Төбө уҥуоҕун ниэрбэлэрэ: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Тиэктэр: Мобиилаттан уларытыы Мобиил барылын нөҥүө уларытыы
Көннөрүү туһунан суруллубатах
 
1 устуруока:
'''[[Төбө]] уҥуоҕун ньиэрбэлэрэ''' (лат. {{lang-la|nervi craniales}}) мэйииттэн тахсар уон икки паара ньиэрбэ. Кинилэри римскэй сыыппараларынан бэлиэтииллэр, тус бэйэ ааттаахтар. 1997 с. Сан-Паулга ылыллыбыт анатомичекай терминлогия быьыытынан лат. nervi craniales- төбө уҥуоҕун ньиэрбэлэрэ диэн өйдөбул сөптөөх буолар. Ол эрэн араас источниктарга төбө уҥуоҕун уонна мэйии ньиэрбэлэрэ диэхтэрин сөп.
 
== Ньиэрбэлэр ааттара ==
35 устуруока:
|III паара
|Хамсатар
|Халтаһа таһаарар былчыҥ,  [[харах]] үөһээҥи, алларааҥы уонна ортоку  көнө  былчыҥнара, харах алларааҥы иҥнэри былчыҥа
|Харах хамсатааһын, халтаһа таһаараһын
|-
|III паара
|[[Парасимпатическай ниэрбинэй систиэмэ|Парасимпатическай]]
|Харах иччитин синьэтэр былчыҥ (лат. ''m.{{lang-la|sphincter pupillae''}}), кыламан былчыҥа (лат. ''m.{{lang-la|ciliaris''}})
|Харах иччитин синьэтээһин уонна харах аккомодациятын оҥорооһун
|-
|III паара
|Хамсатар, [[Конергенция|конвергенционнай]]
|Харах ортоку көнө  былчыҥнара
|[[Конергенция|Конвергенция]]
|-
65 устуруока:
|VI паара
|Хамсатар
|туора көнө  былчыҥ(лат. ''m.{{lang-la|rectus lateralis''}})
|Харах мөкүнүгэүн туора илдьии
|-
106 устуруока:
|[[Парасимпатическай ниэрбинэй систиэмэ|Парасимпатическай]]
|Сурэх, тыҥа, бронхалар, куртах, оһоҕос кылааккай былчыҥнара
|Сүрэх ритмэ, куртах-оһоҕос  куолаҕай былчархайын араарыллыылара , бронхалар кылааккай былчыҥнарын тонуһа
|-
|XI паара
|Хамсатар
|Трапеция бьыылаах , түөс уҥуох-хомурҕан-сосцевиднай былчыҥнара (лат. ''m.sternocleidomastoideus'')
|Төбө эргийиитэ, сарын, көҕүс хаптаҕай уҥуоҕун уонна   хомурҕан таһаарыта, сарын курун кэннигэр тлдьии уонна көҕүс хаптаҕай уҥуоҕун  ис тоҥоһуутугар илдьии
|-
|XII паара