Куһаҕан үөрүйэх: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Эбии |
Тупсарыы |
||
19 устуруока:
Сахалар олохторун уонна өй-санаа, таҥараларын үөрэхтэрэ хас да көлүөнэ дьон олохторун холбуу хабар. Бу үөрэххэ киһи оҥорор куһаҕан быһыыта кэлэр көлүөнэлэригэр бэриллэр диэн этии баар. Бу бэриллэн иһии киһи хас да көлүөнэ устата үөскэтинэн сайыннарар буор кутунан быһаарыллар. Киһи хамсаныылары оҥорор өйө-санаата, буор кута оҕотугар, сиэннэригэр бэриллэн иһэрин быһааран сахалар кут-сүр үөрэхтэрэ дьоҥҥо тириэрдэр. Бу үөрэх уоруйах оҕото - уоруйах, үлэһит киһи оҕото - үлэһит буолар диэн этииттэн тирэх ылан сайдыбытыттан табата быһаарыллар.
Куһаҕан үөрүйэхтэр мунньустуулара таҥара накааһын үөскэтэр. Ол аата сыыһа туттунууга тириэрдиэхтэрин сөп. Киһи куруук куһаҕан санааларыттан ыраастана сылдьара эрэйиллэр. (2,47).
Киһи сыыһа-халты туттунан куһаҕан быһыылары оҥороро элбэх. Көрсүө, сэмэй буолуу таҥара накааһын үөскэппэт аналлаах. Көрсүө, сэмэй киһи сыыһа-халты туттубат, сиэри аһара барбат, оҥорор быһыытын дириҥник толкуйдаан, ырытан баран биирдэ оҥорор. Айыыны оҥоруу сиэри кэһэр, таһынан барар, ол иһин сахалар айыыны оҥорууттан улаханнык сэрэнэллэр. Оҕо улаатан истэҕинэ "Айыы диэмэ", "Айыыны оҥорума" диэн этэн үөрэтэллэр.
Таҥара накааһа оҕону хайдах иитэртэн үөскээн тахсарынан, көлүөнэлэр уларыйыыларыттан баар буолбута, дьайыыта тиийбитэ биллэр. Көлүөнэлэр уларыйыыларыгар, солбуйсууларыгар өй-санаа куһаҕан өттүгэр уларыйыыта үөскээһинэ таҥара накааһа кэлбитин биллэрэр. Куһаҕан быһыыны оҥоро охсон баран дьон бары тоҕо таҥара накааһа кэлбэтин муодарҕыыллар, таҥара суох эбит дии санааҕа оҕустараллар уонна өссө бу быһыыларын хатылаан оҥоруохтарын сөп.
| |||