* Тыл кэриэһэ тыыннаах буолуоҕа. — Чурапчы, 1993. — 16 с.
* Федосеев И. Е. Ойуунускай өлүүтэ уонна тиллиитэ. —
* Үһүс төгүлүн, букатыннаахтык эргиллии: 1893—1993: Өлбөт өрөгөй ырыаһыта П. Ойуунускай 100 сыллаах үбүлүөйэ / Хомуйан оҥордо Д. В. Кустуров. —
* Билюкина А. А. Общечеловеческое и национальное в пьесах П. А. Ойунского // Билюкина А. А. Национальное и общечеловеческое в якутской драме 20-х годов. — Якутск, 1997. — С. 70—83.
* Бурцев А. А., Максимова П. В. «Алмазная застежка»: Тв-во П. Ойунского в контексте мировой литературы // Бурцев А. А., Максимова П. В. На крылатом коне. — Якутск, 1995. — С. 36—51.
* Дымщиц А. Песни о прекрасном грядущем // Слово русской советской критики о якутской литературе. — Якутск, 1986. — С. 86—87.
* Ефимов Г. Кудаҥса — улуу киһи эбит // Чолбон. — 1999. — № 9. — С. 74—77.
* Копырин Н. З. Октябрь буойуна уонна ырыаһыта // Копырин Н. З. Кустук араас өҥүнэн. —
* Нестерова Л. Дьон-норуот сүрэҕэр; Попов Н. Н. Ойуунускайга сыһыаннаах түгэннэртэн; Потапова З. С. Мин П. А. Ойуунускайдыын көрсүһүүлэрим // Чолбон. — 1998. — № 11. — С. 70—79.
* Окорокова В. Б. П. А. Ойуунускай айар үлэтигэр улуу киһи уонна история // Окорокова В. Б. Билиҥҥи литература проблемалара. —
* Саха суруйааччылара: Санаалар, этиилэр / Хомуйан оҥордо В. Н. Протодьяконов. —
* Спиридонов И. Г. Ойуунускай уонна билиҥҥи кэм; П. А. Ойунский — писатель-мыслитель // Спиридонов И. Г. Литературабыт бэҕэһээ уонна бүгүн. —
* Филиппов Г. П. А. Ойуунускай фольклортан ситимнээх образтара // Чолбон. — 1999. — № 1. — С. 66—71.
* Кириллин Д. В., Павлова В. Н., Шевков С. Д. Писатели земли Олонхо: Биобиблиогр. справочник. — Якутск: Бичик, 1995. — 303 с. О нем. — С. 69—81.
* Платон Алексеевич Ойуунускай (1893—1939): Биобиблиогр. ыйынньык / Я. А. Захарова. —
== Тылбаастара ==
127 устуруока ⟶ 130:
* Стихи разных лет: Железный конь.— Харачас — Власть Советам! — Бокал-Жаворонок пел. — Мимоза. — Море. — Прощай. — Новый мир, 1957. — №12. — стр.98—107.
* Песня якутских красноармейцев. — Полярная звезд, Якутск, 1956. — № 2 — стр. 191—192.
* Китайскому народу. Стих. (А. Лаврик.). — Полярная звезда, Якутск, 1956. —
* Крым. — Полярная звезда, 1956. — № 2 — стр. 194.
* Заветы орла. — Полярная звезда, 1956. — № 2 — стр. 188—189.
134 устуруока ⟶ 137:
* Песня свободы. — Песня якутских красноармейцев. — “Я метко стреляю...”. (А. Лаврик), Крым (П. Черных-Якутский) — Мол.коммунист,1956. — 1 апр.
* Господин генерал. (С. Кулачиков) — Соц. Якутия, 1937. — 30 марта.
* Дитя ловит рыбу. (С. Кулачиков) — Соц. Якутия, 1937. — 30 марта.
* Огни утеса. (С. Кулачиков) — Соц. Якутия, 1937. — 1 мая.
* Песня якутских красноармейцев. (С. Кулачиков) — Соц. Якутия, 1937. — 30 марта.
* Да здравствует (Балкыырдаах байҕалым…) (Эллэй) — Соц. Якутия, 1937. — 30 марта.
* Власть советам. (Эллэй) — Соц. Якутия, 1934. — 18 марта; Соц. Якутия, 1937. — 30 марта.
214 устуруока ⟶ 217:
== Туһаныллыбыт сирдэр ==
* Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык.
* Платон Ойунский — «Мои заветные слова». — Я.: «Бичик», 2006.
* П. А. Ойунский — «Стихотворения и поэмы. Перевод с якутского». — {{М.}}, «Художественная литература», 1993.
* П. А. Ойунский (1893—1939). Доклады к 65-летию со дня рождения. — Саха сиринээҕи кинигэ издательствота, Я., 1959.
* «Основоположник якутской советской литературы». — Я.: Кн.изд-во, 1974.
235 устуруока ⟶ 238:
{{Bio-stub}}
{{Саха суруйааччылара}}
[[Категория:Арассыыйа политиктара]]
[[Категория:Саха Сирин политиктара]]
[[Категория:Саха суруйааччылара]]
[[Категория:Саха биллиилээх дьоно]]
[[Категория:ССРС кэмигэр репрессияҕа түбэспиттэр]]
|