Бикипиэдьийэ:Түргэнник саҕалыырга көмөлөһөр ыстатыйа: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
9 устуруока:
=== Иккис хардыы. Ыстатыйаҕыт аатын сөпкө талыҥ. ===
 
Википедия ыстатыйаларын ааттарын төрүт падежка биир ахсааҥҥа туруоруллар, холобур: [[Бууктаах сон|Бууктаах сон]], [[Нам улууһа|Нам улууһа]]. Сахалыы юникодовай буукубалар тутуллуохтаахтар, холобур: сахалыы "«һ"» оннугар английскай "«h"» суруллара сатаммат, эбэтэр "«ҕ"» оннугар "«5"» сыыппараны суруйуо суохтааххын, ол гынан баран бу эмиэ булгуччулаах быраабыла буолбатах, ким да ыстатыйаҕын Ҕ буукубата суох диэн сотон кэбиһэр бырааба суох. Кэлин ким эмит, баҕар бэйэҥ, көннөрөн биэриэ буоллаҕа, кылаабынайа - ыстатыйа ис хоһооно, уонна сахалыы суруллубута. Аат хас да суолталаах буоллаҕына скобкаҕа туох туһунан суруйаргытын быһааран биэриҥ, холобура: [[Нам (улуус киинэ)]], [[Динамо (футбол кулууба)]]. Дьон туһунан ыстатыйа киһи араспаанньатыттан (фамилиятыттан) саҕаланар уонна толору аата суруллар. Суруйааччы псевдонима эбэтэр биллибит аата суруллар, холобур, [[Петр Тобуруокап|Петр Тобуруокап]], толору аата ыстатыйа иһигэр бэриллэр: Тобуроков Петр Николаевич. Икки киһи туһунан биир ыстатыйа суруллубат.
<br />''Сиһилии көр. [[Википедия:Ыстатыйаны ааттааһын|манна]], дьон туһунан [[:ru:Википедия:Проект:Персоналии|манна]].''
 
=== Үһүс хардыы. Маннык ыстатыйа урут суруллубут дуу суох дуу билиҥ. ===
 
Ыстатыйа аатын "«Көрдөбүлгэ"» киллэриҥ уонна "«Көрдүөххэ"» тимэҕи баттааҥ. Суруйбут тылларгыт ханнык эрэ ыстатыйа аатыгар баар буоллахтарына, тута көрдөрүөҕэ. Өскөтүн суруйуоххутун баҕарбыт ыстатыйаҕыт уруккуттан баар буоллаҕына онно киириҥ, үөһэ "«көннөрөргө"» диэн кыбытыгы (вкладканы) талыҥ уонна тугу эбэргитин эбиҥ, көннөрөргүтүн көннөрүҥ.
<br />''Сиһилии көр. [[:ru:Википедия:Көрдөөһүн|манна]].''
 
=== Төрдүс хардыы. Саҥа ыстатыйаны оҥоруҥ. ===
 
Оттон көрдөөбүт ыстатыйаҕыт суох буоллаҕына, дьэ суруйуҥ. Саҕалыыр судургу: суруйуоххутун баҕарар ыстатыйаҕыт аатын "«Көрдөбүлгэ"» киллэриҥ уонна "«Киириэххэ"» тимэҕи баттааҥ. Саҥа сирэй тахсыаҕа. Онно саҥа ыстатыйаҕытын суруйбутунан барыҥ.
<br />''Сиһилии көр. [[:ru:Википедия:Ыстатыйаны суруйуу|манна]].''
<br />''Хайдах ыстатыйаны уларытар туһунан [[Көмө:1-кы уруок|бастакы уруок]]''
25 устуруока:
=== Бэһис хардыы. Сөпкө саҕалааҥ. ===
 
Ыстатыйа аатыттан уонна быһаарыыттан саҕалааҥ, холобур: «'''Диалекти́ческай материали́зм''' — философскай үөрэх, кини…», «'''Хе́ллоуин''' — аатырбыт киинэ…». Скобка иһигэр термин хантан кэлбитин быһааран суруйуохха сөп. Дьон туһунан ыстатыйаҕа киһи аатын кэнниттэн төрөөбүт уонна өлбүт сылларын (күннэрин-ыйдарын) суруйуллар: «'''Луи́ Жан Люмье́р''' (алтынньы 5 күнэ 1864, Безансон — бэс ыйын 6 күнэ 1948 с., Бандоль) — кинематогравы айбыт киһи, изобретатель…». Ааттарын уонна төрөөбүт-өлбүт сирдэрин бэйэлэрин омуктарын тылынан хатылыыргыт ордук (судургу буоллун диэн холобурга көстүбэт).<br />''Разметка уонна стиль туһунан [[:ru:Википедия:Правила и указания|манна көр]], типографика туһунан [[:ru:Википедия:Оформление статей|манна]], дьоҥҥо аналлаах ыстатыйалар тустарынан [[:ru:Википедия:Проект:Персоналии|манна]], киинэлэр тустарынан [[:ru:Википедия:Портал кино|манна]] көр.''
 
