Азизов Сайфутдин: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
'Сайфутдин Азизов Сайфутдин Азизов - Кытай судаарыстыбаннай уонна п...' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна
 
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
Сайфутдин Азизов - [[Кытай]] судаарыстыбаннай уонна политическай диэйэтэлэ. [[КНР]] [[Синьцзян-Уйгурскай автономнай оройуонун]] бастакы бэрэссэдээтэлэ этэ.
Сайфутдин Азизов
 
Сайфутдин1915 Азизов -с. [[Кытайкулун тутар 12]] судаарыстыбаннайкүнүгэр, уоннаКытайга политическайСиньцзяҥҥа диэйэтэлэ.(1955 КНРсыллаахтан [[Синьцзян-Уйгурскай автономнай оройуонун]]оройуон) Артуш бастакыдиэн бэрэссэдээтэлэуездка этэтөрөөбүтэ.
 
1915 с. кулун тутар 12 күнүгэр, Кытайга Синьцзяҥҥа(1955 сыллаахтан Синьцзян-Уйгурскай автономнай оройуон) Артуш диэн уездка төрөөбүтэ.
Синьцзянскай оскуолаҕа үөрэнэн баран, [[Сэбиэскэй СойуускаСойуус]]ка көспүт. Онно ССКП чилиэнэ буолбут уонна Ташкент куоракка баар Киин Азия политическай үнүстүүтүгэр салгыы үөрэммит. Онтон, дьиэтигэр төннүбүт.
Илиҥҥи Туркестан Революционнай Өрөспүүбүлүкэтигэр үөрэх миниистиринэн, Чжан Чжичжун правительствотыгар үөрэҕирии боппуруостарыгар боломуочунайынан (1945-1948сс.) үлэлээбитэ.
1949 сыл сайын Кытай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэтэ олохтоммутун иһитиннэрэр соруктаах Пекин куоракка тэриллибит Норуодунай политическай консультативнай сэбиэтин мунньаҕар Илиҥҥи Туркестан Революционнайн Өрөспүүбүлүкэтин иккис делегациятын салайан илдьэ сылдьыбыта.
 
Үкчү итинник соруктаах барбыт бастакы делегация чилиэннэрэ, официальнай иһитиннэрии быһыытынан, сөмөлүөт саахалыгар түбэһэн өлбүттэрэ.
Бастакы делегация салайааччыта [[Ахметжан Касыми]] эрэгийиэн Кытайга холбоһорун дьаарай утарсааччыта эрдэттэн биллэрин быһыытынан, сөмөлүөт саахалын И.В.Сталин уонна Мао Цзэдуннуун куомуннаһан сэбиэскэй спецслужба көмөтүнэн соруйан оҥорбуттар диэн биэрсийэ баара биллэр. Ону тэҥэ, Иркутскай куоракка сөмөлүөт быстах кэмҥэ түспүтүгэр делегацияны онно туппуттар, лааҕырга укпуттар, биитэр, өлөрбүттэр, онтон сөмөлүөт саахала, дьиҥэ, - инсценировка диэн биэрсийэ эмиэ баар.
 
Сайфутдин Азизов салайааччылаах саҥа делегация Илиҥҥи Туркестан Өрөспүүбүлүкэтэ саҥа олохтоммут Кытай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэтин састаабыгар киирэригэр сөбүлэспитэ.
1949 с.балаҕан ыйыгар Сайфутдин ККП (Кытай Коммунистическай Партията) сөбүлэҥинэн Кытай Норуодунай политическай консультативнай сэбиэтигэр киирэн, үлдьүргү, саҥа коммунистическай правительство чилиэнэ буолбута.
Ити сыл алтынньы ыйыттан саҕалаан, КНР олохтоммутун кэннэ, Сайфутдин саҥа правительствоҕа национальностар дьыалаларын, политическай уонна правовой дьыалалар отделларыгар араас дуоһунастарга үлэлээбитэ.
1949 с.ахсынньы ыйтан, 1950 с. тохсунньу ыйыгар диэри Мао Цзэдуну Москва куоракка, Кытай уонна СССР иккин ардыларыгар доҕордуу сыһыан олохтонуутунн дуогабарын түһэрсэр кэпсэтиитигэр арыаллаабыта.
Политическай үлэнэн 1998 с. диэри дьарыктаммыта.
 
2003 с. [[сэтинньи 24]] күнүгэр өлбүтэ уонна Пекиҥҥэ, "Бабаошань" диэн революционнай кылабыыһаҕа көмүллүбүтэ.
https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B7%D0%BE%D0%B2,_%D0%A1%D0%B0%D0%B9%D1%84%D1%83%D1%82%D0%B4%D0%B8%D0%BD
 
https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%86%D0%B7%D1%8F%D0%BD-%D0%A3%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD
== Сигэлэр ==
* https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B7%D0%BE%D0%B2,_%D0%A1%D0%B0%D0%B9%D1%84%D1%83%D1%82%D0%B4%D0%B8%D0%BD
* https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%86%D0%B7%D1%8F%D0%BD-%D0%A3%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD
 
[[Категория:Кытай]]
[[Категория:Кытай судаарыстыбаннай политическай диэйэтэллэрэ]]
[[Категория:Дьон алпаабытынан]]
[[Категория:1915 сыллаахха төрөөбүттэр]]
[[Категория:Кулун тутар 12 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:2003 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Сэтинньи 24 күнүгэр өлбүттэр]]