Виттенбург Павел Владимирович

Виттенбург Павел Владимирович (1884–1968) - геолог, хоту дойдуну үөрэтээччи, 1925-30 сс. Саха өрөспүүбүлүкэтин үөрэтэр Хамыыһыйа (КЯР) учуонай сэкэрэтээрэ.

Владивостокка көскө ыытыллыбыт поляк кэргэнигэр төрөөбүтэ. 1905 сыллаахха реальнай училищены бүтэрэн баран Риигатааҕы политехническэй институукка киирбитэ, ол эрээри, устудьуоннар хамсааһыннарыттан сылтаан үөрэх тохтообута, ол иһин Германияҕа баран Тюбенген университетыгар киирбитэ. 1908 с. үчүгэй үөрэҕин иһин Уссурийскай кыраайга геологическэй матырыйаал хомуттара ыыппыттара. 1909 с. естественай наука докторун дипломын ылан Арассыыйаҕа төннүбүтэ. Петербурга үлэлээбитэ.

1925 сыллаахха Саха сирин бырабыыталыстыбатын көрдөһүүтүнэн ССРС наукатын академията Саха өрөспүүбүлүкэтин үөрэтэр Хамыыһыйаны (КЯР) тэрийбитэ. Бу хамыыһыйа учуонай сэкиритээринэн Виттенбург буолбута. Биэс сыл тухары хамыыһыйа бэрэстээтэллэрэ хаста да уларыйбыттара, онон Виттенбург сүрүн тэрийээччи быһыытынан сылдьыбыта. КЯР үлэһитэ Р. Ф. Геккер ахтыытынан «Павел Владимирович… суоҕа буоллар экспедиция үлэтэ итинник киэҥ далааһыннаах уонна өлгөм туһалаах буолуо суох этэ».

1930 с. "Наука академиятын дьыалатыгар" киллэриллэн хаайыыга быраҕыллыбыта, бастакы бириигэбэрэ ытан өлөрүү, кэлин 10 сылга солбуллубута. Бастаан Беломор канаал тутуутугар үлэлээбитэ, онтон геолог буолан Вайгач арыыга ОГПУ геологическэй экспедициятыгар киллэриллибитэ. Хоту сылдьыбыт буолан эрдэ, 1935 с. босхоломмута.

Кини аатынан Арҕаа Шпицберген арыыга хайа ааттаммыта (1913 с. норвегиялар экспедициялара ааттаабыт) уонна Ли-Смит арыытын соҕуруу өттүгэр тумул кини аатын сүгэр (30-с сс. сэбиэскэй картографтар ааттаабыттар)[1].

Быһаарыылар уларыт