=== Алтыс хардыы. Ыстатыйа ис хоһооно, тутула. ===
 
Ыстатыйа суругун бэлиэтин ахсаана 500-тэн тахса буолара ордук. Ыстатыйа ноуука стилинэн сурулла сатыахтаах, ол гынан баран өйдөнөр гына нууччалыы эттэххэ "«научно-популярнай"» стили тутуһуҥ, улгум соҕустук суруйуҥ. Бу икки сүрүн принциптэри хайаан да тутуһуҥ:
# '''Бэйэ да сыһыанын, атын да сыһыаны көрдөрбөт буолуу''' ('''Нейтральная точка зрения'''). Ыстатыйа ис хоһооно толору буолуохтаах уонна ким да сыһыанын ончу көрдөрүө суохтаах. Биир эмит өйдөбүл хас да быһаарыылаах, мөккүөрдээх буоллаҕына, бары өрүттэр санаалара толору бэриллиэхтээхтэр.
# '''Бас билиини ытыктааһын''' ('''Соблюдение авторских прав'''). Вики-сообщество соруга — көҥүл туһаныллар, босхо энциклопедияны суруйуу уонна сайыннарыы. Ол иһин Википедияҕа ким эрэ бас билэр ыстатыйаларын, ойууларын уонна да атын эттиктэрин киллэриллиэ суохтаах. Ким бас билэрэ биллибэт буоллаҕына ону эмиэ киллэриллибэт. Википедия бэйэтин ис хоһоонун «[[:ru:GNU FDL|GNU FDL]]» лицензияннан туһаныллар.
42 устуруока:
Вики-разметка олус судургу:
# Тыллары '''модьу бичигинэн''' суруйаргытыгар икки өттүттэн үс биирдии кавычкаҕа кыбытыҥ (кавычкалааҥ), бу курдук <code><nowiki>'''модьу бичик'''</nowiki></code>. Модьу бичигинэн ыстатыйа аата уонна сүрүн терминнэр, понятиелар эрэ суруллаллар;
# ''Иҥнэри бичигинэн'' суруйаргытыгар икки биирдии кавычканы (две одинарные кавычки) туһаныҥ: <code><nowiki>''иҥнэри''</nowiki></code>. Иҥнэри бичиги сөбүн көрөн, тугу эрэ чорботон көрдөрөргө эбэтэр араарарга эрэ туһаныҥ. Элбэхтик туһанымаҥ - ааҕарга тупсаҕай буолуо.
# Түһүмэхтэр (разделлар) ааттара икки өттүттэн иккилии тэҥнэһии бэлиэтигэр, подразделлар ааттара үстүү тэҥнэһии бэлиэтигэр кыбытыллаллар, холобур: «<code><nowiki>=== 8 хардыы. ===</nowiki></code>».
# Абзаастары оҥорорго икки абзац ыккардыгар кураанах строката кыбытыҥ.
# Испииһэк маннык оҥоһуллар: хас биирдии строка саҥатыгар «#» бэлиэ турар. Нүөмэрэ суох испииһэккэ «#» бэлиэ оннугар «*» бэлиэ туттуллар, холобур: «<code><nowiki>* Бастакы;[саҥа строка]* Иккис;[саҥа строка]* Үһүс.</nowiki></code>»
# [[:ru:Гипертекст|Ис сигэлэр ]](Внутренние ссылки - Википедия атын ыстатыйаларыгар сигэлэр) икки хос квадратнай скобкаҕа кыбытыллаллар (ылыллаллар), маннык «<nowiki>[[сигэнэр ыстатыйаҕыт аата|эһиги ыстатыйаҕытыгар көстөр тыллар]]</nowiki>», холобур <code><nowiki>[[Гипертекст|ис сигэлэр]]</nowiki></code>. Сигэ тиэкиһэ ыстатыйа аатын кытта сөп түбэһэр буоллахтарына судургутук манныек гынахха сөп: <code><nowiki>В [[XX үйэ]]ҕэ элбэх уларыйыы таҕыста…</nowiki></code>. Үчүгэй, толору ыстатыйа биир абзааһыгар үстэн аҕыйаҕа суох ис сигэ туттуллуохтаах.
# [http://www.wikimedia.org Тас сигэлэр] (Интэриниэт атын саайтарыгар сигэлэр) маннык оҥоһуллаллар:<code><nowiki>[http://URL-аадырыс Сигэ көстөр тыллара]</nowiki></code>. Холобур: <code><nowiki>[http://gramota.ru Портал «Грамота.ру»]</nowiki></code>. Википедияҕа төлөбүрдээх ресурсаларга сигэнэр табыллыбат (сатаммат), арбааһын (реклама) бобуллар.
 
