Балаҕан ыйын 1: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
7 устуруока:
 
== Түбэлтэлэр ==
* [[1651]] — Саха сирин бойобуодустубатыгар стольнигынан [[Акинфов Иван Павлович |Иван Акинфов]] диэн киһи, дьягынан Осип Степанов буолбуттар.
* [[1720]] — [[Сибиир]] норуоттарыгар христианскай итэҕэли ылыммыт дьон үс сыл устата бары түһээнтэн босхолоноллорун туһунан уураах тахсыбыт. Босхо кыһыл көмүс сүрэх, чаанньык, алтан иһит, “ырбаахыта тиктиҥ” диэн холуста, таҥара мэтириэтэ (икона) бэриллэрэ. Саха киһитэ маннык чэпчэтиини сүрдээх өйдөөхтүк туһаммыта: маҥнай оҕолорун биир-биир сүрэхтиир, онтон – кэргэнин, тиһэҕэр – бэйэтин. Түмүгэр сүүрбэччэ сыл дьаһаахтан босхолоноллоро.
* [[1759]] — Коллежскай асессор [[Лебедев Михаил Михайлович|Михаил Лебедев]] Саха сирин бойобуодатынан анаммыт. Кини бу солоҕо [[1761]] сыл сэтинньи 30 күнүгэр дылы сулууспалаабыта.
* [[1821]] — [[Балаҕан ыйа|балаҕан ыйын]] бастакы күннэригэр [[Дьокуускай]]га Ньукуола таҥаратын таас дьиэтэ үлэҕэ киирбит.
* [[1870]] — ''Седан кыргыһыытыгар'' Пруссия [[Франция]]ны быһаарыылаахтык кыайбыт. Бу кыайыы [[Германия]] судаарыстыбалара холбоһоллоругар улахан суолталаах этэ.
* [[1909]] — РСФСР билимин уонна техникатын үтүөлээх үлэһитэ, Саха АССР билимин үтүөлээх үлэһитэ, ССРС Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреаата, физика-математика билимин доктара, профессор Ю. Г. Шафер (1909—1991) төрөөбүт.
* [[1915]] — Саха АССР үтүөлээх артыыската П. С. Петрова (1915—1973) төрөөбүт.
* [[1923]] — [[Дьоппуон|Дьоппуоҥҥа]] ''Улахан Канто сирин хамсааһыныгар'' [[Токио]] уонна [[Иокогама]] урусхалламмыттар, 105 000 киһи өлбүт. Дьоппуоннар истэригэр бу алдьархай [[европа]]лыы сиэринэн-майгынан, [[демократия]]нан аһара үлүһүйүү сэтигэр буолбут диэн санаа олохсуйбут.
* [[1934]] — Саха АССР Норуотун комиссариатын Сэбиэтин «Об организации Народного комиссариата местной промышленности» Уурааҕа тахсыбыт.
* [[1939]] — [[Үһүс рейх|Германия]] [[Польша]]ҕа саба түспүт, [[Аан дойду иккис сэриитэ]] саҕаламмыт.
* [[1952]] — [[Пулитцер бириэмийэтэ|Пулитцер бириэмийэтин]] ылбыт [[Эрнест Хемингуэй]] романа «Оҕонньор уонна байҕал» тахсыбыт.