Мөлүөкүлэ: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
4 устуруока:
Мөлүөкүлэ тутулун мөлүөкүлэлэртэн турар пизическэй уратылаах вещество диэн быһаараллар.
Веществоҕа, кытаанах туруктаах мөлүөкүлэ тутулугар, киирэр: холобура, ууга, оксид углерокка (IV), элбэх органическэй вещество. Кинилэр намыһах температуралаахтык ууллаллар уонна оргуйаллар. Улахан аҥара кытаанах (киристэллээх) органическайа суох веществолар мөлүөкүлэттэн турбаттар. Атын частицаттан (ионтан, атомтан), макротел көрүҥэр бааллар (киристээл хлорид нартийга, миэд тооромойугар уо.д.а.). 79 Квантовай механика оҥоhуллуор диэри химическэй сибээс айылҕата мөлүөкүлэгэ биллибэт этэ - Классическай [[пиизикэ]] бэлиэнтинэй сибээстэр хайысхаларын сатаан быһаарбат этэ. Химическэй сибээс теориятын сүрүнэ 1927 сылга Гайтлер уонна Лондом боростуой мөлүөкүлэ H2 көрдөрүүтүнэн биллибитэ.
''
'Остуоруйата'''
1860 сыллаахха Карлсруэҕэ ыытыллыбыт норуоттар икки ардыларынааҕы химиктэр сийиэстэригэр мөлүөкүлэ уонна атом өйдөбүллэрэ үөскээбитэ. Туох баар химическэй уратылаах мөлүөкүлэни химическэй вещество саамай кыра чааьынан быһааобыттара.
'''
Химическэй тутулун классическай теорията'''
Химическэй тутул классическэй теориятыгар мөлүөкүлэ тутулун вещество кыра чааьын курдук көрөллөр.
Маннык мөлүөкүлэ бэйэтэ састааптаах буолар, ол эбэтэр химическэй сибээьэ холбоммут тэҥ ахсааннаах атомнаах. ол гынан баран мөлүөкүлэ бэйэтэ химическэй сибээһэ холбоһуктаах уонна конфигурациялаах буолар, ол эбэтэр атом састаабыгар киирэр бэлиэнтинэй сибээстээх буолар. Тас усулуобуйаҕа киэҥи хабар сүрүн уратылаах уонна бигэтин хааччыйар. Бэлиэнтинэйэ суох хардарыта дьайыы (холобура, уунан сибээстээх), мөлүөкүлэҕэ уонна веществоҕа дьайар, кинилэринэн үөскүүр, тус мөлүөкүлэ хаачыстыба киритиэрийигэр ааҕыллыбат.
| |||