Сэтинньи 8: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
8 устуруока:
== Түбэлтэлэр ==
* [[1519]] — [[Испания]] конкистадора [[Эрнан Кортес]] Ацтек импиэрийэтин киин куоратыгар Теночтитлаҥҥа этэрээтин кытары киирбит. Кинилэри ацтек ыраахтааҕыта Монтесума үөрүүлээхтик көрсүбүт уонна улахан бырааһынньык тэрийбит. Онно Монтесума Кортеска элбэх кыһыл көмүс киэргэл бэлэхтээбитэ испанецтар бу дойдуну баһылыыр баҕа санааларын эбии күүһурдүбүт эбит. Кортес дьоно Теночтитлаҥҥа биир нэдиэлэ эйэ-дэмнээхтик сылдьан баран ыраахтааҕы Монтесуманы тутан ылан аманаат гыммыттар.
* [[1895]] — Ниэмэс физигэ [[Вильгельм Конрад Рентген]] электричествоҕа сыһыаннаахх эспэримиэннэри оҥоро сылдьан [[рентген сардаҥалара|рентген сардаҥаларын]] булбут. Рентген сардаҥалара билигин мэдиссиинэҕэ, аэропорт куттала суох буолуутугар, дефектоскопияҕа, материаллары чинчийиигэ уо.д.а. эйгэлэргэ киэҥник туттуллаллар. 1901 сыллаахха ити арыйыытын иһин Рентген маҥнайгы физикаҕа аналлаах [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бирииһин]] ылбыта.
* [[1917]] (эргэ стилинэн алтынньы 26) — [[Петроград]]ка ''Аврора'' крейсер көмөтүнэн ''Кыһыҥҥы дыбарыаһы'' штурмалааһын буолбут. Временнай бырабыыталыстыба чилиэннэрин хаайбыттар, ол эрэн
* [[1917]] (эргэ стилинэн алтынньы 26) — Сэбиэскэй былаас бастакы декреттэрэ ылыммыттар: "Эйэ туһунан" — [[Аан дойду бастакы сэриитэ|Аан дойду бастакы сэриитин]] тохтоторго ыҥырыы, "Сир туһунан" — помещиктар сирдэрин бааһынайдарга биэрии, "Былаас туһунан" — саҥа Сэбиэскэй былаас уорганнарын тэрийии.
* [[1923]] — [[Германия]]ҕа [[Мюнхен]] куоратыгар ''Пиибэ путча'' буолбут. [[Адольф Гитлер]] бэйэтин куомуннаахтарын кытары судаарыстыбаннай переворот оҥора сатаабыта кыаллыбытах. Гитлер судаарыстыбаны таҥнарыыга буруйданан 5 сыллаах түрмэ хаайыытыгар ууруллубут, ол эрэн 9 ый ааспытын кэннэ босхоломмут. Бу түбэлтэ кинини Германия үрдүнэн аатырдыбыта.
* [[1928]] — [[Дьокуускай]]дааҕы областной кыраайы үөрэтэр музейга хартыына саалата аһыллыбыт. Саалаҕа 106 хартыына уонна эскиз, ол иһигэр 10 [[Сибиир]] худуоһунньуктарын киэннэрэ, 69 саха худуоһунньуктарын киэннэрэ уонна 27 Третьяковскай галерея хартыыналара көрдөрүллүбүттэр. Бу билиҥҥитэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин национальнай художественнай музейа.
* [[1961]] — Бастакы КВН («Клуб весёлых и находчивых») программа эфииргэ тахсыбыт.
* [[2007]] — [[Мэҥэ Хаҥалас улууһа|Мэҥэ Хаҥалас улууһун]] киинэ [[Майа]]ттан [[Аллараа Бэстээх]]хэ көспүт. Аллараа Бэстээх бөһүөлэгэ хас даҕаны суол ыпсыытыгар сытар: икки федеральнай суолталаах суол (М56 [[«Өлүөнэ» (магистрал суол)|"Өлүөнэ"]] уонна [[«Халыма» (магистрал суол)|"Халыма"]]), биир өрөспүүбүлүкэтээҕи суолталаах суол ("Амма"), Амур-Дьокуускай [[тимир суол]] уонна [[Өлүөнэ]] өрүһүнэн устар аал артерията. Ону кытары өрүс уҥуор [[Бүлүү (суол)|A331 "Бүлүү"]] федеральнай суолталаах суол аартыга баар.
== Төрөөбүттэр ==
| |||