Аллараа дойду: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Xaahax (ырытыы | суруйуу)
Тупсарыы
Xaahax (ырытыы | суруйуу)
Тупсарыы
21 устуруока:
Дьон-аймах олорор сирин, Орто дойдуну араас киртэн-хахтан, куһаҕан майгыттан, элбэх ыарыылартан ыраастаарылар ойууннар Аллараа дойдуну өйдөрүттэн айан кэбиспиттэр. Дьон-аймах бары ыарыылара, куһаҕан санаалара уонна быһыылара барылара бу дойдуга мунньустан сылдьалларын курдук өйдөбүлү дьоҥҥо иҥэрбиттэр. Кэлин, 2,5 тыһыынча сыллар диэки саҥа үөскээбит тимири уһаарааччылары, тимир уустарын аан маҥнай сөбүлээбэккэлэр бу сирдэригэр, аллараа дойдуга олордо сатаабыттар да ситэн кыайбатахтар. Тимир ууһун үчүгэй сабыдыала күүстээҕэ баһыйан хайа баҕарар дойдуга сыаналанар киһи буолара хаһан да уларыйбатах.
Саха омуга үөскээһинигэр тимир ууһа ылбыт оруола олус үрдүк. “Сах” таҥаралаах тимир уустара саха омугу үөскэппиттэр. Сахалар итэҕэллэрин төрүттэрэ ойууннар уонна тимир ууһа бэйэ-бэйэлэрин кыайан сиэспэт биир төрүттээхтэрэ сахалар төрүттэрэ тимир ууһа буоларын бигэргэтэллэрин билигин, нууччалар баһыйан тимир уһаарааччылар, уһанааччылар суох буолбуттарыттансуохтарыттан билиммэккэ сылдьаллар.
 
Аллараа дойду диэн өйтөн булуллубут дойду. Үөрэх-билии сайдан медицинэ науката үгүс ыарыылар үөскүүр төрүөттэрин быһаарар кыахтаныыта бу дойду ыраастанан, туга да суох буола иччитэхсийэн иһэригэр тириэрдэр. Арай киһи-аймах билигин да кыайан ыраастана илик куһаҕан санаалара эрэ бааллара, бу Аллараа дойду туһунан өйдөбүл өссө да сүтэрэ ырааҕын быһаарар. Билигин үгүс таҥаралары итэҕэйээччилэр санааларыгар дьон куһаҕан санаалара онно син-биир мунньусталлар.
29 устуруока:
Сайдан иһэр кут-сүр үөрэҕэ быһаарарынан киһи салгын кута ханнык санаалары түммүтүттэн тутулуга суох Үөһээ дойдуга эмиэ тахсар. Онно тиийэн куһаҕан санаалар бэйэлэрин биир санаалаахтарын булсан мунньустахтарына, элбээтэхтэринэ Үөһээ дойду үтүө санаата куһаҕаҥҥа уларыйан барара саарбаҕа суох буолар. Дьон бары тыыннаах эрдэхтэринэ, бу Орто дойдуга олорор кэмнэригэр өйдөрүн-санааларын тупсардахтарына, куһаҕан санааларыттан барыларыттан ыраастаннахтарына эрэ Үөһээ дойду өйө-санаата тупсара бэлиэтэнэр. Сахалар айыы этиитэ диэн өлөн эрэр киһи куһаҕан санааларын этэн ыраастанар үгэстэрэ Үөһээ дойду өйө-санаата тупсарыгар аналланар.
 
Киһи өйүн-санаатын сайыннарар уонна тупсарар сир - Орто дойду эрэ буолар. Бу дойдуттан үөскээн, үүнэн өрө, Үөһээ дойдуга тахсыбыт санаалар киһи-аймаҕы салайаллар. Сир үрдүгэр, Орто дойдуга үтүө, үрүҥ санаа баһылаатаҕына уонна бу санаалар Үөһээ дойдуга тахсан муһуннахтарына, түүл буолан Орто дойду дьонун санааларыгар хардары көмө оҥороннор санаалара тупсарыгар тирэх буолаллара быһаарылларбуолаллар.
 
==Туһаныллыбыт литература.==