Алтынньы 19: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

* [[1469]] — "Католик хоруоллар" Арагоннааҕы Фердинанд II уонна Кастилиятааҕы Изабелла I холбоспуттар. Бу уруу Арагон уонна Кастилия холбоһон [[Испания]] төрүттэнэригэр суол арыйбыта. "Католик хоруоллар" кэмнэригэр бүтэһик [[ислам|мусульман]] эмирээмиирэ Пиреней тумул арыытыттан үүрүллүбүтэ, инньэ гынан 8 үйэ кэриҥэ салҕаммыт ''Реконкиста'' түмүктэммитэ. Ону кытары Изабелла I сөбүлэһэн ыыппыт [[Христофор Колумб]] салалталаах эспэдииссийэтэ [[Америка]]ны арыйбыта. Американы колонизациялааһын Испанияны [[Европа]] саамай кыахтаах дойдутунан оҥорбута.

* [[1764]] — [[Сибиир]] күбүөрүнэтиттэн [[Иркутскай]] күбүөрүнэтэ туспа араарыллыбыт. Саха уеһэсирэ уезд быһыытынан саҥа тэриллибит күбүөрүнэ састаабыгар киирбит.

* [[1935]] — [[Жатай|Жатайга]] затон тутарга диэн ВКП(б) Саха обкомунсиринээҕи обкуомун уурааҕа тахсыбыт.

* [[1943]] — [[АХШ]]-га Рутгерс университетыгар [[сэллик|сэллиги (туберкулез)]] уонна чуманычумааны кыайар антибиотик — стрептомицин — араарыллан ыллыллыбыт.

* [[1950]] — Баһыйар ахсааннаах [[Кытай]] аармыйата [[ТибетТибиэт]] аармыйатын Чамдо кыргыһыытыгар кыайбыт. Сотору кэминэн ТибетТибиэт Кытай састаабыгар киирбитэ.

* [[1956]] — [[ССРС]] уонна [[Дьоппуон]] Холбоһуктаах декларация ылыммыттар, сэрии туруга тохтотуллубут уонна дипломатическэй сыһыан сөргүтүллүбүт. Декларацияҕа этиллэринэн дойдулар ыккардыларыгар эйэ дуогабара түһэрсиллэр түгэнигэр ССРС [[Курил арыылара|Курил арыыларыттан]] иккитин, Хабомаи уонна Шикотан арыыларын, Дьоппуоҥҥа биэриэх буолбут. Эйэ дуогабара түһэрсиллэрин мэктиэтигэр Дьоппуон нейтральнай дойду буолуохтаах эбит. Ол эрэн Дьоппуон уонна [[АХШ]] ыккардыларыгар кыттыгастыы дуогабар баар буолан эйэ дуогабара билигинтүһэрсиллибэккэ да суоххаалбыта.

* [[2001]] — Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнэ [[Михаил Николаев]] аныгыскы бэрэсидьиэн быыбарыгар эмиэ бэйэтин кандидатуратын туруорарынтуруорунарын туһунан биллэрбит. Киниэхэ бу үһүс болдьох буолуохтаах этэ даҕаны, Саха Өрөспүүбүлүкэтин конституцията ону боборбоборо. Арассыыйа сорох субъектара губернатор үһүс болдьоххо олорорун бу саҕана көҥүллээбиттэрэ, онтоноттон [[Ил Түмэн]] конституцияҕа итинник уларытыыны киллэрбэтэҕэ. Икки ыйынан ахсынньы 13 күнүгэр [[Михаил Николаев]] бэйэтин кандидатуратын быыбартан устубута уонна [[Вячеслав Штыров]]ка куоластыырга ыҥырбыта.