Шкулев Михаил Петрович (Налимскай): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Fat Tony21 (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Fat Tony21 (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
4 устуруока:
Тастын быраата Суздалов Бурхалей Васильевич манныгы кэпсиир:
Михаил Петрович эдэр эрдэҕиттэн Шкулёв фолькльорун интэриэhиргиирэ. Олонхоhуттары батыhа сылдьан истэрэ уонна утуктэн ыллыыра үһү.
Ыhыахтарга ыhыах ааһааччы, оһуохайы таhаарааччы буолан, элбэх бирииhи хомуйара. «Ньургун Боотур» олонхоттон быhа тардан олонхолуурун истэрим.
Эбээннии бэркэ билэрэ, холкутук кэпсэтэр этэ. Эбээн литературатын торуттээбит Николай Тарабукины улаханнык убаастыыра.Суруйааччы Степан Дадаскинов радиоҕа «Геван» диэн биэриигэ Михаил Петрович туhунан очерката хаста да тахса сылдьыбыта. Онно Н. Тарабукин «Болуоссакка санаа» диэн хоhоонун эбээннии уонна сахалыы ааҕан иһитиннэрбитин, өссө олонхоhут Суздалов Иван Андреевич туhунан сиһилии кэпсиирин Бурхалей Васильевич истибитим диэн кэпсиир. Онон биһиги эмиэ салгыы Степан Дадаскиновы кытта көрүстэрбит диэн баҕа санаалаахпыт, ол биэриилэри булан истэр киһи, кини тыыннаах тылыттан киһи элбэҕи билиэ этэ.
Нэhилиэк уонна оройуон историятын үөрэтэрэ, олорон ааспыт ураты дьон туһунан матырыйаал хомуйара үһү, ол билигин ханната чопчу быһаарылла илик, сүтэн-оһон хаалбыт курдук, ол биһиэхэ таабырыын, салгыыы чинчийэрбитигэр, ирдэһэрбитигэр төрүөт. Кэлэр көлүөнэ ыччат өбүгэлэрэ хайдах олорбуттарын билэ улааттыннар диэн баҕа санаалааҕа. Үһү.
«Ньалыым» диэн сиргэ өбүгэлэрин ааттарын маска быhан сэргэ туруорбута билигин да баар.
11 устуруока:
Аны туран Михаил Петрович «Хотугу кыым» улуус хаhыатын общественнай корреспонденынан 30 сыл үлэлээбит. Оройуон, нэһилиэктэр олохторун, үлэлэрин, сынньаланнарын – барытын киэнник хабан тиһиктээхтик сырдатар эбит.
Нэhилиэк уонна оройуон историятын хомуйар, уорэтэр. Урукку улэhит дьон туhунан ахтыылары суруйар. Фольклор, краеведение боппуруостарыгар анаммыт ыстатыйалара, хоhоонноро «Чолбон» сурунаалга оройуон хаhыатыгар бэчээттэммиттэрэ.
Абыйын улууhун айылҕатын, улэhит дьонун, туhунан хоhооннордоох: «Абый сирэ», «Иитиллибит оруспут», «Булчут ыта», «Аты уорэтии», «Айалҕаны алгыыбыт».
«Хотугу олох тугэннэрэ» диэн ааттаах документальнай ис хоьоонноох, уус-уран кэриннээх сэhэни суруйбута биллэр. Абый улууьа урут Элгэс диэн уонна кырдьаҕастар кэпсээннэриттэн хомуйан уус-ураннык ойуулаан суруйбута. Бу сэьэн бэчээттэнэн дьон –сэргэ билиитигэр киирэрэ буоллар кэрэхсэбили ылара саарбахтаммат. Ол курдук аймах дьоно бэйэлэрин сурэхтэрин баҕатынан аҕыйах тираьынан таьаартарбыттара Абый дьонугар кунду бэлэх буолбута.
Олоҕун тиhэх сылларыгар Урун – Хайа бөhүөлэгэр инбэлииттэр интернаттарыгар олорбута. Бэс ыйын 19 кунугэр 2007 сыллаахха өлбүтэ.