Планета: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Kwamikagami (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
[[Билэ:Solar_system.jpg|thumb|250 px|[[Күн системата|Күн систематын]] аҕыс планеталара.]]
'''Чолбон''' ({{lang-el|πλανήτης}} , атыннык πλάνης — «айанньыт», {{lang-ru|планета}}) диэн [[Омуктар ыккардыларынааҕы Астрономия Унията|Омуктар ыккардыларынааҕы Астрономия Униятын (IAU)]] быhаарыытынан буолар, бэйэтин [[тардыы|тардыыта]] баар буоларыгар [[маасса|маассалаах]] уонна иhигэр ядернай хардарыы буолбат, [[сулус]] тула [[эргийэр ии|эргийэр]] халлаан куйаарын эттигэ.
 
Сүнньүнэн икки кылааска араараллар: бөдөҥ гынан баран көпсөркөй уонна кыра, Сиргэ майгынныыр кытаанах ньуурдаах чолбоннор.
6 устуруока:
Күн эргииригэр 8 чолбон баар. Күнү тула бэйэлэрин аргыстарын кытта бииргэ 8 улахан чолбон баар: [[Мэндэҥэ|Мэндэҥэ]], [[Дьэллэҥэ|Дьэллэҥэ]], [[Сир |Сир]], [[Хатааһын чолбоно|Хатааһын чолбоно]], [[Сэндэли|Сэндэли]], [[Кураан чолбоно|Кураан чолбоно]], [[Уран|Уран]] уонна [[Нептун|Нептун]] - төгүрүйэн хамсыы сылдьаллар.
 
Маны таһынан 5 кырачаан чолбоннор: Плутон (2006 сыллаахха диэри тохсус планета быһыытынан ааҕыллара), Макемаке, Хаумеа, ЭридаЭрис уонна Церера.
 
== "Чолбон" диэн тиэрмини быһаарыы ==
19 устуруока:
== Чолбоннор сахалыы ааттара ==
Философ Д.С. Макаров Мэндэҥэ, Дьэллэҥэ, Кураан чолбоно, Хатааһын чолбоно, Сэндэли диэн билигин биллэр чолбоннор сахалыы ааттарын барытын киллэрэн, аан бастаан системалыырга холоммута төрөөбүт норуотугар оҥорбут үтүөтэ улахан! "Философия билимин кандидата Д.С. Макаров сахалар чолбон диэн халлаан урсунугар хамсыы сылдьар '''алта араас''' сырдатааччылары ааттыыллар дииллэр этэ" - диэн маны профессор Н.К. Антонов бигэргэтэр.
 
{{Күн системата}}
 
[[Категория:Планеталар|*]]