Америка Холбоһуктаах Штааттара: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Тиэктэр: Мобиилаттан уларытыы Мобиил барылын нөҥүө уларытыы
17 устуруока:
|government_type = [[Конституционнай республика|Конституция]] [[Федеральнай республика|Федеральнай]] [[президент системата|Президент]] [[республика|Өрөспүүбүлүкэтэ]]
|leader_title1 = [[Президент]]
|leader_name1 = [[БаракДональд ОбамаТрамп]] ([[ДемократРеспубликанец партията (АХШ)|Д]])
|leader_title2 = [[Вице-президент]]
|leader_name2 = [[ДьоМайк БайденПенс]] ([[ДемократРеспубликанец партията (АХШ)|Д]])
|leader_title3 = {{nowrap|[[Speaker of the United States House of Representatives|Speaker of the House]]}}
|leader_name3 = [[Нэнси Пелози]] ([[Демократия партията (АХШ)|Д]])
77 устуруока:
Дойду историята [[Холбоhуктаах Хоруоллук|Улуу Британия]] Атлантик океан кытылыгар [[уон үс колония]]ны тэрийиититтэн саҕаланар. [[От ыйын 4]], [[1776]] c. бу колониялар [[Тутулуга суох буолуу АХШ декларацията|тутулуга суох буолуу декларациятын]] таhаарбыттара, бу декларациянан кинилэр Улуу Британияттан тутулуга суох буолууларын уонна Холбоhуктаах Уния тэрийиилэрин туhунан эппиттэрэ. Ол кэнниттэн буолбут [[Тутулуга суох буолуу Америка сэриитэ|Тутулуга суох буолуу Америка сэриитигэр]] өрө турбут штаттар Улуу Британияны кыайбыттара. [[Филадельфия конвенцията|Филадельфия конвенциятынан]] [[балаҕан ыйын 17]], [[1787]] c. билиҥҥи [[Америка Холбоhуктаах Штаттарын конституцията]] ылыммыта, аныгы сылга конституция чахчы буолуутунан, штаттар күүстээх киин дьаhалталаах биир республика ирээттэрэ буолбуттара. [[1791]] сылга элбэх тутаах олохтоох бырааптары уонна көҥүллэри мэктиэлиир [[Bill of Rights]] диэн конституцияҕа уон көннөрүүлэр киллэриллибиттэрэ.
 
[[XIX үйэ|XIX үйэҕэ]] АХШ [[Франция]]ттан, [[Испания]]ттан, Холбоhуктаах Хоруоллуктан, Мексикаттан уонна Арассыыйаттан сирдэри ылбыта, уонна [[Тексас Республиката|Тексас]] уонна [[Хауайи Республиката|Хауайи]] республикаларын аннексиялаабыта. [[1860-с]] сс. дойду [[агрикултуура|аграр]] Соҕуруута уонна [[индустрия|индустриал]] Хотута штаттар бырааптарын уонна [[кулуттааhын]] институтун туhунан мөккүөрдэриттэн сылтаан [[Америка олохтоох сэриитэ]] буолбута. Бу сэриигэ Хоту кыайыыта дойду эстиитин тохтоппута уонна кулуттааhыны суох оҥорбута. [[Испания-Америка сэриитэ|Испания-Америка сэриитин]] уонна [[Бастакы аан дойду сэриитэ|Бастакы аан дойду сэриитин]] кэннилэриттэн АХШ сэрии күүһэ статустаммыта. [[1945]], [[Иккис аан дойду сэриитэ|Иккис аан дойду сэриититтэн]] АХШ бастакы ядернай сэрии сэптээх дойду, [[Холбоhуктаах Нациялар Көмүскэл Сүбэтэ|Холбоhуктаах Нациялар Көмүскэл Сүбэтин]] олохтоох кыттааччыта уонна [[NATO]] тэрийээччи кыттааччытын быhыытынан тахсыбыта. [[Тымныы сэрии]] бүтүүтүн уонна [[Сүбэ Унията]] эстиитин кэнниттэн АХШ соҕотох [[суперкүүс]] буолбута. Дойду глобал сэрии хоромньулааhынын 50% оҥорор уонна аан дойду бастыҥ экономика, [[политика]] уонна култуура күүһэ буолар.
 
==Салайыы==