Тохсунньу 27: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Otchut (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Тохсунньу 27''' диэн [[ГрегорианГригориан халандаара|ГрегорианГригориан халандаарыгар]] сыл 27-с күнэ. Сыл бүтүө 338 күн ([[ордук хонуктаах сыл]]га 339 күн) баар.
 
== Бэлиэ күннэр ==
* {{Флагификация|ХНТ}} — [[Холокост]] сиэртибэлэрин кэриэстиир дойдулар ардыларынааҕы күн
* {{Флагификация|Россия}} — «Байыаннай килбиэн күнэ — [[Санкт-Петербург|Ленинград]] фашист блокадатыттан толору босхоломмут күнэ»
* {{Флагификация|Грузия}} — ГрузияныГрузия сырдаппыт (үөрэппит)сырдатааччыта сибэтиэй Нино кэриэстэбилин күнэ (Нинооба)
* {{Флагификация|Туркмения}} — Аҕа дойдуну көмүскээччи күнэ.
 
== Түбэлтэлэр ==
* [[1825]] — [[АХШ]] КонгреһаКэнгириэһэ ''Индеец территориятынсирин'' олохтообут (билиҥҥи [[Оклаhома]] штатынштаатын сиригэр). Ол территорияҕасиргэ АХШ илиҥҥи өттүгэр олороролохтоох индеецтэри күүс өттүнэн көһөрбүттэрэ. Кинилэр айаннара «харах уутун ыллыга» диэн ааттаммыта. ''Индеец территориятынсирин'' сирдэринүрүҥ үрүҥнэр маҥнайдьон тыытыа суохтаахсуохтаахтар диэн этилэрбуолбута, ол эрэнэрээри 1890 сыллаахха онно [[Оклаhома]] штата тэриллибитэ уонна сири үрүҥ дьоҥҥо үллэрбиттэрэ.
* [[1827]] — [[Саха уобалаһа|Саха уобалаһын]] начаалынньыга [[Мягков Н. И.Николай Иванович|Николай Мягков]] салалтатынан «ИнородецтарыТуора урдустары салайыы устаабыгар» уонна [[1824]] сыллаахха Саха сирин дьокутааттара оҥорбут матырыйаалларыгар олоҕуран «Правила для единообразного учреждения порядка по управлению родовых и инородных управ Якутского округа» диэн дөкүмүөндокумуон тахсыбыт. Бу күн [[Саха сирин Степной дуумата]] — бастакы парлаамена[[түмэн]]э — тэриллибит күнүнэн ааҕыллар.
* [[1880]] — [[АХШ|Америка]] айааччыта [[Томас Эдисон]] ''кытардыы лаампатыгар'' патент ылбыт.
* [[1924]] — [[Москуба]]ҕа [[Владимир Ленин]] өлүгүн Кыһыл болуоссакка тутуллубут мавзолейга укпуттар.
* [[1944]] — [[Санкт-Петербург|Ленинград]] 872 хонуктаах блокадатаблокаадата толору уһуллубут.
* [[1965]] — [[Таатта улууһа|Таатта оройуонун]] аата Алексеевскай оройуон диэҥҥэ уларыйбыт. Онтон 1990 сыл атырдьах ыйын 6 күнүттэн урукку бэйэтин аата сөргүтүллэн Таатта оройуона буолбута.
* [[1967]] — Космос туһунан дуогабар түһэрсиллибит. Хайа да дойду космос эбийиэктэрин бэйэтин киэнинэн биллэриэ суохтааҕа уонна космоска ядернай сэрии сэбэ суох буолуохтааҕа этиллибит.
* [[1973]] — [[Париж]]тааҕы эйэ сөбүлэҥнэрэ [[АХШ]] уонна [[Вьетнам]] сэриитин түмүктээбиттэр.
* [[1983]] — [[Дьоппуон|Дьоппуоҥҥа]] [[Хонсю]] уонна [[Хоккайдо]] арыыларын ситимниир Сэйкан бастакы тоннелэ тэһиллибит. Бу 53,85 км усталаах тоннель 2016 сыллаахха диэри аан дойдуга саамай уһун этэ. Оттон билигин саамай уһун уу аннынааҕы тоннель быһыытынан биллэр.
* [[2010]] — [[Сан-Франциско]]ҕа анал презентацияҕа [[Apple]] хампаанньа тойоно [[Стив Джобс]] [[iPad]] диэн планшет компьютерыкөмпүүтэри көрдөрбүт.
 
