Далыр нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
TumatUola (ырытыы | суруйуу)
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
imagemap
1 устуруока:
<imagemap>
[[Ойуу:Верхневилюйск7.PNG|250px|thumb|right|Далыр нэһилиэк Үөһээ Бүлүү улууһун каартатыгар]]
'''Далыр нэһилиэк'''Билэ:Верхневилюйск7. [[PNG|450px|thumb|right|Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү улууһун]] нэһилиэгэ, киинэ [[Далыр]].
poly 67 462 85 438 109 471 82 488 [[Үөдүгэй нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Үөдүгэй нэһилиэгэ]]
poly 104 438 104 453 114 459 125 447 113 438 [[Нам нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Нам нэһилиэгэ]]
poly 89 399 99 389 121 389 101 408 [[Дүллүкү нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Дүллүкү нэһилиэгэ]]
poly 71 409 84 404 97 412 97 424 [[Хоро нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Хоро нэһилиэгэ]]
poly 56 321 102 316 93 344 68 356 [[Боотулу нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Боотулу нэһилиэгэ]]
poly 95 352 113 375 100 380 86 359 [[Далыр нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Далыр нэһилиэгэ]]
poly 30 443 61 429 61 497 35 497 [[Кэнтик нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Кэнтик нэһилиэгэ]]
poly 72 364 86 364 89 381 68 381 [[Мэйик нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Мэйик нэһилиэгэ]]
poly 116 412 125 412 136 401 143 408 139 420 121 420 121 413 116 413 [[Ороһу нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Ороһу нэһилиэгэ]]
poly 124 435 134 435 140 444 140 456 128 456 128 445 [[Тамалакаан нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Тамалакаан нэһилиэгэ]]
poly 59 515 116 480 116 522 105 586 79 592 [[Өргүөт нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Өргүөт нэһилиэгэ]]
poly 99 347 120 327 135 346 112 362 [[Маҥаас нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Маҥаас нэһилиэгэ]]
poly 61 387 83 387 61 400 83 400 [[Оҥхой нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Оҥхой нэһилиэгэ]]
poly 140 439 162 439 186 479 158 479 [[Харбалаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Харбалаах нэһилиэгэ]]
poly 120 364 168 339 173 379 134 388 [[Кырыкый нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Кырыкый нэһилиэгэ]]
poly 67 215 102 215 94 289 57 289 [[Сургуулук нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Сургуулук нэһилиэгэ]]
poly 36 87 58 87 58 178 84 178 84 129 124 70 84 11 [[Сургуулук нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Сургуулук нэһилиэгэ]]
poly 105 415 105 426 115 415 115 426 [[Балаҕаннаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Балаҕаннаах нэһилиэгэ]]
poly 5 413 32 413 5 438 32 438 [[Балаҕаннаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Балаҕаннаах нэһилиэгэ]]
poly 61 632 153 579 214 657 185 688 [[Туобуйа нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Туобуйа нэһилиэгэ]]
poly 123 503 123 580 160 487 177 544 [[Быракаан нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Быракаан нэһилиэгэ]]
poly 170 411 170 437 205 411 205 437 [[Хомустаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Хомустаах нэһилиэгэ]]
poly 120 392 120 405 132 392 132 405 [[Хомустаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Хомустаах нэһилиэгэ]]
poly 157 385 157 397 171 385 171 397 [[Хомустаах нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Хомустаах нэһилиэгэ]]
rect 115 104 248 324 [[Бүлүү улууһа]]
rect 205 596 251 643 [[Горнай улууһа]]
rect 4 6 44 59 [[Өлөөн улууһа]]
rect 4 100 44 401 [[Ньурба улууһа]]
rect 3 547 52 621 [[Сунтаар улууһа]]
rect 3 666 112 703 [[Өлүөхүмэ улууһа]]
</imagemap>
 
'''Далыр нэһилиэк'''. [[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү улууһун]] нэһилиэгэ, киинэ [[Далыр (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Далыр]].
Улуус кииниттэн 75 км. хоту диэкки сытар.
 
Улуус кииниттэн 75 км. хоту диэкки сытар.
Нэһилиэнньэтин ахсаана 931 киһи (2007 сыл), ол иһигэр: [[Далыр]] - 816, '''Быччагдаан''' - 101 уонна '''Кулуһуннаах''' - 14 киһи<ref>''Энциклопедия Якутии'', М., 2000 г.</ref>.
 
