Эриэн кус
Эриэн кус (лат. Tadorna tadorna L., нууч. пеганка) — бөдөҥ кус.
Сиринэн түргэнник сүүрэр. Атыыра да тыһыта да биир эриэн өҥнөөхтөр. Сүрүн өҥө үрүҥ, төбөтө от күөхтүҥү, халлаан куөхтүҥү килбэчийэр хара өҥнөөх. Тумса чаҕылхай кыһыл. Атыырын тумсугар үөһээ өттүнэн тирии кыһыл бөлтөҕөрдөөх. Түөһүн үөһээ өттүнэн, ойоҕосторунан, кынаттарын аннынан көхсүн инники өттүгэр силбэһэр кэтит соҕус хоҥор (каштан өҥө) курдаах. Кынатын илин өттө үрүҥ, кэлин өттө — хара, от куөх сирдээх. Кутуруга үрүҥ, кутуругун төбөтө хара. Атаҕа маҥанныҥы кыһыл (оруосабай).
Саха сиригэр сэдэхтик киин улуустарга көстөр. Биирдии эбэтэр аҕыйах 2-4 кустаах бөлөхтөр Өлүөнэ орто тардыытыгар, Дьокуускай таһыгар, Тамма уонна Мэндэ үрэхтэр аллараа тардыыларыгар көстөллөр, Өлүөнэ Амма ыккардыларын соҕуруу өттүгэр баар буолаллар. Саха сириттэн саамай чугас уйаланар сирэ — Селенга өрүс тардыыта, Даурия уонна Монголия.
Туһаныллыбыт сирдэр уларыт
- Справочник-определитель уток РС(Я), А. Г. Ларионов, Г. П. Ларионов, Дьокуускай, ЯФ из-ва СО РАН, 2001