Ахсынньы 10: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
15 устуруока:
* [[1901]] — [[Швеция]] киин куоратыгар [[Стокһольм]]ҥа бастакы [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэлэрэ]] анаммыттар.
* [[1930]] — «О новом административно-территориальном районировании в Якутской Автономной Социалистической Республике» диэн ЯЦИК уурааҕынан Булуҥ уокуруга ликвидацияламмыт. Ити күҥҥэ «Об организации национальных объединений в районах расселения малых народностей Севера» уурааҕынан национальнай ([[эбээннэр|эбээн]], [[эбэҥкилэр|эбэҥки]], [[Дулгааннар|дулгаан]]) оройуоннара тэриллибиттэрэ, ол иһинэн ликвидацияламмыт Булуҥ уокуругун территориятыгар: [[Анаабыр улууһа|Анаабыр национальнай]] (киинэ — Удьаа), [[Булуҥ улууһа|Булуҥ национальнай]] (киинэ — Булуҥ), [[Эдьигээн улууһа|Эдьигээн национальнай]] (киинэ — Эдьигээн). Ону кытары Саха сирин арҕаа уонна соҕуруу өттүгэр Бүлүү - Марха национальнай (киинэ — [[Чуона (өрүс)|Чуона өрүһүн]] төрдүгэр) уонна Тукулан национальнай (киинэ — [[Алдан (өрүс)|Алдан өрүһүгэр]] [[Томмот]] аттыгар) оройуоннара тэриллибиттэрэ.
* [[1930]] — [[РСФСР]] иһигэр [[Ханты уонна Манси автономиялаах уокуруга|Ханты-Манси]], [[Ямал-Ненец автономиялаах уокуруга|Ямал-Ненец]], [[Таймыыр]] ([[Дулгааннар|Дулгаан]]-[[Дьураактар|Ненец]]), [[Эбэҥки автономиялаах уокуруга|Эбэҥки]], Витим-Өлүөхүмэ (Эбэҥки), [[Чукотка автономиялаах уокуруга|Чукотка]], Коряк уонна [[Лаамы-Эбээн национальнай уокурук|Лаамы-Эбээн]] национальнай уокуруктара тэриллибиттэр. Бу уокуруктарга элбэх сир [[Саха АССР]]-тан таһаарыллыбыттара, кэлин сорох уокуруктар эһиллибиттэрин кэннэ ол сирдэр ыаллыы сытар эрэгийиэннэр састааптарыгар киирбиттэрэ.
* [[1932]] — [[Таиланд]] конституциялаах монархияҕа кубулуйбут.
* [[1948]] — [[Холбоһуктаах нациялар тэрилтэлэрэ|ХНТ]] Генеральнай Ассамблеята [[Киһи быраабын биирдэһиллибит декларацията|Киһи быраабын биирдэһиллибит декларациятын]] ылыммыт.
| |||