54 устуруока:
=== Тохсус хардыы. Ыстатыйаҕытын ханнык эмэ категорияҕа киллэриҥ. ===
 
Көрдүүргэ кэбэҕэс буоллун диэн Википедия ыстатыйалара категорияннан (анал бөлөхтөрүнэн) сааһыланаллар (арахсаллар). Биир ыстатыйа хас да категорияҕа киириэн сөп. Ыстатыйаны ханнык эмэ категорияҕа киллэрэргэ кэннигэр («Сигэ» анныгар) квадратнай скобка иһигэр «Категория:» (инкубаторга уонна английскай википедияҕа «Category:») диэн тыл кэнниттэн категория аатын суруйуҥ. Категориятын эбэр буоллаххытына саҥа строкаттан суруйуҥ.
 
Холобурдар: <nowiki>[[Категория:Квантовай Физика]] эбэтэр [[Категория:Саха суруйааччылара]]</nowiki>. Дьон туһунан ыстатыйа хайаан да хас да категорияҕа киирэр: бастакытынан «Дьоннор алпабыытынан» категорияҕа (<nowiki>[[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]</nowiki>), иккиһинэн, төрөөбүт-өлбүт сылларынан, күннэринэн категорияларга, холобур, <nowiki>[[Категория:ыам ыйын 2 төрөөбүттэр]] эбэтэр [[Категория:1890 сыллаахха өлбүттэр]]</nowiki>, үсүһүнэн, идэтинэн уонна дойдутунан, холобур, <nowiki>[[Категория:Россия суруйааччылара]]</nowiki>. Киинэлэр, компьютер оонньуулара, ромааннар тахсыбыт сылларынан уонна жанрдарынан категориялҕа арахсаллар, холобур, <nowiki>[[Категория:1910 сылга тахсыбыт ромааннар]], [[Категория:1977 сыл киинэлэрэ]] эбэтэр [[Категория:Боевик киинэлэр]]</nowiki>.
<br />''Сиһилии көр. [[:ru:Википедия:Категории|манна]].''
 
=== Онус хардыы. Атын омуктуу Википедияҕа сигэниҥ. ===
<!--Википедия — международная энциклопедия, имеющая разделы на десятках языков мира. Но между статьями на разных языках нужно установить связи (интервики-ссылки). Для этого переведите название вашей статьи на английский или немецкий язык (можно воспользоваться [http://www.google.com/Top/World/Russian/%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8/%D0%94%D0%B2%D1%83%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B5/ бесплатными онлайн-словарями]). В конце статьи, после категорий, оставьте пустую строку, а затем на новой строке напишите конструкцию вида <code><nowiki>[[код языка:перевод названия статьи]]</nowiki></code>, где код языка это '''en''' для английского или '''de''' для немецкого. В завершении нажмите внизу кнопку «Записать страницу». Теперь Ваша первая статья записана в Википедию.-->
 
72 устуруока:
 
''Өссө маны көр:''
* [[Сахалыы таба суруйуу быраабылалара|Сахалыы таба суруйуу быраабылалара]]
* ''[[:ru:Википедия:Справка]] — полный список справочных ресурсов Википедии,''
* ''[[:ru:Википедия:Форум]] — форум для общения википедистов,''
* ''[[:ru:Википедия:IRC]] — здесь можно узнать про [[:ru:IRC|IRC]]-чат,''
* ''[[:ru:Википедия:ЧАВО]] — cписок часто задаваемых вопросов,''
* ''[[:ru:Википедия:Администраторы]] — список администраторов, которым Вы можете задать свои вопросы.'' Түс, түсчүт, түстээччи, сүрүннээччи, салайааччы - өссө да атын тыллар бааллара буолуо.
 
''Википедияны сэргээбит буоллаххытына доҕотторгутугар, аймах-билэ дьоҥҥутугар кэпсээҥ!''
 
[[CategoryКатегория:БикипиидийэБикипиэдьийэ:Көмө]]
[[CategoryКатегория:Аналлаах сирэйдэр]]
 
[[cv:Википеди:Малтанхи утăмсем]]