Кыттааччы:Вера Афанасьева

Хатыҥ (лат. Bétula) – сэбирдэхтээх мастарга киирсэр үүнээйи. Хатыҥ тэнийэн үүнэр сирдэринэн, сир шаарын хотугу эҥэрэ, чуолаан Россияҕа барытыгар тэнийэн үүнэр. Хатыҥ сүүстэн тахса араастаах. Хатыҥ үгүс көрүҥэ атын мастары кытары булкуһан уонна бэйэлэрэ бииргэ чараҥнаан үүнэллэр. Оннук сирдэр Россияҕа эрэ буолбакка Хотугу Америкаҕа тиийэ үүнэллэр. Хатыҥ туоһа, сэбирдэҕэ, силиһэ туһаҕа турарын таһына, кини маһыттан туһалаах малы-салы оҥороллор. Кини сэбирдэҕэ, үнүгэһэ эмтээзинэн биллэр. Хатыҥ сэбирдэҕиттэн, үнүгэһиттэн оҥоһуллубут көөнньөһүк илии баастарын түргэнник оһорорунан туһалаах. Ону таһынан үрдүк кыраадыһы түһэрэргэ туһаныллар. Үнүгэстэн оҥоһуллубут арыынан, тирии бааһын оһорорго киэҥник туттуллар. Хатыҥ сорох көрүҥнэрин дьиэ таһын киэргэтэргэ туһаналлар.