Кырыым: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
[[Билэ:Satellite picture of Crimea, Terra-MODIS, 05-16-2015.jpg|мини|справа|КрымКырыым куйаартан көстүүтэ]]
'''Кырыым''' (''Crimean'', биитэр Crim , Krim, Крым, Крим), [[Украина]] соҕуруу өттүгэр баар кытыл арыы буолар, [[Хара муора]] хоту өттүгэр баар. Улахан куораттара элбэхтэр, олортон биир биллэр куората - — [[Симферополь]]. 2013 сыл түмүгүнэн арыыга 2 500 000 киһи примерно олорор, олортон 50 % [[нууччалар]], 30 % [[украиннар]] уонна ордубут 20 % [[кырыым татаардара]] (сахаларга аймахтыы түүрк омук буолар).
 
== Айылҕата ==
 
== Историята ==
ИсториятынУстуоруйатын устата араас дойдуларга бара сылдьыбыта.
[[Осмаан Империята|Осмаан империята]] уһун бириэмэҕэкэм тутаустата сылдьыбытабас билэн олорбута, уоннакэлин, XVIII үйэҕэ РоссияАрассыыйа Империята КрымскайКырыым сэриисэриитин түмүгүнэнтүмүгэр былдьаабыта.
 
КрымСэбиэскэй РоссияСойуус чааһакэмигэр Кырыым РСФСР сорҕото этэ, онтон 1954 сыллаахха [[ССРСХрущев Никита Сергеевич]] көҕүлээһининэн [[Украина|УкраинаҕаУССР-га]] биэрбитэбэриллибитэ. Украина автономнай өрөспүүбүлүкэ олохтообута. ССРС ыһыллыбытын кэннэ Украина тутулуга суох судаарыстыба буолбута, онон Кырыым эмиэ Арассыыйа сабыдыалыттан тахсыбыта. 2014 сыллаахха тутулуга суох КрымКырыым өрөспүүбүлүкэтэ олохтоммута уонна сотору буолан баран РоссияАрассыыйа састаабыгар киирбитэ.
 
* [[Кырыым кириизиһэ]]
 
== Экономиката ==
[[Билэ:Koreiz - beach3.jpg|thumb|Туризм - — биир тутаах экономика сектора.]]
КрымКырыым экономикатын тутаах чаастара - — [[туризм]] уонна тыа хаһаайстыбата. Промышленность собуоттара улахан өттө хоту өттүгэр бааллар. Ол, курдук [[Джанкой|Джанкойга]]га, [[Красноперекопск]], [[Армянск]] уонна да атын куораттаргар бааллар.
 
Сүдү суолталаах индустрияларынан ас оҥорооһун, химия переработката, металл уонна электромеханическай үлэлэр, уонна өттүгү оҥоруу буолаллар.<ref name = "CMU"/>
 
Тыа хаһаайстыбата бурдук аһын, оҕуруот аһын уонна [[Вино|виноны]] оҥорор. Сүөһүттэн [[ынах]], [[куурусса]] уонна [[козалары]] туталлар.<ref name="CMU">{{cite web|url=http://www.kmu.gov.ua/control/en/publish/printable_article?art_id=301361|archiveurl=http://wayback.archive.org/web/20070121174522/http://www.kmu.gov.ua/control/en/publish/printable_article?art_id=301361|archivedate=2007-01-21 |title=Autonomous Republic of Crimea – Information card |accessdate=February 22, 2007 |work=[[Cabinet of Ministers of Ukraine]] }}</ref>
 
=== Энергия ===
Кырыымҥа хас даҕаны [[гаас]] хостонор сирдэрэ бааллар. Россияҕа холбоһуон иннинэ Арҕаа дойдулар уонна [[Украина]] хампаанньалара дьарыктанар этилэр.<ref>{{cite news |url=http://www.reuters.com/article/2014/03/07/ukraine-crisis-gas-crimea-idUSL6N0M41R320140307 |title=Ukraine's Black Sea gas ambitions seen at risk over Crimea |date={{date|2014-03-07}} |accessdate={{date|2014-03-07}} |first=Henning |last=Gloystein |publisher=Reuters }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.eegas.com/ukraine.htm |title=East European Gas Analysis - Ukrainian Gas Pipelines |publisher=Eegas.com |date=2013-02-09 |accessdate=2014-03-08}}</ref>.