Винокуров Михаил Зиновьевич: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
<ref name="Харысхал" />'''Винокуров Михаил Зиновьевич''' (1895-1983) — [[Америка Холбоһуктаах Штааттара|Америка Холбоһуктаах штааттарыгар]] олорбут, [[АХШ Кэнгириэһин бибилитиэкэтэ|Конгресс бибилитиэкэтигэр]] үлэлээбит, АХШ-ка саамай бөдөҥ нуучча архыыбын хомуйбут Саха сириттэн төрүттээх киһи (сахалыы үчүгэйдик билэр буолан, ол архыыпка сахалыы кинигэлэри эмиэ хомуйбут, Пекарскайы кытта суруйсуутугар сахалыы наһаа үчүгэй ырыаны билэбин, кыыспар утутаары ыллыыбын диэн билиммит суруга баар<ref name="Харысхал">{{Кинигэ|автор=Баһылай Харысхал|заглавие=Ааспыт кэм аартыктарынан|место=Дьокуускай|издательство=Түһүлгэ|год=2021|страницы=352|страниц=368|isbn=|тираж=2000}}</ref>). Эдэр сылдьан суруйбут хоһооннорун Михаил Таежник диэн илии баттыыр эбит. 30-с сс. саҕаларыгар Финляндияҕа тиийбит үс сахаҕа көмөлөспүтэ.
 
Нуучча Америкатыгар аҕабыыттаабыт, Дьокуускайдааҕы духуобунай сэминээрийэ ректорын дьиэ кэргэнигэр 1895 с. [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] төрөөбүт. Дьокуускайга духовнай сэминээрийэни бүтэрбит. 17 сааһыттан "Якутская окраина" хаһыакка поэмаларын бэчээттиир буолбут. Петрограадка үөрэнэр соруктаах барбыта дьалхааннаах кэм саҕаланан онто сатамматах. Социал-революционердар баартыйаларыгар киирбит. Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэни өйөөбүт.
Дьокуускайга төннөн баран публичнай бибилитиэкэҕэ уонна РГО Дьокуускайдааҕы салаатын түмэлигэр үлэлээбит. 1917 сыл алтынньытыгар Анастасия Якушкова диэн кыыһы ойох ылбыт.
 
1919 сыл кыһыныгар эсердэр баартыйаларыгар баарыттан сылтаан кэргэнин кытта сылтаан хаайыллыбыттар. 1920 с. кулун тутарыгар босхолоноот кэргэнин илдьэ Охуоскайынан, Камчаатканан эргийэн [[Япония|Японияҕа]] тиийбит. Онно Михаил нуучча кафедральнай собуорун хуоругар миэстэ ылбыт. Балтараа сыл буолан баран [[АХШ]]-ка көспүттэр, 1921 сыллаахха (бэйэтэ 26 саастааҕар, ойоҕо 23-тээх) олунньу 11 Эмиэрикэ кытылыгар "Теньо Мару" диэн дьоппуон хараабылынан тиксибиттэр. Онно тиийэн бастаан Питсбурга православнай таҥара дьиэтигэр псаломщигынан үлэлээбит<ref name="Харысхал" />. Онтон Нуучча таҥаратын дьиэтин мэктиэтинэн Конгресс бибилитиэктигэр славян салаатыгар 1923 сыл сэтинньи 15 күнүттэн саҕалаан ассистеннаабыт. Кини өҥөтүнэн үйэ чиэппэринэн бу бибилитиэкэ нууччалыы пуондата АХШ-ка тэҥэ суох улааппыт. Онно 33 сыл үлэлээбит, 1956 сыллаахха биэнсийэҕэ тахсыбыт. АХШ-ка библиофил уонна нуучча литератууратын библиограбын быһыытынан биллэр<ref>[http://www.lgz.ru/article/6995/ Mr. Vinokuoroff: возвращение из Русской Америки], ''Василий ХАРЫСХАЛ'', Литературнай газета, №50 (6202)(2008-12-10)</ref>. 1983 с. өлбүт.
 
Соловки лааҕырыттан [[Финляндия|Финляндияҕа]] күрээбит [[Корнилов Михаил Федорович (Мээнчэ уола)|саха дьонугар]] көмөлөспүтэ биллэр.