Ахсынньы 10: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Otchut (ырытыы | суруйуу)
Otchut (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
14 устуруока:
* [[1799]] — [[Франция]] ''уһун'' официальнай кээмэйин быһыытынан [[Метр системата|метры]] ылыммыт.
* [[1901]] — [[Швеция]] киин куоратыгар [[Стокһольм]]ҥа бастакы [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэлэрэ]] анаммыттар.
* [[1930]] — «О новом административно-территориальном районировании в Якутской Автономной Социалистической Республике» диэн ЯЦИК уурааҕынан Булуҥ уокуруга ликвидацияламмыт. Ити күҥҥэ «Об организации национальных объединений в районах расселения малых народностей Севера» уурааҕынан 5 национальнай ([[эбээннэр|эбээн]], [[эбэҥкилэр|эбэҥки]])) оройуоннара тэриллибиттэрэ, ол иһинэн ликвидацияламмыт Булуҥ уокуругун территориятыгар: [[Анаабыр улууһа|Анаабыр национальнай]] (киинэ — Удьаа), [[Булуҥ улууһа|Булуҥ национальнай]] (киинэ — Булуҥ), [[Эдьигээн улууһа|Эдьигээн национальнай]] (киинэ — Эдьигээн). Ону кытары Саха сирин арҕаа уонна соҕуруу өттүгэр Бүлүү - Марха национальнай оройоуна тэриллибитэ (киинэ — [[Чуона (өрүс)|Чуона өрүһүн]] төрдүгэр) уонна Тукулан национальнай (киинэ — [[Алдан (өрүс)|Алдан өрүһүгэр]] [[Томмот]] аттыгар) оройуоннара тэриллибиттэрэ.
Тукулан национальнай (киинэ — Алдан өрүскэ Томмот аттыгар , бу оройуон састаабар Алдан өрүс уонна салаалара, Төмтөөн өрүс алын тардыыта уонна Амма өрүс үөһээ тардыыта.
* [[1930]] — [[РСФСР]] иһигэр [[Ханты уонна Манси автономиялаах уокуруга|Ханты-Манси]], [[Ямал-Ненец автономиялаах уокуруга|Ямал-Ненец]], [[Таймыыр]] ([[Дулгааннар|Дулгаан]]-[[Дьураактар|Ненец]]), [[Эбэҥки автономиялаах уокуруга|Эбэҥки]], Витим-Өлүөхүмэ (Эбэҥки), [[Чукотка автономиялаах уокуруга|Чукотка]], Коряк уонна [[Лаамы-Эбээн национальнай уокурук|Лаамы-Эбээн]] национальнай уокуруктара тэриллибиттэр. Бу уокуруктарга элбэх сир Саха АССР-тан таһаарыллыбыттара, кэлин сорох уокуруктар эһиллибиттэрин кэннэ ол сирдэр ыаллыы сытар эрэгийиэннэр састааптарыгар киирбиттэрэ.
* [[1932]] — [[Таиланд]] конституциялаах монархияҕа кубулуйбут.