Нэһилиэнньэтин ахсаана 931 киһи (2007 сыл), ол иһигэр: [[Далыр (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Далыр]] - 816, '''Быччагдаан''' - 101 уонна '''[[Кулуһуннаах''' -(Үөһээ Бүлүү улууһа)|Кулуһуннаах]] — 14 киһи<ref>''Энциклопедия Якутии'',. — М., 2000 г.</ref>.
1861 сыллаахха чочуобуна тутуллубута. 1879 сыллаахха кини оннугар Далырдааҕы Иннокентьевскай таҥара дьиэтэ тутуллубута. 1880 с. муус устар 20 күнүгэр Дьокуускай уонна Бүлүү епискоба [[Дионисий (Дьокуускай уонна Бүлүү епискоба)|Дионисий]] кэлэн сибэтии гыммыт. Далыр приходугар 1913 с. [[IҮөдүгэй|I]] уонна [[III Үөдүгэй]] нэһилиэктэрэ, [[Мэйик]], [[Нам (Үөһээ Бүлүү)|Нам]], [[Кырыкый]], [[Хоро (Үөһээ Бүлүү)|I]] уонна [[II Хоро]] нэһилиэктэрэ, [[II Боотулуу]] нэһилиэгэ киирэллэр эбит. Онно 1913 с. 4049 олохтоох баара диэн Национальнай архыып 226-и фондатыгар харалла сытар таҥара дьиэтин дөкүмүөннэрэ туоһулууллар<ref>И.И. Юрганова, Церкви Якутии. Краткая история, Дьокуускай, 2010</ref>.
 
1861 сыллаахха чочуобуна тутуллубута. 1879 сыллаахха кини оннугар Далырдааҕы Иннокентьевскай таҥара дьиэтэ тутуллубута. 1880 с. муус устар 20 күнүгэр Дьокуускай уонна Бүлүү епискоба [[Дионисий (Дьокуускай уонна Бүлүү епискоба)|Дионисий]] кэлэн сибэтии гыммыт. Далыр приходугар 1913 с. [[IҮөдүгэй|I]] уонна [[III Үөдүгэй]] нэһилиэктэрэ, [[Мэйик]], [[Нам (Үөһээ Бүлүү)|Нам]], [[Кырыкый]], [[Хоро (Үөһээ Бүлүү)|I]] уонна [[II Хоро]] нэһилиэктэрэ, [[II Боотулуу]] нэһилиэгэ киирэллэр эбит. Онно 1913 с. 40494 049 олохтоох баара диэн Национальнай архыып 226-ис фондатыгар харалла сытар таҥара дьиэтин дөкүмүөннэрэ туоһулууллар<ref>И. И. Юрганова,. Церкви Якутии. Краткая история,. Дьокуускай— Дь., 2010</ref>.
1911-12 сылларга Бүлүү өрүс хаҥас өттүнээҕи нэһилиэктэрэ [[Арҕаа Бүлүү улууһа|Арҕаа Бүлүү]] (сороҕор Үөдүгэй диэн ааттанар) улууһа буола сылдьыбыттара. Ол улуус киинэ [[Далыр]] этэ<ref>Үөһээ Бүлүү. Бүгүн, бэҕэһээ, сарсын. 2001. Дьокуускай, Кудук. ISBN 5-7863-0162-1</ref>.
 
1911-121911—1912 сылларга Бүлүү өрүс хаҥас өттүнээҕи нэһилиэктэрэ [[Арҕаа Бүлүү улууһа|Арҕаа Бүлүү]] (сороҕор Үөдүгэй диэн ааттанар) улууһа буола сылдьыбыттара. Ол улуус киинэ [[Далыр]] этэ<ref>Үөһээ Бүлүү. Бүгүн, бэҕэһээ, сарсын. 2001— Дь.: ДьокуускайКудук, Кудук2001. ISBN 5-7863-0162-1</ref>.
 
== Нэһилиэктэн төрүттээхтэр ==
*:{{Саха [[1942]]норуодунай сылаатын [[муус устар 22]]Бэлиэтэ күнүгэртиһиккэ төрөөбүтэаналлаах}} [[Багынанова Зоя Петровна]] -(1942 СӨс. норуодунаймуус артыыһа,устар 22 к. төр.) — Саха АССРӨрөспүүбүлүкэтин үтүөлээхноруодунай артыыһа.
* :[[1947Ксенофонтов Владимир Васильевич]] сыл(1947 с. [[от ыйын 5]] күнүгэрк. төрөөбүтэ [[Ксенофонтов Владимир Васильевич]]төр.) — композитор.
* :[[1961Еремисов Михаил Николаевич]] сыл(1961 с. [[тохсунньу 10]] күнүгэрк. төрөөбүтэ [[Еремисов Михаил Николаевич]]төр.) - сүүрүк-спортсмен, марафонец.
* :[[1967Дакаяров Иннокентий Иннокентьевич]] сыл(1967 с. [[сэтинньи 19]] күнүгэрк. төрөөбүтэ [[Дакаяров Иннокентий Иннокентьевич]]төр.) — П. А. Ойуунускай аатынан Саха академическай театрын артыыһа, театр уонна киинэ артыыһа.
 
== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}
 
== Сигэлэр ==
* [http://www.sakha.gov.ru/v-vilusky Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Верхневилюйский улус]
* [http://naslegy.ru/verhneviluisk Саха Сирин нэһилиэктэрэ:Үөһээ Бүлүү нэһилиэктэрэ]
* [http://www.gosspravka.ru/14/008/000000.html gosspravka.ru:Верхневилюйский улус]
 
{{YBylyy-uluus-geo-stub}}
[[Категория: Нэһилиэктэр]]
[[Категория:Үөһээ Бүлүү улууһаулууһун нэһилиэктэрэ]]
[[Категория: Нэһилиэктэр]]