Ахсынньы 16: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
12 устуруока:
* [[1920]] — [[Кытай]]га [[Ганьсу]] провинциятыгар 8,5 магнитудалаах улахан [[сир хамсааһына]] буолбут, түмүгэр 200,000 кэриҥэ киһи өлбүт.
* [[1966]] — [[Пекин|Пекиҥҥэ]] «[[Мао Цзэдун]] цитаталара» диэн кинигэ бэчээттэнэн тахсыбыт. Бу кинигэ уопсайа олус улахан тиражтаах буолбут, итэҕэл кинигэлэрин ([[Библия]], [[Коран]] уо.д.а.) тиражтарыгар чугаһаабыт.
* [[1986]] — [[Казахстан|Казах ССР]] киин куоратыгар [[Алматы|Алма-Атаҕа]] ''Желтоксан'' ({{lang-kk|Ахсынньы}}) диэн ааттаммыт [[казахтар|казах]] ыччатын аймалҕана саҕаламмыт. Казахстан компартиятын бастакы сэкирэтээринэн казах Динмухамед Кунаев оннугар Казахстаҥҥа хаһан да үлэлээбэтэх, [[казах тыла|казах тылын]] билбэт нуучча Геннадий Колбины анаабыттарыттан сылтаан үс күннээх улахан айдаан буолбут. Ону ''Ис сэриилэр'' кытаанахтык хам баттаабыттар, 8,5 тыһыынча киһи тутуллубут, 99 устудьуон холуобунай дьыалаҕа эриллибит, онтон 2-тэ расстрелламмыт. Сотору кэминэн ЦК КПСС бу түбэлтэни казах национализмын көстүүтүнэн биллэрбитэ, онтон билиҥҥи
* [[1991]] — ''Желтоксан'' түбэлтэлэриттэн оруобуна 5 сыл ааспытын кэннэ [[Казахстан]] тутулуга суоҕун биллэрбит.
* [[2019]] — Ил Дархан [[Айсен Николаев]] уурааҕынан "2020-2024 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай уонна официальнай тылларын араҥаччылааһын уонна сайыннарыы туһунан" бырагыраама ылыллыбыт.
| |||