Николай Якутскай: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
к эбии категорияларга сигэннэ
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
кКөннөрүү туһунан суруллубатах
4 устуруока:
[[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү улууһун]] [[Харбалаах (Үөһээ Бүлүү)|Харбалаах]] нэһилиэгэр [[1908]] сыл [[сэтинньи 22]] күнүгэр төрөөбүт. [[1930]] сыллаахха орто команднай састаап оскуолатын бүтэрэн баран 1938 сыллаахха дылы пограничниктаабыт. [[1938]] сыл алтынньытыттан пропагандиһынан уонна лектор быһыытынан [[Молдова|Молдавияҕа]] үлэлээбит. Онтон Саха сирин обкомугар үлэлээбит. [[1929]] сылтан [[ССКП]] чилиэнэ.
 
[[1948]]—1953 сс. Н. Якутскай [[Саха сирэ|Саха сирин]] суруйааччыларын сойуустарын бырабылыанньатын бэрэстээтэлинэн үлэлээбит. 1956 с. Горькай аатынан Литинституукка Үрдүкү литературнай куурустары бүтэрэр. 1958 - 611958—61 сылларга эмиэ бырабылыанньа бэрэстээтэлинэн үлэлиир. "«Хотугу сулус"» уонна "«Полярная звезда"» сурунааллар кылаабынай эрэдээктэрдэринэн үлэлээбит. Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтигэр дьокутаатынан талылла сылдьыбыт.
 
Суруйуутун [[1938]] сылтан Молдавияҕа сылдьан саҕалаабыт. Очеркалара уонна кэпсээннэрэ нууччалыы уонна молдавскай тылынан хаһыаттарга тахсыталаабыттара.
Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмнэригэр суруйааччы саллаатар күннээи олохторун көрөдөрөр очеркалары уонна кэпсээннэри бэчээттэппитэ. [[1947]] с. "«Төлкө"» арамаан бастакы кинигэтэ бэчээтэммитэ. Бу кинигэҕэ өрөбөлүүссүйэ иннинээҕи Саха сиринСирин олоҕун ойуулаабыта. [[1948]] с. сэрии кэннинҕи саха суруйааччыларын бөдөҥ айымньыларыттан биирдэстэрэ - "«Көмүстээх үрүйэ"» сэһэнэ тахсыбыта.
Н. Якутскай бастакыннан саха алмааһын булуу уонна хостооһун туһунан аан бастаан уус-уран айымньыны суруйбута. "Искатели«Алмааһы алмазов"көрдөөччүлэр», "Алмаз«Алмаас иуонна любовь"таптал», "Первая«Маҥнайгы получка"хамнас» сэһэннэрэ 50-с сылларга, тиэмэ "«итиитинэ"» суруллубуттара.
 
Бүтэһик сылларга суруйбут улахан айымньыларынан буолаллар: "Восток«Илин иуонна Запад"арҕаа» автобиографическэй арамаан, "«Адаҕа"», "«Сүтүк"» арамааннар.
Кыра ааҕааччылар уонна оскуола оҕолоро Н. Якутскай "«Бастакы ытыы"», "«Дьүүкээбил уоттара"», "Дочь«Сир земли"кыыһа», "За«Тоҕус девятьюмуора морями"улаҕатынан», "Друг«Хотой орла"доҕоро» уонна да атын кэпсээннэри сөбүлүүллэр.
 
Суруйааччы Үлэ Кыһыл Знамята уордьанынан, "«Знак Почета"» уордьанынан, мэтээллэринэн уонна Бочуот грамоталарынан наҕараадаламмыта.
 
[[1995]] сыл [[ахсынньы 11]] күнүгэр өлбүтэ.
== Библиография ==
 
# Адаҕа. Роман. — Якутскай, [[1982]];
#Алмаас уонна таптал. Сэhэннэр. — Якутскай, [[1983]];
#Сүтүк. Роман. — Якутскай, [[1985]];
#Олох оскуолата. — Якутскай, [[1987]];
#Төлкө. Роман. — Якутскай, [[1966]];
#Искатели алмазов. Повесть. / Пер. П.Парфенов. — М., [[1989]];
#Үтүө умнуллубат. Сэhэннэр. - Якутскай, [[1990]];
#Сэрэхтээх Сэмэликээн. Кэпсээннэр. — Якутскай, [[1991]];
#Куорсуннаах сурук. Сэhэн. — Якутскай, [[1993]].
 
== Лит.:Кини туһунан ==
 
1. Васильева Д. Е. Время и судьбы: Творчество Н. Г. Золотарева — Якутского. — Якутск, [[1978]].
 
 
{{Bio-stub}}
{{Template:Саха норуодунай суруйааччылара}}
 
[[Category:Дьоннор алпабыытынан]]