Айыы: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Айыы''' (''Айыы үөрэҕэ'', ''Саха итэҕэлэ''), [[итэҕэл]], үксэ сахаларга, эбэҥкилэргэ, эбээннэргэ, үкагирдарга, сорох нууччаларга тарҕаммыт итэҕэл буолар. Итэҕэйэр дьон ахсаана 700 тыһ курдук. Айыы итэҕэлэ 800-тэн - 1000 саастаах итэҕэл буолар, айылҕаҕа итэҕэйиллэр итэҕэллэртэн саамай кырдьаҕастара.
 
Сорох үөрэхтээхтэр этэллэринэн, Айыы итэҕэлэ Аан Дойдуга саамай былыргы итэҕэл буолар, [[Ислам]], [[Буддизм]], [[Христиан]] итэҕэллэрэ Айыыттан тахсыллар төрүттээхтэр диэн. Айыы итэҕэлэ атын итэҕэллэр курдук былыр сүппүт кинигэлээх эбит, [[Айыы бичигэ]] дэнэр. Онно [[Айыы тойон таҥара]] Аан Дойдуну 9 халлааҥҥа араарбыт, уонна [[сасахалар]]ы [[Өҕүпэт]] (Египет) диэн дойдуга олохтообут. Онтон хоту сахалары [[Сир Ийэ]]ҕэ (Сирия) ыытпыт.
 
== Былыргы Айыы бичигинэн сүрүн дойдулар ааттара ==
 
* [[Сирия]] - Сир Ийэ
* [[Египет]] - Өҕүпэт
* [[Израил]] - Ийэ ил (Ил)
* [[Ирак]] - Ирээкилэр дойдулара (уруккаттан сэрии сирэ)
* [[Иран]] - Ирээн сирэ
* [[Монголия]] - Моҕоллор (Мохсоҕоллор)
* [[Болгария]] - Баай балҕар
* [[Турция]] - Төрүт түүрдэр сирдэрэ
* [[Англия]] - Арҕаа сахалар (Саактар сирдэрэ)
* [[Аляска]] - Алааска (былыргы саха бичигинэн: Alaaska, Alaska, Alasca)
* [[Швеция]] - Сибиэйдэр сирдэрэ
* [[Арассыыйа]] - Нучиалар сирдэрэ (Нуучча сирэ)
уонна да атыттар...