Крафт Иван Иванович: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
TumatUola (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
TumatUola (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
3 устуруока:
 
== Олоҕун олуктара ==
* [[1859]] сыллаахха [[Енисей]] губерниятын [[Шушенское]] сэлиэнньэтигэр төрөөбүтэ. Аҕата көскө олорбут поляк, дворянин, арыгы лааппытын атыыһыта. 12 саастааҕыттан ыалтан туспа олорор. Оҕо сааһа бүрээттэр ортолоругар аастпыта. Үлэтин суруксутунан саҕалаабыта.
* [[1881]] сылтан [[Иркутскай]] куоракка почта конторатыгар сортировщиктыыр.
* [[1882]] сыллаахха [[Чита]] куоракка полицияҕа сулууспалыыр.
30 устуруока:
* Өлүөнэ баһыгар, [[Өлүөхүмэ]] уонна [[Алдан]] өрүстэргэ көмүс хостооһун улаатар. Үөһээ [[Дьааҥы|Дьааҥыга]] сибиниэс хостуур буолбуттара, [[Бүлүү|Бүлүүгэ]] туус. Приисктарга саха сириттэн тыа хаһаайыстыба бородууксуйата тиийэр буолбута.
* Өлүөнэҕэ 38 аал уонна 113 бааржа устар буолбута.
* И.И. Крафт Саха сирин [[Транссиб|Транссибы]] кытта холбуохха диэн тылламмыта.
 
=== Доруобуйа харыстабыла ===
42 устуруока:
[[Ойуу:Крафт3.jpg|300px|thumb|right|Крафт И.И. (уҥаттан үһүс) сибээс үлэһиттэрин кытары. 1912 сыл]]
* Алын оскуола ахсаана 17 тиийбитэ. Учууталларга педагогика курстара үлэлээбиттэрэ. Икки мэндиэмэннээх училище уонна дьахталлар гимназиялара тутуллубуттара.
* И.И. Крафт 26 стипендияны тэриллибитэ. дьадаҥыДьадаҥы сахалар оҕолорун үөрэхтээһиҥҥэ сыл аайы 2000 - 3000 солкуобай харчы көрүллэр этэ.
* Крафт кэпсэтиитинэн Наукалар академиялара [[Пекарскай Эдуард Карлович|Э.К. Пекарскай]] саха тылдьытын бэчээһинит саҕалаабыта.
 
48 устуруока:
И.И. Крафт көҕүл прессаны өйүүр этэ, көскө уонна хаайыыга олорор дьоннор усулуобуйулурын тупсарбыта. Ол иһин Иркутскай генерал-губернаторын кытта сыһыана кытааппыта. Ол иһин Крафты отставкаҕа ыытан Енисей губерниятыгар көһөрөллөр.
 
* [[1913]] сыл [[от ыйын 22]] күнүгэр Крафт И.И. Дьокуускайтан [[Красноярскай|Красноярскайга]] барар.
 
* Дьокуускай куорат думата кинини куорат бочуоттаах олохтооҕунан биллэрбитэ.
54 устуруока:
 
== Енисей губерниятын губернатора ==
* [[1913]] сыл [[атырдьах ыйын 5]] күнүгэр Енисей губарнаторын дуоһунаһын ылар. Бу дуоһунаска биир эрэ сыл үлэлиир.
Иван Иванович ыараханнык ыалдьан Петербургка барар уонна [[1914]] сыл [[сэтинньи 21]] күнүгэр өлбүтэ.
 
== Айымньылара ==
* «''Положение об управлении в степных областях''», 1893.
* «''О преобразовании управления оседлыми и кочевыми инородцами''».
* «''Тургайская газета''» хаһыаты редакциялаабыта,
* казахтар устуоруйаларын уонна этнографияларын үөрэппитэ.
* «''Труды Оренбургской ученой архивной комиссии''» уонна «''Известия Оренбургского отдела Русского Географического общества''» хомуурунньуктарга ыстатыйалардаах.
* «''О колонизации Якутской области''», 1907.
 
== Өссө маны көр ==
* Софронов Ф. Г. «''Дореволюционные начальники Якутского края''». Якутск, 1993.
* Потанин Г. К. «''Памяти Крафта''», Сибирская жизнь, 14 декабря, 1914
* Отчет Якутского губернатора Крафта за время управления областью (1907—1908 гг.). — СПб, 1908.
* Дмитриев С. Я. ''Заметки по якутскому скотоведению''. Памятная книжка Якутской области на 1896 г. — Вып. 1. — С. 107.
* [[Башарин Георгий Прокопьевич|Башарин Г. П.]] «''История животноводства в Якутии второй половины XIX — начала ХХ в.''» — Якутск, 1962. — 17 с.
* Протоколы Якутского областного инородческого съезда, проходившего в г. Якутске с 25 августа по 2 сентября 1912 г. — 58 с.