Бэс ыйын 1: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
2 устуруока:
 
== Бэлиэ күннэр ==
* '''Аан дойдуга оҕо көмүскэлин күнэ.''' 1949 сыллаахха Аан дойдутааҕы дьахталлар демократтыы федерациялара быһаарыытынан бэлиэтэнэр. Аборту утарыыга туһаайыллар.
* Төрөппүт аан дойдутааҕы күнэ. ХНТ 2012 сыллаахха ылыммыта. Оҕо бары өттүнэн толору сайдарыгар төрөппүт сылааһа, болҕомтото, таптала уонна өйдүүрэ баар буолуохтаах диир ХНТ саайта. Бу күн аан дойду бары төрөппүттэригэр ананар.
* Аан дойдуга '''Үүт күнэ'''. 2020 сылга сүүрбэһис төгүлүн бэлиэтэнэр. Үүт сүҥкэн суолтатын санатарга уонна үүтү оҥорооччулары өйүүргэ анаан ''ХНТ Аска уонна тыа хаһаайыстыбатыгар тэрилтэтэ'' олохтообута.
 
== Түбэлтэлэр ==
'''Аан дойдуга оҕо көмүскэлин күнэ.'''
* [[1764]] — коллежскай советник [[Черкашенинов Мирон Мартынович|Мирон Черкашенинов]] Саха сирин бойобуодатынан ананаммыт, бу дуоһунаска 1766 сыл ыам ыйын 3 күнүгэр дылы сулууспалаабыта. Уурайан баран дьаһаах хамыыһыйатын начаалынньыгынан үлэлээбит. Сахаҕа кини аатынан өс номоҕо үөскээбит: "Мөрүөн хамыыһыйа саҕаттан", "туос биэдэмэскэ суруллубутунан". Сири сыһыарыы биэдэмэстэрин, кумааҕы суох буолан, Мөрүөн хамыыһыйата туоска суруйбута биллэр.
* [[1899]] — [[Дьокуускай]]га уу суолунан Хапхаастан көскө ыытыллыбыт [[духобордар]] кэлбиттэр. Бу дьон сэрии сэбин тутартан батыналлара. Бастаан Кырыымҥа, онтон Хапхааска көскө ыыта сылдьыбыттара. Тиһэҕэр үгүстэрэ Лев Толстой уонна квакердар өйөбүллэринэн [[Канаада]]ҕа көспүттэрэ, сыдьааннара билигин да онно бааллар.
11 устуруока ⟶ 13:
* [[1922]] — ВЦИК дэкириэтигэр олоҕуран [[Былатыан Ойуунускай]] баһылыктаах бастакы национальнай сэбиэскэй бырабыыталыстыба тэриллибитэ.
* [[1922]] — Алтаай күбүөрүнэтиттэн араарыллан Ойрот автономиялаах уобалаһа олохтоммут (кэлин [[Алтаай Өрөспүүбүлүкэтэ]]).
* [[1965]] — сэбиэскэй суруйааччы [[Шолохов Михаил Александрович|Михаил Шолохов]] Нобель бириэмийэтин литэрэтиирэҕэ лауреата буолбут.
* [[1966]] — [[Кытай]] араадьыйатыгар буржуазияны утарар дацзыбао ааҕыллыбыт, интеллигенцияны репрессиялыыр хампаанньа саҕаламмыт.
* [[2016]] — Уһук Илиҥҥи гектар туһунан сокуон олоххо киирбит.
 
18 устуруока ⟶ 22:
 
== Өлбүттэр ==
* 2010 — [[Андрей Вознесенскай]] (1933 с.т.), бэйиэт уонна прозаик, ССРС Судаарыстыбаннай бириэмиэйтин лауреата.