Сэтинньи 3: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
|||
7 устуруока:
== Түбэлтэлэр ==
* [[1905]] — [[Финляндия]] автономията сөргүтүллүбүт.
* [[1906]] — [[Берлин|Берлиҥҥэ]] баттаммыт конвенция түмүгэр аан дойдуга SOS сигнал ылыныллыбыт.
* [[1912]] — [[Монголия]] киин куоратыгар Ургаҕа (билиҥҥитэ [[Улаанбаатар]]) [[Арассыыйа]] уонна Монголия ыккардыларыгар доҕордоһуу туһунан сөбүлэҥ түһэрсиллибит. Бу түгэн биир сыл иннинэ [[Кытай]]тан тутулуга суоҕун биллэрбит Монголияны Арассыыйа билиммит уонна бэйэтин протекторатынан оҥостубут. Кэлин 1945 сыллаахха [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыгыытынан Кытай Монголияны туспа судаарыстыбанан билиммитэ. Ол кэннэ атын дойдулар эмиэ билинэн барбыттара. 1961 сыллаахха Монголия [[ХНТ]]-га киирбитэ.
* [[1918]] — [[Германия]] импиэрийэтэ [[Аан дойду бастакы сэриитэ|Аан дойду бастакы сэриитигэр]] кыайтарбытын кэнниттэн Киль пордугар 40 000 моряк өрө туруута күөдьүйбүт, 1918-19 сыллардааҕы ньиэмэс өрөбөлүүссүйэтэ (Сэтинньи өрөбөлүүссүйэтэ) саҕаламмыт. Өрөбөлүүссүйэ түмүгүнэн Германия өрөспүүбүлүкэ буолбута.
* [[1924]] — Саха сиринээҕи Толоруулаах киин кэмитиэт ([[ЯЦИК]]) [[ойуун|ойууннааһыны]] утары охсуһууну биллэрбит.
* [[1925]] — Саха АССР-ы үөрэтэр ССРС Науукаларын Академиятын хамыыһыйатын президиумун мунньаҕа буолбут. Мунньахха Дьокуускайга [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай библиотеката|Национальнай бибилитиэкэни]] арыйар туһунан кэпсэппиттэр.
* [[1946]] — [[Дьоппуон]] императора Сёва (Хирохито) саҥа конституцияҕа илии батаабыт. Дойду иһигэр толору былаас императортан норуокка көспүт, оттон император "ил уонна норуот биир ньыгылын им бэлиэтэ" эрэ буолан хаалбыт. Ону кытары конституцияҕа Дьоппуон сэбилэниилээх күүстэри тэриниэ суохтааҕа уонна сэрии ыытыа суохтааҕа этиллибит.
* [[1992]] — Бэрэсидьиэн [[Николаев Михаил Ефимович|Михаил Николаев]] баһылыктаах дэлэгээссийэ [[Словения|Словенияҕа]] бэрэсидьиэн Кучан ыҥырыытынан ыалдьыттааһынын саҕалаабыт.
* [[1993]] — [[Арассыыйа]] премьер-миниистирэ Черномырдин «[[Беркакит]] — [[Томмот]] — Дьокуускай (Уҥа Өлүөнэ) тимир суолун тутуутугар ылыныллар миэрэлэр тустарынан» уураахха илии баттаабыт. Манна атын миэрэлэр истэригэр, холобур, таас чоҕу хостуур [[Саха сирэ|Саха сирин]] тэрилтэлэрэ валютанан выручкаларыттан 10 % суолу тутууга угуохтаахтарын туһунан этиллибит.
* [[1993]] — Бэрэсидьиэн [[Николаев Михаил Ефимович|Михаил Николаев]] [[Москва|Москубаҕа]] [[Швеция]] посолун Бернеры кытта көрсүбүт.
* [[1998]] — «Сахаювелир» ХЭТ үлэлииригэр анаан өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбата 43 кг көмүһү уонна 1200 караат бриллианы иэс биэрэргэ уураах таһаарбыт.
== Төрөөбүттэр ==
| |||