Ыам ыйын 21 диэн Григориан халандаарыгар сыл 141-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 142-c күнэ). Сыл бүтүө 224 күн баар.

Бэлиэ күннэр уларыт

  • Саха халандаарынан саас бүтэһик күнэ. Сарсыҥҥыттан сайын саҕаланар
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтэ  Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Ырыа күнэ. 2022 сылтан бэлиэтэнэр
  • ХНТ  ХНТ — Аан дойдуга Култуура эгэлгэтин күнэ. 2003 сыллаахтан бэлиэтэнэр.
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Ырыа Күнэ. Мелодист Алексей Калининскай-Луҥха көҕүлээһининэн 2013 сылтан бэттэх киэҥник бэлиэтэнэр
  • Греция  Греция — Пировассия (уотунан хаамыы) [1]
  • Ииндийэ  Ииндийэ — Терроризмы утарыы күнэ (Раджив Ганди кэриэһигэр)
  • Арассыыйа  Арассыыйа:
    • Байыаннай тылбаасчыт күнэ[2];
    • Үлэтэ суох буолууттан көмүскэнии күнэ [3];
    • Тихоокеанскай байыаннай флот күнэ;
    • Хапхаас сэриитин сиэртибэлэрин ахтар күн;
    • Полярник күнэ[4];
  • Черногория  Черногория — Тутулуга суох буолуу референдумун күнэ (референдум түмүгүнэн 2006 сыл бэс ыйын 3 күнүгэр биллэриллибитэ)
  • Чиили  Чиили — Байыаннай байҕал флотун күнэ
  • Болгария  Болгария - Предой [5].
  • Казахстаан  Казахстаан - Култуура уонна ускуустуба үлэһитин күнэ [6]


Түбэлтэлэр уларыт

  • 878 — Ифрикия мусульмааннара Сицилия арыы оччотооҕу бөдөҥ куоратын Сиракузу 9 ый төгүрүктээн олорон баран ылбыттар. Бу Ибрагим I ибн аль-Аглаб диэн Ифрикия эмиирэ уонна кини сыдьааннара (Аглабидтэр) Хотугу Африканы, Италия соҕуруу өттүн, Сицилияны биир үйэттэн ордук кэмҥэ баһылаан олорбуттара.
  • 1660 — биэс хонуктаах Лонг-Солт аттынааҕы кыргыһыыга ирокезтар француз холуонньатын ополчениетын (уонна кинилэр диэкки сэриилэспит гуроннары уонна алгонкиннары) кыайбыттар.
  • 1712Бүөтүр I Арассыыйа киин куоратын Москубаттан Санкт-Петербурга көһөрбүт.
  • 1731Чуумпу далайга тахсар кытылы уонна арыылары харабыллыырга анаан Охуоскайга Сибиир байыаннай флотилията олохтоммут.
  • 1840Британия Импиэрийэтэ Саҥа Зеландияны бэйэтин холуонньатынан биллэрбит.
  • 1864Арассыыйа Кавказ сэриитин бүппүтүнэн биллэрбит. Бу кэннэ элбэх чэркиэс (бэйэлэрин тылларынан адыыгтар) дойдуларыттан Осмаан Импиэрийэтигэр үүрүллүбүттэрэ.
  • 1871Франция сэбилэниилээх күүстэрэ Париж коммунатыгар кимэн киирбиттэр. Биир нэдиэлэ тухары буолбут кыргыһыыга 20 000 кэриҥэ коммунар өлбүтэ, 38 000 хаайыллыбыта.
  • 1904Парижка ФИФА тэриллибит — Дойдулар ыккардыларынааҕы футбол федерацията.
  • 1922Киллэмнээҕи кыргыһыы буолбут, үрүҥнэр кыайтарбыттар.
  • 1943 — Аляскаттан фроҥҥа перегон кэмигэр Томпо улууһугар Сартаҥ өрүс уонна Хучигир үрэх таһыгар хайаҕа (Үөһээ Дьааҥы сиһэ, 1800—2000 м.) А-20-Ж «Бостон» орто бомбардировщик саахалламмыт. Маршрута: Сэйимчээн-Дьокуускай (1200 км). Сөмүлүөт кырадаһыннара уонна өлүктэр 1980 с. сааһыгар эрэ көстүбүттэрэ. Штурман кэлин Тополинай бөһүөлэккэ көмүллүбүтэ. Саахаланныы төрүөтэ: салгыннара тиийбэккэ сөмүлүөт тыраассаттан туора тахсыбыт уонна хайаҕа сааллыбыт. 2005 с. атырдьах ыйыгар «Вечная память» диэн Саха сирин көрдүүр экспедицията хайа тэллэҕэр өйдөбүнньүк туруорбута.
  • 1975 — "Саха хомсомуола" тутар этэрээт Амыр уобалаһыгар БАМ тутуутугар аттаммыт. Хамыһаарынан Покровскайтан төрүттээх Гавриил Адамов барбыт.
  • 2008 — Дьокуускайга култуура эгэлгэтин күнэ киэҥник бэлиэтэммит. Саха тыйаатырыгар үөрүлээх тэрээһин ыытыллыбыт. Бастакы түһүмэҕэ Олоҥхоҕо анаммыт, 4 тыйаатыр олоҥхоттон быһа тардыылары көрдөрбүттэр, иккис түһүмэх Саха сирин устуоруйатыгар анаммыт, манна сахалар, аҕыйах ахсааннаах омуктар, былыргыттан олорор нууччалар култууралара көрдөрүллүбүт. Үһүс түһүмэххэ ЮНЕСКО Саха сиригэр үлэтин көрдөрүү буолбут.

Төрөөбүттэр уларыт

Өлбүттэр уларыт

  • 1942 — Александр Габышев, 1934—1938 сыллардаахха Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин Бөрөсүүдьүмүн бэрэстээтэлэ, үс сылтан ордук хаайыыга сытан баран хат сууттанан ытыллыбыт.


  1. Пировассия — огнехождение в Греции - 21 мая. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2020
  2. День военного переводчика — 21 мая
  3. День защиты от безработицы отмечается в 2020 году 21 мая - Праздники России
  4. День полярника — 21 мая
  5. Предой в Болгарии - 21 мая. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2020
  6. День работников культуры и искусства в Казахстане - 21 мая. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2020