Чэпчэки атлетика
Чэпчэки атлетика— сүүрүүлээх, хаамыылаах, ыстаҥалаах уонна быраҕыылаах спорт көрүҥнэрин бөлөҕө. Спорт саамай маассабай көрүҥнэриттэн биирдэстэрэ.
Салайар тэрилтэ — Аан дойдутааҕы чэпчэки атлетика федерацияларын ассоциацията (ИААФ), 1912 сыллаахха тэриллибит, 212 дойду федерациятын түмэр (2011 сыллааҕы туругунан). ИААФ «лёгкая атлетика» диэн тиэрмини маннык быһаарар: «стадиоҥҥа күрэхтэһии, шоссеҕа сүүрүү, спортивнай хаамыы, уонна хайаҕа сүүрүү»[1].
Сайдыы уларыт
Чэпчэки атлетика спорт көрүҥэр ахсааннарыгар киирэр, тоҕо диэтэххэ, дьарыктанар ыарахан усулуобуйаны ирдээбэт. Маны таһынан Азия, Африка уонна Латинскай Америка экономическай өттүнэн үрдүк сайдыылаах дойдуларыгар эмиэ ыытыллыбыта. Аан дойду 1983 сылтан 2007 сылга диэри чемпионаттарын историятын иһин кинилэргэ 83 дойду спортсменнара кыттыыны ылбыттара[2].
Аан дойду чэпчэки атлетикаҕа чемпионаттарын таһымнарыгар уопсай түмүккэ кэлиҥҥи 20 сыл АХШ, Россия, Германия, Кия курдук дойдулар бастаан тураллар. Чэпчэки атлетика сайдыытын уопсай таһымынан любительскай, студенческай уонна профессиональнай спорт систиэмэлэринэн АХШ сайдар.