Аммосов Максим Кирович: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

[[Image:Ammosov MK.jpg|Аммосов М. К. хаартыската|thumb|left]]‎ '''Аммосов, Максим Кирович''' — советскайсэбиэскэй государственнай уонна партийнай деятельүлэһит, [[Сибиир|Сибииргэ]] Сэбиэскэй былааһы олохтуур иһин охсуһуу кыттыылааҕа. М. К. Аммосов [[Былатыан Ойуунускай|П. А. Ойуунускайдыын]] и [[Барахов, Исидор Никифорович|И. Н. Бараховтыын]], 1922 с.сыл муус устарыгар [[Саха АССР|Саха АССР]] тэрийсибит киһинэн буолар. [[1937]] с. ЦК {{comment|ВКП(б)|Всесоюзная Коммунистическая партия (большевиков)}} Киин кэмитиэтин ыйыытынан М. К. Аммосов [[Кыргызстан|Киргизия]] киин куоратыгар [[Бишкек|Фрунзеҕа]], [[Кыргызстан|Киргизия]] обкуомунобкомун VIII пленума буола турдаҕына, тиийэр. Кулун тутар 22 күнүгэр обкуомобком бастакы сэкиритээринэн талыллар. Бу күннэргэ V Суһал бүтүн киргиистэр Сэбиэттэрин сийиэһэ түмүктэнэр. Бу сийиэскэ Максим Кирович салалтатынан Киргизскай ССР Конституцията ылыллар. Онон Аммосов Киргизия судаарыстыбалаах буолуутугар сүдү улахан суолталаах киһинэн ааҕыллар. 1937 сыл от ыйыгар Киргизия хомуньуус баартыйатын I сийиэһигэр М. К. Аммосов 1I Киин Кэмитиэт бастакы сэкиритээринэн талыллыбыта.

[[Ахсынньы 22]] күнүгэр [[1897]] с. [[Нам улууһа|Нам улууһун]] [[Хатырык]] наһилиэгэрнэһилиэгэр Анастасия Леонтьевна уонна Кир Васильевич Аммосовтар дьиэ кэргэннэригэр төрөөбүт. Дьоно быстар дьадаҥы буолан 4түөрт сааһыттан таайыгар (убайыгар, абаҕатыгар?) Д. М. Аммосовка иитиллибит. [[Дьокуускайдааҕы куорат училищета|Дьокуускайдааҕы куорат училищетын]], [[Дьокуускайдааҕы учуутал семинарията|Дьокуускайдааҕы учуутал семинариятын]], Москватааҕы Кыһыл профессура Институтун бүтэрбитэ.

==== Аммосов М. К. үлэлээбит сирдэрэ: ====

[[1918]] с. от ыйа — атырдьах ыйа г. — Рабочайдар депутааттарын Сэбиэтин чилиэнэ уонна сэкиритээрэ, үөрэх комиссаара;

кулун тутар [[1920]] с. — олунньу [[1921]] с. — Саха сиригэрСиригэр сэбиэскэй былаас олохтонуутугар {{comment|Сибревком|Сибирский революционный комитет}} боломуочунайа, Саха сиринСирин оргбюротун бэрэстээтэлэ;

олунньу [[1921]] с. — алтынньы [[1921]] с. — Саха сиринСирин губревкомын{{comment|губревком|Губернский революционный комитет}}ын бэрэстээтэлэ;

алтынньы [[1921]] с. — бэс ыйа [[1922]] с. — {{comment|РКП (б)|Российская коммунистическая партия (большевиков)}} {{comment|губбюро|Губернское Губбюротунбюро}}тун Саха сиэксийэтин сэбиэдиссэйэ, автономия туһунан туруорса Москваҕа командировкаҕа ыытыллыбыт;

бэс ыйа [[1922]] гс. — кулун тутар [[1923]] гс. — Саха облбюротун секретара, ОК РКП (б) секретаара;

кулун тутар [[1923]] гс. — алтынньы [[1923]] гс. — САССРСаха АССР атыыга уооннауонна промышленноска народнай комиссаара;

алтынньы [[1923]] г. — от ыйа [[1925]] гс. — Москваҕа {{comment|ВЦИК|Всероссийский Центральный Исполнительный Комитет}}-ка САССРСаха АССР бэрэстэбиитэлэ;

от ыйа [[1925]] гс. — атырдьах ыйа [[1928]] гс. — САССРСаха АССР народнай комиссардарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ;

атырдьах ыйа [[1928]] гс. — балаҕан ыйа [[1930]] гс. — ЦК {{comment|ВКП (б)|Всесоюзная Коммунистическая партия (большевиков)}} эппиэттээх инструктора;

балаҕагбалаҕан ыйа [[1930]] гс. — олунньу [[1932]] гс. — Институт Красной профессуры истээччитэ;

олунньу [[1932]] гс. — олунньу [[1934]] гс. — Арҕаа-Казахстаан обкомун бастакы сэкиритээрэ;

олунньу [[1934]] гс. — олунньу [[1937]] гс. — Караганда уонна Хотугу-Казахстаан обкомнарын сэкиритээрэ;

кулун тутар [[1937]] гс. — бэс ыйа [[1937]] гс. — Фрунзе горкомун бастакы сэкиритээрэ;

ыам ыйа [[1937]] гс. — сэтинньи [[1937]] гс. — [[Кыргыстаан|Киргизия]] ЦК-тын бастакы сэкиритээрэ.

М. К. Аммосов [[1937]] с. репрессияламмыта. Сэтинньи [[1937]] сыл 16 күнүгэр Фрунзе куоракка сымыйа буруйдааһын түмүгэр хаайыллыбыта. [[1938]] сыл [[от ыйын 28]] күнүгэр Москва куоракка ытыллыбыта.

*{{Bio-stub}}