Быраас Оппуонньа: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

А.В. Николаев үлэлиир сылларыгар Япония курдук үрдүк сайдыылаах дойдуттан Саха сиригэр аан бастаан киґикиһи оһоҕоґуноһоҕоһун курдары кіріркөрөр аппаратуралары ылбыттара. Куорат 1 №-дээх балыыґатыгарбалыыһатыгар лазер кімітүнэнкөмөтүнэн эмтээґинэмтээһин (лазерная терапия) саҕаламмыта; аан дойдуга туттуллар «СИ» систиэмэ ньыматынан анаалыс оІоророҥорор буолбуттара; араак ыарыы килиэккэлэрин үірэтэрүөрэтэр саІасаҥа ньыма (цитологическай) олоххо киирэн барбыта.

1981 сыллаахха А.В. Николаевка “социальнай гигиенист-доруобуйа харыстабылын тэрийээччи” диэн үрдүк квалификациялаах аат-суол (категория) иІэриллибитэиҥэриллибитэ.

Саха сиригэр тахсар хаһыаттарга, сурунаалларга А.В. Николаев доруобуйа харыстабыла хайдах сайдан испит устуоруйатын уонна миэстэтигэр ыытыллар үлэ-хамнас туһунан элбэх ыстатыйаны бэчээттэтэн таһаартарбытын кэлин суруйбуттара. Оттон төрөөбүт-үөскээбит Ньурбатын улууһугар хирург-бырааһынан, кэлин кылаабынай быраас солбуйааччытынан үлэлээбитин туһунан суруллубута даҕаны уонна билэр дьонун-сэргэтин ортотугар билигин да кэпсээІІэкэпсээҥҥэ сылдьар.

БастыІБастыҥ хирург Афанасий Васильевич нэґилиэнньэҕэнэһилиэнньэҕэ суґалсуһал кімінүкөмөнү оІоруугаоҥорууга кітіркөтөр аалы (сөмөлүөтү, кыра бөртөлүөтү) туґаныыгатуһаныыга сүүнэ улахан іІілііхөҥөлөөх. Олус ыраах учаастактардаах Ньурба, Сунтаар, Бүлүү, ҐіґээҮөһээ Бүлүү улуустарын олохтоохторугар, чуолаан, Чуучукаан, Далдын уонна ЭІээрдэкЭҥээрдэк диэн инньэ ЈліінӨлөөн аттыгар сытар дойду дьонугар абыраллаах этэ. 2003 с. бэйиэт Николай Харитонов-Чуор “Врач от Бога” диэн ыстатыйата “Якутия” хаһыакка тахсыбыта. (“Якутия”, 23.08.2003 с.). “В те годы в районных больницах хирургов было мало: вызовы были бесконечными, в том числе и экстренные санрейсы в наслеги. Порой неделями не удавалось выспаться как следует. Молодой хирург удивлял своих земляков спокойствием и уверенностью в исходе операции, исключительным обаянием и высокой внутренней культурой. За 40 лет врачебной деятельности Афанасием Николаевым сделано более 2000 операций, а сколько он спас человеческих жизней”, – диэн сөҕөн-махтайан суруйбута Н. Харитонов-Чуор.

XX үйэ 90-с сылларыгар доруобуйа харыстабылыгар уһун сылларга үлэлээбит уопуттаах, үрдүк кылаастаах быраас А.В. Николаевы “Аргысмедстрах” фирма генеральнай дириэктэрэ Егор Егорович Борисов саІасаҥа тэрийбит фирматыгар ыІыраныҥыран, кылаабынай эспиэр-бырааһынан анаабыта. Бу Саха сирин нэһилиэнньэтин ортотугар мэдиссиинэ булгуччулаах страховкатын олоххо киллэрэн эрэр быыһык кэмІэкэмҥэ олус наадалаах дьыала этэ.

Ол курдук, “Үлэ бэтэрээнэ”, дьиІнээхдьиҥнээх бэйэтин идэтинэн бэриллибит “За гуманную деятельность в СОКК” диэн Н.И. Пирогов аатынан түөскэ кэтиллэр бэлиэни туттарбыттарыттан Афанасий Васильевич ордук астыммыт буолуохтаах. А.В. Николаев – Ньурба улууһун бочуоттаах олохтооҕо.

Кини тустаах уонна олус түбүктээх үлэтин тас өттүнэн олус элбэх уопсастыбаннай үлэни баҕа өттүнэн сүгэһэр оІосторооҥосторо. Манна даҕатан эттэххэ, Сэбиэскэй былаас саҕана уопсастыбаннай үлэ диэн норуот салайар былааһы кытары бииргэ алтыһан, уопсастыбаны инники диэки хамсатар биир ньымата этэ.

Афанасий Васильевич Николаев-Быраас Оппуонньа билигин Москуба куоракка “биэнсийэлээх оҕонньор” диэн ааттанан, тапталлаах кэргэнэ Раиса Петровналыын кыргыттара Вика, Наташа уонна сиэннэрин тапталларыгар угуттанан, бочуоттаах сынньалаІІасынньалаҥҥа олороллор.

Оппуонньа олус уруумсах, аймаҕымсах, дойдумсах киһи. Кини төрөөбүт дойдутун КиэІКиэҥ Ньурбаны, ӨІөлдьөнүӨҥөлдьөнү ахтан, дьонун-сэргэтин көрөөрү быйыл Москубаттан кэлэн, манна сайылаата, аймахтарыгар окко-маска көмөлөстө. Дьон-сэргэ барахсан сөбүлүүр, ытыктыыр үтүө-мааны киһитин өйүгэр-санаатыгар, сүрэҕэр-быарыгар чугас тута сылдьар, ахтар-саныыр. Ол аата “үтүө киһи үктээбит суола сүппэт” диэн саха өһүн хоһоонун бигэргэтэр.