Сивцев Андрей Ксенофонтович

Андрей Ксенофонтович Сивцев (14.09.1914—) — саха ол саҕана бобуулаах суруйааччыларын туһунан устудьуоннарга кэпсиирин иһин репрессияламмыт Бүлүүтээҕи педагогическай училище преподавателэ.

Олоҕун олуктара

1914 с. балаҕан ыйын 24 күнүгэр Бүлүү улууһун 1 Чочу нэhилиэгэр төрөөбүтэ. А. К. Сивцев ийэтэ Ирина Кузьминичнанан Кындыл Уйбаантан төрүттээх: Эhэтэ Көтөх Кууhума Кындыл Уйбаан кыыhа Өлөксөөндөрө төрөппүт уола. Ириина Кузьминична 8 оҕолооҕо.

1935 с. Бүлүүтээҕи училищены бүтэрэн баран, оройуон оскуолатыгар, онтон ПБУ-га учууталлаабыта. Студеннарыгар саха бастакы суруйааччыларын айымньыларын билиhиннэрбитэ, аахтарара. Студеннар суруйар талааннарын сайыннарар сыалтан, литературнай куруhуок тэрийбитэ. Куруhуокка студеннар аҥардара сылдьаллара. Эдэр дьон бэйэлэрин холонууларын ааҕан иhитиннэрэллэрэ, ырыталлара. Учууталллара Андрей Ксенофонтович бэйэтин санаатын этэрэ, сүбэлиирэ. Ону таhынан сахалыы уус-уран айымньыны - олоҥхону хомуйтарара, бэйэтэ олоҥхоhуттары дьиэтигэр ыҥыран олоҥхолоторо, онно студеннар сылдьаллара. Бу куруhуокка кэлин аатырбыт суруйааччы Иван Гоголев - Кындыл, талааннаах суруйааччы Афанасий Федоров, кэлин биллибит тыл үөрэхтээхтэрэ, учуонайдар Е. Сидоров, М. Иванов - Багдарыын Сүлбэ, Гинесс кинигэтигэр киирбит журналист Н. Протопопова уо.д.а. дьарыктаммыттара. Бүлүүтээҕи педагогическай училищеҕа үлэлиир кэмигэр элбэх студент кутун туппута, саха тылын хатыламмат кэрэтигэр умсугуппута. А. Е. Кулаковскай, А. И. Софронов, Н. Д. Неустроев, Г. В. Ксенофонтов, П. А. Ойуунускай айымньылара бобуулаахтара, аҥардас кистээн ууруна да сылдьыы иhин хаайыллар куттала баара. Андрей Ксенофонтович саха норуотун бастыҥ дьонун туhунан аhаҕастык кэпсиирэ, айымньыларын аахтарара.

1948 сыллаахха ахсынньы 25 күнүгэр Андрей Ксенофонтовиhы тутан хаайбыттара, суут уурааҕынан 10 сылга көҥүлэ, 5 сылга үлэлиир бырааба быhыллыбыта. Ийэтэ Өрүүнэ: "Уолум Өндөрөй буруйа суох, этэҥҥэ эргиллэн кэлиэҕэ" - диэн этэр эбит уонна уола эргиллэн кэлэрин көрсүбүтэ. Эргиллэн кэлэн баран, син-биир кэтэбилгэ сылдьыбыта, түптээх үлэни итэҕэйбэттэрэ. Ол да буоллар олоххо дьулуур модун санаа кыайбыта.

Андрей Ксенофонтович үрдүк үөрэҕи бүтэрбитэ, Саха государственнай университетыгар старшай преподавателинэн тахсыылаахтык үлэлээбитэ. Кини үөрэппит оҕолоруттан биллииллээх тыл үөрэхтээхтэрэ - учуонайдар, саха тылын учууталлара тахсыбыттара. Андрей Ксенофонтович студеннарынан олоҥхо хомуйтарара, суруйтарара.

Андрей Ксенофонтович Сивцев дириҥ билииллээх учуутал, төрүт тыл сайдарын туhугар ыччаты уhуйбут, хайа да киhи омук быhыытынан көҥүллүк санаатын сайа этэрин туhугар турууласпыт, киhи бырааба тэҥ буоларыгар, кулуттуу өй-санаа суох буоларыгар бэйэтин кыаҕынан, өркөн өйүнэн охсуспут Бүлүүлэр биир киэн туттар тумус киhи буолар. Кини аата көҥүл санаа кэрэhитэ, үтүө холобура буола туруоҕа.