== Төрөөбүттэр ==
* [[1756]] — [[Моцарт Вольфганг Амадей|Вольфганг Амадей Моцарт]] — улуу [[Австрия]] улуу композитора, скрипач, пианист, дирижёр, композитордар [[Вена]]тааҕы классическай оскуолаларын биир биллэр киһитэ.
* [[1826]] — [[Михаил Салтыков-Щедрин]] — нуучча кылаассык суруйааччыта.
* [[1832]] — [[Льюис Кэрролл]] — [[Англия]] суруйааччыта, математик уонна бөлүһүөк, «Алиса аптаах дойдуга» ааптара.
* [[1928]] — [[Кочнев Михаил Пантелеймонович|Михаил Кочнев]] — 1983—1987 сылларга [[Саха АССР]] олоххо-дьаһахха миниистирэ, 1975-1983 сылларга норуодунай депутаттардьокутааттар [[Нүөрүҥгүрү]] куораттааҕы Сүбэлэрин исполкомун бэрэстээтэлэ, 1966-1975 сылларга [[Алдан улууһа|Алдан]] депутаттарындьокутааттарын оройуоннааҕы Сүбэлэрин исполкомун бэрэстээтэлэ. [[Мэҥэ-Хаҥалас улууһа|Мэҥэ-Хаҥалас улууһун]] (1975), [[Алдан улууһа|Алдан улууһун]] (1982), [[Нүөрүҥгүрү]] куоратын (1987) уонна [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ]] (2000). 2010 сыллаахха кини аата Нүөрүҥгүрү 1 №-дээх орто оскуолатыгар иҥэриллибитэ.
* [[1945]] — [[Григорьев Марк Петрович|Марк Григорьев]] — математик учуонай, физика-математика билимин хандьыдаата, [[төрүччү]]нү чинчийээччитэчинчийээччи (генеалог).
* [[1953]] — [[Попов Алексей Дмитриевич|Алексей Попов]] - биллиилээх сири олохтооччу.
* [[1974]] — [[Уле Эйнар Бьорндален]] — [[Норвегия]] улуу биатлониһа, 13 олимпийскай мэтээл хаһаайына (13 мэтээл , 8-кыһыл көмүс)), 19 төгүллээх аан дойду чөмпүйүөнэ, 95 төгүллээх Аан дойду кубогын этабын кыайыылааҕа, 6 төгүл Аан дойду кубогын хаһаайына.
 
== Өлбүттэр ==
* [[1869]] — [[Никифоров Василий Игнатьевич|Василий Никифоров]] — [[Дүпсүн улууһа|Дүпсүн улууһун]] ыстаарыһата, [[Күлүмнүүр]] аҕата.
* [[1898]] — [[Трощанскай Василий Филиппович|Василий Трощанскай]] — народник, террорист, Саха сиригэй көскө олорбут киһи. Манна кини бурдук ыһыытынан дьарыктаммыта уонна [[ойуун]]нааһын туһунан матарыйаалматырыйаал хомуйбута.
* [[1901]] — [[Верди Дьузеппе|Дьузеппе Верди]] — [[Италия]] композитора, Италия оператын оскуолатын тутаах киһитэ.
* [[1942]] — [[Иван Анисимович Сергеев - Тообуус|Иван Сергеев - Тообуус]] — буойун суруйааччы.
* [[1962]] — [[Григорян Грант Арамович|Грант Григорян]] — саха музыка культуратыгар сүҥкэн кылааты оҥорбут Арменияттан төрүттээх композитор, Саха АССР искусствотын үтүөлээх диэйэтэлэ.
* [[1975]] — [[Попов Кирилл Егорович|Кирилл Попов]] — [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]], ойуур хаһаайыстыбатын үлэһитэ, [[Аан дойду иккис сэриитэ|Иккис аан дойду сэриитин]] кыттыылааҕа, разведчик, отделение хамандыыра.