Күрэхтэһии: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Xaahax (ырытыы | суруйуу)
Тупсарыы
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Күрэхтэһии''' диэн ким кими туохха эмэ баһыйарын быһаарсыы ааттанар.
 
Бука бары «[[Олох]] олоруу ыарахан» диэн этиини билэллэр эрээри ол ыарахан ханна баарын арааран билбэттэриттэн аахайбакка сылдьаллар. Олох олоруу ыарахана диэн [[киһи]] олоҕун устата хаһан даҕаны аһара баран, аһара туттуо суохтаах, куруук бэйэтин аһара барар санаатын[[санаа]]тын кыатанан, кыана тутта сылдьара ааттанар. Куруук бэйэни туттуна сылдьыы ыарахан, элбэх уустуктардаах, киһи тулуура, туттунар күүһэ хаһан да мөлтөөбөтөҕүнэ эрэ, уһун үйэ тухары кыаллар кыахтаах. [[Сахалар]] [[сүр]] диэн ааттыыр ураты күүстэрэ аан бастаан киһи туттунар күүһүн быһаарар.
 
Аныгы психологтар аһара кыыһырбыт-абарбыт киһи тугу эмэни эттээтэҕинэ, [[эт-сиин|этин-сиинин]] күүскэ хамсаттаҕына кыыһырбыта ааһар диэн [[Үөрэх|үөрэҕи]] туһаналлар. Былыргы саха дьоно «Кыһыйдахха тарбанан биэр» диэн этиилэрэ эмиэ эккэ-сииҥҥэ итинник дьайыыны оҥорор. Урукку кэмҥэ[[кэм]]ҥэ кыһыйбыты-абарбыты күүстээх үлэнэн, мас хайытыытынан таһаарар кыах элбэх эбит буоллаҕына, билигин куорат дьонугар таһырдьа тахсан сүүрүү, эти-сиини дьэгдьитии, дьарыктааһын ордук сөп түбэһэн, туһата улаатыа этэ.
 
Кыһыйбыты-абарбыты таһаарбакка бэйэҕэ хаайа сылдьыы куһаҕан содулланан тахсара элбэх. Сахалар [[өй-санаа]], [[Таҥара үөрэҕэ|таҥара үөрэхтэрэ]] куһаҕан санааны санаама, ыраастана сырыт диэн этиилэрэ итини эмиэ бигэргэтэр. Маат курдук куһаҕан тыллары саҥарыы киһи уоҕун-кылынын таһааран уоскутар аналлаах. [[Нууччалар|Россия дьоно]] элбэхтик маатыраны тутталлара былыргыттан олохторо куһаҕаныттан, эрэйдээҕиттэн, баҕаларын хоту табыллыбатыттан өйдөрө-санаалара куһаҕан санааларынан туола сылдьарын биллэрэр. Бу этии табатын үгүстэр арыгы иһэн өйдөрө көппүт кэмигэр ыар, куһаҕан быһыыны оҥорон кэбиһэллэрэ элбээбитэ чуолкайдык быһаарар.
 
Дьон олоххо сайдыыны урутаан ситиһээрилэр куруук күрэхтэһэн, күөн былдьаһан иннилэрин диэки баран иһэллэр. Араас күрэхтэһиилэр бастаан иһэр киһини буларга, таларга көмөлөһөллөрүн тэҥэ, экономика ситиспит ситиһиилэрин эмиэ быһаараллар. Массыыналар[[Массыына]]лар сырсыыларыгар суоппар[[суоп]]пар кылааһа үрдүгэ уонна массыынатын туруга, кыаҕа, күүһэ холбуу ылан быһаарыллаллар.
 
Ханнык баҕарар күрэхтэһии аналлаах быраабыланы тутуһан ыытыллар. Бары күрэхтэһээччилэр ол быраабылалары хайаан да тутуһаллара, халбаҥнаабакка толороллоро ирдэнэр. Күрэхтэһии быраабылаларын оҥорууга киһини эчэппэт, сэрэхтээх буолуу үөрэхтэрэ аан бастаан тутуһуллаллар.
29 устуруока:
Биир-бииргэ киирсии быраабылаларын тутуспатах киһи аата-суола түһэрэ, туттунар күүһэ суоҕа, куһаҕан кэмэлдьилээҕэ биллэн хаалара атыттар сыһыаннарын тосту уларытар кыаҕын билигин да туһаныахпыт этэ. Бэйэлэрин киһилии быһыыларын сүтэрбэтэх дьон, бу киһилии майгына суох киһиттэн сэрэнэр, туоратар буолуулара үөскээһинэ, кини туттунар күүһүн улаатыннарарыгар тириэрдиэн сөп. (1,72).
 
== Туһаныллыбыт литература. ==
 
1. Каженкин И.И. Улуу Тойон таҥара үөрэҕэ. - Дьокуускай: Компания "Дани АлмаС", 2012. - 144 с.
 
[[Категория: ҮөрэхСоциология]]