Туманов Иосиф Михайлович: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
'Иосиф Михайлович Туманов (дьиҥнээх араспаанньата — Туманишви́ли; 1909—…' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна
 
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
Иосиф Михайлович Туманов (дьиҥнээх араспаанньата — Туманишви́ли; 1909—1981[[1909]]—[[1981 сыл|1981]]) — сэбиэскэй артыыс, тыйаатыр уонна маассабай туруоруу биллиилээх режиссера, уһуйааччы. ССРС народнай артыыһа ([[1964 сыл|1964]]). Сталин аатынан иккис истиэпэннээх бириэмийэ лауреата ([[1950]]). [[1980 сыл|1980]] сыллаахха [[1980 Сайыҥҥы Олимпия оонньуулара|Москваҕа ыытыллыбыт олимпия сайыҥҥы оонньууларын]] үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһыллыытын уонна сабыллыытын сүрүн туруорааччыта.
 
И. М. Туманов родился[[1909 сыл|1909 сыллаахха]] [[тохсунньу 2]] ([[Тохсунньу 15|15]]) күнүгэр Тифлис (билиҥҥитэ [[Тбилиси]]) куоракка төрөөбүтэ.
 
Сыанаҕа [[1923 сыл|1923]] сыллаахтан оонньоон барбыта. Ю. А. Завадской салайар драматическай куруһуогун ситиһиилээхтик бүтэрбитэ ([[1929 сыл|1929]]). Завадской Театр-студиятын артыыһынан үлэлии сылдьан (1925—1932[[1925 сыл|1925]]—[[1932 сыл|1932]]) хас да сүрүн оруолга оонньообута. 1933—1934[[1933]]—[[1934]] сыллардаахха — үлэһит дьон Москватааҕы уус-уран театрын сүрүн режиссёра; 1934—1936[[1934]]—[[1936]] сыллардаахха — Саҥа театр режиссера.
 
[[1936]] сылтан режиссуранан дьарыктанар, 1938—1946[[1938]]—[[1946 сыл|1946]] сыллардаахха — К. С. Станиславскай аатынан Опера тыйаатырын сүрүн режиссера ([[1941 сыл|1941]] сылтан — К. С. Станиславскай уонна Вл. И. Немирович-Данченко ааттарынан музыка Москватааҕы академическай тыйаатыра). 1946—1953[[1946 сыл|1946]]—[[1953 сыл|1953]] сыллардаахха — оперетта Москватааҕы тыйаатырын салайааччыта.
 
1953—1961[[1953 сыл|1953]]—[[1961 сыл|1961]] сыллардаахха — А. С. Пушкин аатынан драма Москватааҕы академическай театрын сүрүн режиссера. [[1961 сыл|1961]] сылтан сийиэс Кириэмиллээҕи дыбарыаһын сүрүн режиссера, ону сэргэ 1964—1970[[1964 сыл|1964]]—[[1970 сыл|1970]] сыллардаахха — Улахан театр сүрүн режиссера.
 
[[1951]] сыллаахтан ГИТИСка уһуйааччынан үлэлээбитэ. [[1965]] сыллаахтан профессор. [[1970 сыл|1970]] сыллаахтан — ГИТИС режиссура хаапыдыратын сэбиэдиссэйэ.
 
И. М. Туманов [[1981 сыл|1981]] сыллаахха [[от ыйын 8]] күнүгэр өлбүтэ. [[Москва|Москваҕа]] Ваганьковскай кылабыыһаҕа көмүллэ сытар.<ref>''Туманов, Иосиф Михайлович'' — Улахан сэбиэскэй энциклопедияттан ыстатыйа сорҕотун тылбаастааһын.</ref>